Bắc Ninh: Mở rộng độ bao phủ bảo hiểm xã hội tự nguyện

BẮC NINH - Những năm gần đây, công tác phát triển bảo hiểm xã hội tự nguyện ở Bắc Ninh đạt nhiều kết quả tích cực, góp phần mở rộng chính sách an sinh xã hội. Tuy vậy, tại khu vực phi chính thức - nơi tập trung đông lao động tự do, việc vận động người dân tham gia vẫn còn khó khăn, đòi hỏi ngành chức năng tiếp tục đổi mới tuyên truyền và hỗ trợ để người dân yên tâm tham gia lâu dài.

Tăng cường công tác tuyên truyền

Phường Tiền Phong là một trong những địa phương đầu tiên trong tỉnh triển khai Tháng cao điểm vận động Nhân dân tham gia bảo hiểm y tế năm 2026; tiếp tục vận động tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện năm 2025. Ông Nguyễn Văn Thành, Tổ trưởng tổ dân phố Bình An cho biết: “Bản thân tôi và vợ đã tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện 5 năm nay. Kinh nghiệm vận động là phải hiểu rõ chính sách mới có thể phân tích cho người dân thấy lợi ích lâu dài: Khi về già có lương hưu, đỡ phụ thuộc con cháu... Người đi tuyên truyền cũng cần nắm tình hình kinh tế, độ tuổi từng hộ thì tuyên truyền mới hiệu quả”.

Cán bộ Bảo hiểm xã hội tỉnh tuyên truyền chính sách và khảo sát mức độ hài lòng của người dân tại phường Bắc Giang.

Theo ông Thành, năm 2023, chỉ trong một tháng triển khai, tổ dân phố Bình An đã vận động được 12 trường hợp mới, vượt chỉ tiêu giao; năm 2024 có thêm 4 người tham gia. Với 502 hộ dân và hơn 2.000 nhân khẩu, tổ dân phố đặt mục tiêu giai đoạn 2025-2026 có thêm 15-16 trường hợp tham gia mới. Ông Thành cho biết, đa số người dân sau khi được giải thích cặn kẽ đều tự nguyện đóng, trong đó nhiều người lựa chọn đóng 5 năm/lần để tiện tích lũy.

Cùng địa bàn phường Tiền Phong, ông Nguyễn Văn Oánh, Tổ trưởng tổ dân phố Yên Khê chia sẻ: “Người trẻ đi làm ở doanh nghiệp đã có bảo hiểm xã hội bắt buộc, còn người trên 60 tuổi thì không đủ điều kiện tham gia. Chúng tôi đề nghị cơ quan Bảo hiểm xã hội cung cấp bảng kê chi tiết mức đóng, quyền lợi để thuận tiện tuyên truyền, vận động người dân”.

Ông Lê Xuân Dương, Phó Chủ tịch UBND phường Tiền Phong, Trưởng Ban Chỉ đạo vận động người dân tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế tự nguyện cho biết: “Phường thành lập các tổ tuyên truyền đến từng khu dân cư, tổ chức đối thoại trực tiếp để phân tích rõ quyền lợi, chính sách hỗ trợ của Nhà nước”.

Việc tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện mang lại sự an tâm cho người dân, bảo đảm nguồn thu nhập ổn định khi về già hoặc mất khả năng lao động. Người tham gia được điều chỉnh lương hưu thường xuyên như cán bộ, công chức, viên chức nghỉ hưu từ ngân sách, đồng thời có thể linh hoạt lựa chọn mức và thời gian đóng phù hợp với điều kiện kinh tế của bản thân. Tuy nhiên, không phải ai cũng kịp tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện khi còn đủ điều kiện. Ông Nguyễn Kim Bảng (sinh năm 1965, thôn Đông Xuất, xã Văn Môn) chia sẻ: “Tôi làm nghề tự do hàng chục năm nay, thu nhập có lúc ổn định, có lúc bấp bênh. Trước đây do không được tiếp cận thông tin về bảo hiểm xã hội tự nguyện nên tôi không biết, nay khi biết đến thì đã 60 tuổi. Giá mà tôi biết sớm hơn thì giờ đã yên tâm khi tuổi già đến”.

Tương tự, chị Nông Thị Huyền, 43 tuổi, bán rau ở chợ Hòa Đình (phường Võ Cường) khi được hỏi về bảo hiểm xã hội tự nguyện vẫn nhầm lẫn về mức đóng, quyền lợi giữa các loại hình bảo hiểm. Một số khảo sát nhanh cho thấy, lực lượng lao động tự do đủ điều kiện đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện rất đông song hiểu biết về chính sách an sinh lâu dài còn hạn chế.

Nâng nhận thức, gỡ rào cản

Tính đến hết tháng 9/2025, toàn tỉnh có 91.708 người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, đạt 89,48% kế hoạch năm. Dù đạt kết quả đáng khích lệ, song việc mở rộng độ bao phủ đối với nhóm lao động phi chính thức vẫn còn nhiều thách thức. Theo bà Nguyễn Thị Mai Hương, Phó Giám đốc Bảo hiểm xã hội tỉnh Bắc Ninh, nhóm lao động như nông dân, tiểu thương, người bán hàng rong, thợ thủ công, giúp việc gia đình, phụ hồ, lái xe công nghệ… có đặc điểm chung là thu nhập bấp bênh, không ổn định. “Đây là rào cản lớn nhất khiến họ ngần ngại tham gia lâu dài. Ngoài ra, nhiều người chưa hiểu rõ ý nghĩa nhân văn, chỉ nhìn lợi ích trước mắt hoặc có tâm lý muốn rút bảo hiểm xã hội một lần”, bà Hương chia sẻ.

Tính đến hết tháng 9/2025, toàn tỉnh có 91.708 người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, đạt 89,48% kế hoạch năm. Mục tiêu giai đoạn tới của ngành Bảo hiểm xã hội là tiếp tục hoàn thành các chỉ tiêu về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế đã được giao; đồng thời nâng cao tính bền vững của người tham gia.

Để tháo gỡ, Bảo hiểm xã hội tỉnh đã phối hợp với Hội Phụ nữ, Hội Nông dân, Đoàn Thanh niên… tổ chức hội nghị tuyên truyền, tư vấn trực tiếp tại thôn, xóm, đặc biệt vào buổi tối hoặc cuối tuần - thời điểm người lao động rảnh rỗi. Cùng với đó, các kênh Zalo, Facebook... được tận dụng để tiếp cận nhóm lao động trẻ, nâng cao nhận thức về quyền lợi khi tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện.

Theo lãnh đạo Bảo hiểm xã hội tỉnh Bắc Ninh, mục tiêu giai đoạn tới là tiếp tục hoàn thành các chỉ tiêu về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế đã được giao; đồng thời nâng cao tính bền vững của người tham gia. Ngành sẽ đẩy mạnh đổi mới phương thức tuyên truyền; triển khai hiệu quả Nghị quyết hỗ trợ kinh phí tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện của HĐND tỉnh Bắc Ninh giai đoạn 2021-2025. Các địa phương cần bám sát thực tế, vận động người từng dừng đóng tiếp tục tham gia, bảo đảm quyền lợi liên tục.

 

Bài, ảnh: Nguyễn Huệ

Nguồn: https://baobacninhtv.vn/bac-ninh-mo-rong-do-bao-phu-bao-hiem-xa-hoi-tu-nguyen-postid430456.bbg