Bóng dáng quá khứ trong lòng đất

Nằm sâu dưới góc phía nam công viên Ueno (Tokyo), ga Hakubutsukan-Dobutsuen (tạm dịch là “ga Bảo tàng - Sở thú”), từng là một điểm dừng trên tuyến Keisei - tuyến đường sắt quan trọng nối trung tâm Tokyo với sân bay Narita.

Khai trương năm 1933, nhà ga từng đón hàng nghìn du khách mỗi ngày đến tham quan vườn thú Ueno và bảo tàng Hoàng gia Tokyo. Sau khi đóng cửa năm 1997 và chính thức ngừng hoạt động vào 2004, nơi đây chìm trong im lặng, chỉ còn lại sân ga phủ bụi, tường bong tróc và quầy vé gỗ cũ kỹ, những dấu vết lặng lẽ của thời hoàng kim đã qua.

Theo ông Mamoru Iwai - trưởng ga Keisei Ueno, toàn bộ công trình được giữ nguyên trạng từ khi dừng hoạt động.

“Dù đầy bụi sắt và dầu mỡ, chúng tôi không được phép thay đổi gì. Chính sự cũ kỹ ấy mới tạo nên nét 'quyến rũ' đặc biệt của nơi này”, ông nói.

Từ cánh cửa thép xanh ngọc khổng lồ đến cầu thang bê tông dẫn xuống sân ga âm u, mọi chi tiết đều mang vẻ bí ẩn pha chút hoang phế, gợi nhớ thời Tokyo với đường sắt hiện đại.

duong-ham-1.png
Ông Mamoru Iwai, trưởng ga Keisei Ueno, cho biết ngoài việc gia cố chống động đất, ga Hakubutsukan-Dobutsuen cũ vẫn được giữ nguyên như ban đầu. Ảnh: Johan Brooks/Japan Times

Điều đặc biệt là việc xây dựng nhà ga từng cần đến sự chấp thuận trực tiếp của Thiên hoàng Nhật Bản. Dự án chỉ có một cơ hội duy nhất được trình bày trước Thiên hoàng. Và sau nhiều tháng xem xét, đến tháng 3 năm 1932, công trình mới được chấp thuận. Điều kiện đi kèm là nhà ga phải mang vẻ trang nghiêm, “xứng tầm hoàng gia”.

Bộ Đường sắt Nhật Bản khi đó đã thiết kế một công trình mang phong cách phương Tây với mái vòm, cột bê tông và cửa sắt lớn, phản ánh tinh thần hiện đại hóa đầu thế kỷ 20.

Ga Hakubutsukan-Dobutsuen nhanh chóng trở thành biểu tượng văn hóa của Tokyo thời tiền chiến, đồng thời là cổng vào khu di tích - bảo tàng nổi tiếng nhất thủ đô.

Năm 2018, công trình được công nhận là di tích lịch sử đầu tiên trong hệ thống đường sắt Tokyo, nhờ giá trị kiến trúc và văn hóa độc đáo. Ngày nay, ga Hakubutsukan–Dobutsuen được mở lại định kỳ cho các sự kiện đặc biệt. 

duong-ham-2.png
Lối vào của ga Hakubutsukan-Dobutsuen nổi bật với cánh cửa thép trượt màu xanh ngọc, mái hình kim tự tháp và trần vòm trang trí tinh xảo. Ảnh: Johan Brooks/Japan Times

“Ga ma” giữa lòng Shimbashi

Không xa đó, dưới ga Shimbashi nhộn nhịp, ẩn sau cánh cửa kim loại nhỏ cạnh lối ra số 8 là “ga ma Shimbashi” - sân ga bí ẩn của tuyến Ginza, tuyến tàu điện ngầm đầu tiên ở châu Á.

Được xây dựng năm 1939, nơi đây dài khoảng 50m, với các cột vòm uốn cong và tường ốp gạch khảm ghi dòng chữ “Shimbashi” theo chiều từ phải sang trái, dấu vết của thời trước chiến tranh.

duong-ham-3.png
“Sân ga ma” của ga Shimbashi, từng được sử dụng trong vỏn vẹn 8 tháng vào năm 1939, đến nay - sau 86 năm - vẫn gần như nguyên vẹn. Hình ảnh hiếm hoi cho thấy ga trong thời kỳ hoạt động sôi động, với tên ga bằng chữ Hán được viết từ phải sang trái. Ảnh: Tokyo Metro

Theo đại diện Tokyo Metro, ga này chỉ hoạt động trong 8 tháng do bất đồng giữa hai công ty đường sắt cùng khai thác tuyến. Sau đó, nó bị bỏ hoang và được gọi là “ga ma Shimbashi”.

Tuy nhiên, nhà nghiên cứu đường sắt Tatsuya Edakubo phát hiện rằng, sân ga từng được sử dụng lại trong giai đoạn Tokyo bị oanh tạc năm 1945. Khi tuyến Ginza bị đánh sập một đoạn, tàu phải quay đầu tại chính sân ga bị lãng quên này. “Nó là nhân chứng sống cho một phần lịch sử Tokyo mà ít người biết đến”, ông Edakubo nói.

Từ đống đổ nát đến không gian văn hóa

Rời lòng đất, bên bờ sông Kanda, phần còn lại của ga Manseibashi, nơi từng là biểu tượng của thời kỳ hiện đại hóa Nhật Bản đầu thế kỷ 20, vẫn đứng sừng sững giữa khu phố điện tử Akihabara.

Khai trương năm 1912, Manseibashi được kiến trúc sư Tatsuno Kingo (người thiết kế ga Tokyo) xây bằng gạch đỏ theo phong cách Anh, với nhà hàng, phòng chờ hạng sang và quán bar. Đây từng là ga nhộn nhịp thứ tư của Tokyo, chỉ sau Ueno, Shimbashi và Shinjuku.

duong-ham-4.png
Đối diện khu phố điện tử Akihabara, cầu cạn bằng gạch đỏ dọc sông Kanda là tàn tích duy nhất còn lại của ga Manseibashi - từng là một trong những công trình biểu tượng tráng lệ nhất Tokyo. Ảnh: Johan Brooks/Japan Times

Nhưng trận động đất Kanto năm 1923 đã phá hủy hầu hết công trình. Sau nhiều lần tái thiết, ga bị đóng cửa năm 1943 và chuyển thành bảo tàng Giao thông. Đến năm 2013, phần còn lại được phục dựng thành tổ hợp thương mại mAAch ecute Kanda Manseibashi, nơi các quán cà phê và cửa hàng thiết kế hòa cùng di tích lịch sử.

Hai cầu thang đá từ năm 1912 và 1935 được giữ nguyên, dẫn du khách đi ngược dòng thời gian. Những bức tường gạch với kỹ thuật trát truyền thống “fukurin meji” tạo cảm giác mềm mại, giống với lối kiến trúc của ga Tokyo hiện nay.

duong-ham-5.png
Ga Manseibashi cũ nay đã được chuyển đổi thành không gian thương mại hiện đại, với các quán cà phê và cửa hàng thiết kế nằm trong kiến trúc gạch đỏ được bảo tồn. Ảnh: Johan Brooks/Japan Times

Bên trong, mô hình thu nhỏ tái hiện khu vực Manseibashi thời Taisho, từng là nơi quy tụ giới văn nghệ sĩ như Ryunosuke Akutagawa và Junichiro Tanizaki, nay trở thành điểm tham quan thu hút người yêu lịch sử đường sắt.

Những “ga ma” của Tokyo không chỉ kể lại câu chuyện kỹ thuật hay giao thông, mà còn là những lát cắt tinh tế của lịch sử đô thị Nhật Bản về khát vọng phát triển, sự đổ nát của chiến tranh và nỗ lực tái sinh. Dù những tiếng còi tàu cũ đã im bặt, trong tiếng rì rầm của thành phố hôm nay, dường như âm vang của quá khứ vẫn còn vọng lại từ sâu dưới lòng đất Tokyo.

Hoàng Vũ

Dịch vụ cho thuê 'ông chú' giá 180.000 đồng/giờ hút khách ở Nhật BảnNHẬT BẢN - Dịch vụ cho thuê "ông chú" cho những ai cần người trò chuyện, tâm sự hoặc hỗ trợ các công việc thường ngày, đang được nhiều người ủng hộ, nhất là các chị em phụ nữ.

Nguồn: https://vietnamnet.vn/ben-trong-nhung-nha-ga-ma-o-tokyo-noi-thoi-gian-dung-lai-duoi-long-dat-2457657.html