AI “chắp cánh” sáng tạo cho nghệ sĩ Việt

VHO - Trong dòng chảy âm nhạc đương đại, trí tuệ nhân tạo (AI) đang trở thành “đôi cánh” mới cho nghệ sĩ Việt Nam trên hành trình sáng tạo. Khi ranh giới giữa kỹ thuật và cảm xúc dần được xóa nhòa, AI mở ra không gian biểu đạt rộng lớn, giúp nghệ sĩ vượt qua giới hạn về kinh phí, thời gian và công nghệ để hiện thực hóa những ý tưởng táo bạo.

Nhiều MV ứng dụng công nghệ AI ra mắt khán giả trong thời gian gần đây. Ảnh: ITN

Tuy nhiên, giữa kỷ nguyên của thuật toán và dữ liệu, cảm xúc con người vẫn là mạch nguồn không thể thay thế - nơi quyết định một MV chỉ dừng lại ở kỹ xảo hay thực sự chạm đến trái tim người xem.

 Bắt kịp xu hướng thế giới

Từ những thử nghiệm ban đầu đến quá trình ứng dụng rộng rãi trong công nghiệp âm nhạc, trí tuệ nhân tạo (AI) không chỉ dừng lại ở vai trò công cụ hỗ trợ mà đang dần trở thành “nhà đồng sáng tạo”, thay đổi căn bản cách thức sản xuất MV. Trên thế giới, việc ứng dụng AI trong thực hiện MV đã và đang được nhiều nghệ sĩ, nhà sản xuất khai thác triệt để, tạo nên những sản phẩm gây chú ý và mở ra hướng đi mới cho nghệ thuật nghe nhìn.

Tại Việt Nam, giữa làn sóng công nghệ AI bùng nổ, MV Khúc ca hòa bình của nhạc sĩ Thái Nguyên mang đến làn gió mới khi kết hợp âm nhạc với công nghệ hiện đại. Toàn bộ MV được thực hiện bằng AI, với nhân vật chính là ca sĩ ảo AI/T (Ái Trinh) - hình tượng được Thái Nguyên xây dựng trong nhiều tháng. Trong MV, AI/T hóa thân thành nàng công chúa giữa thời binh biến, biểu tượng cho khát vọng hòa bình và tình yêu nhân loại.

Ca sĩ trẻ Thoại Nghi cũng vừa ra mắt MV Đầu hàng đi, đánh dấu bước trưởng thành trong phong cách âm nhạc sau thành công của bản hit Dắt anh về nhà đầu năm nay. Tác phẩm gây chú ý khi được đạo diễn Phạm Vĩnh Khương thực hiện hoàn toàn bằng điện thoại - một bước thử nghiệm táo bạo. Ứng dụng công nghệ AI thế hệ mới, anh tạo nên những khung hình siêu thực, đậm chất điện ảnh. Nhân vật AI trong MV được xây dựng lấy cảm hứng từ ca sĩ Thoại Nghi, song không sao chép nguyên mẫu nhằm tôn trọng quyền hình ảnh. Sự kết hợp giữa yếu tố thời trang và không gian kỳ ảo mang đến cho khán giả một trải nghiệm thị giác mới lạ.

Nhiều sản phẩm âm nhạc Việt Nam gần đây cũng ghi nhận dấu ấn công nghệ AI. Trong đó, MV Em ơi ví dầu của ca sĩ Đan Trường - được xem là MV đầu tiên tại Việt Nam thực hiện toàn bộ bằng AI - đánh dấu bước chuyển mình mạnh mẽ, đưa công nghệ này vào dòng chảy âm nhạc chính thống. Tiếp nối, nghệ sĩ Nguyên Vũ ra mắt MV Việt Nam hành trình xanh thuộc dự án Việt Nam - Kỷ nguyên vươn mình, được thực hiện 100% bằng AI, tái hiện sinh động các địa danh và hình ảnh con người Việt Nam. Anh chia sẻ, mong muốn ứng dụng công nghệ để bắt nhịp thời đại, dù thừa nhận rằng “đã là công nghệ thì không thể giống thật 100%”.

Trước đó, MV Kiếp sau vẫn là người Việt Nam với sự góp giọng của Quốc Thiên, Dương Hoàng Yến, Quân A.P, Lâm Bảo Ngọc và NSND Thu Huyền cũng áp dụng công nghệ AI trong khâu dàn dựng hình ảnh. Có thể thấy, ngày càng nhiều MV Việt Nam được thực hiện hoặc ứng dụng AI trong một hay nhiều công đoạn sản xuất, khẳng định xu thế hội nhập mạnh mẽ của âm nhạc Việt trên bản đồ sáng tạo toàn cầu.

Xóa bỏ rào cản, mở không gian sáng tạo

Nếu trước đây, sản xuất một MV là hành trình tiêu tốn nguồn lực khổng lồ, đòi hỏi đội ngũ đông đảo, kinh phí lớn và thời gian hậu kỳ kéo dài, thì nay, trí tuệ nhân tạo (AI) đã làm thay đổi toàn bộ quy trình ấy. Các công cụ AI có thể biến những ý tưởng sơ khởi thành chuỗi cảnh quay động, đạt tính thẩm mỹ cao chỉ trong thời gian ngắn, giúp nghệ sĩ thoát khỏi áp lực quay phim, thuê diễn viên hay dựng bối cảnh phức tạp.

Nhờ đó, một nghệ sĩ độc lập với ngân sách hạn chế vẫn có thể tự tay tạo nên MV chất lượng, mang dấu ấn cá nhân mà không cần đến ê kíp lớn. Với AI, họ có thể bước vào thế giới siêu thực, dựng nên những không gian kỳ ảo chưa từng tồn tại, hay biến hóa phong cách nghệ thuật chỉ bằng vài thao tác. Công nghệ trở thành đòn bẩy mạnh mẽ, giúp người làm nghệ thuật tập trung hơn vào điều cốt lõi - kể câu chuyện của chính mình.

Đạo diễn Phạm Vĩnh Khương, người tiên phong trong phong trào điện ảnh AI tại Việt Nam, từng thực hiện nhiều MV ứng dụng công nghệ như Chèo mở lái ra, Bức tranh Đại Việt, Tiệc trắng, Mắt bão, đặc biệt là Đầu hàng đi - mất hai tháng để hoàn thiện. Anh cho biết, dù công nghệ ngày càng phát triển, việc tạo ra MV có chất lượng cao vẫn đòi hỏi hệ thống AI được huấn luyện trên nguồn dữ liệu lớn và xử lý tinh vi. AI có thể tạo ra nội dung theo mẫu, nhưng chưa thể thay thế khả năng sáng tạo, cảm xúc và chiều sâu nghệ thuật của con người.

Cũng theo đạo diễn Phạm Vĩnh Khương, sự phát triển của công nghệ quay phim bằng điện thoại cùng các nền tảng AI đang biến chiếc điện thoại thông minh thành “studio thu nhỏ”. Nhiều sản phẩm MV hay phim ngắn được làm bằng điện thoại đã đạt chất lượng hình ảnh không kém các tác phẩm chuyên nghiệp. “Ngày xưa, làm phim là phải có máy quay chuyên dụng, đoàn phim đông, chi phí lớn. Giờ đây, chúng ta có nhiều lựa chọn và giải pháp phù hợp. Thiết bị quay phim gọn nhẹ, kỹ xảo xử lý hình ảnh ngày càng tiên tiến, khiến các đạo diễn không còn chịu nhiều áp lực như trước”, anh chia sẻ.

Với nhạc sĩ Thái Nguyên, AI là “trợ lý sáng tạo” giúp hiện thực hóa ý tưởng, song cảm xúc và thông điệp vẫn luôn thuộc về con người. Dù còn nhiều rào cản kỹ thuật, anh tin rằng công nghệ sẽ mở ra không gian sáng tạo mới cho nghệ sĩ. Trong Khúc ca hòa bình, anh không chỉ kể một câu chuyện âm nhạc, mà còn gửi gắm quan điểm về vai trò của người nghệ sĩ trong kỷ nguyên AI - nơi công nghệ giúp họ lan tỏa cảm xúc sâu sắc hơn.

Tuy nhiên, cùng với cơ hội là thách thức. Sự dễ dàng trong tạo dựng hình ảnh bằng AI có thể dẫn tới nguy cơ bão hòa, khiến nhiều sản phẩm mang tính thẩm mỹ tương tự nhau, thiếu dấu ấn cá nhân. Một tác phẩm nghệ thuật chỉ thật sự chạm đến trái tim khán giả khi nó thấm đẫm cảm xúc, lao động sáng tạo và sự “đấu tranh” nội tâm của người nghệ sĩ. MV được sinh ra hoàn toàn từ thuật toán có thể thiếu đi cái “hồn” - thứ khiến nghệ thuật trở nên sống động và nhân văn.

Dẫu vậy, ứng dụng AI vẫn là xu hướng đầy hứa hẹn, nơi sức sáng tạo được giải phóng, mở ra cánh cửa cho những giấc mơ thị giác và âm thanh bay xa hơn. Tương lai của MV không phải là AI thay thế con người, mà là sự đồng hành hài hòa: Để công nghệ xử lý những phần kỹ thuật, còn nghệ sĩ dồn tâm huyết cho câu chuyện, ý tưởng và cảm xúc. Bởi suy cho cùng, chính cảm xúc, chứ không phải thuật toán, mới là yếu tố giúp một tác phẩm sống mãi trong lòng công chúng. 

Nguồn: https://baovanhoa.vn/nghe-thuat/ai-chap-canh-sang-tao-cho-nghe-si-viet-173203.html