Bộ trưởng Bộ Tài chính: Xây dựng ngưỡng thuế hợp lý cho hộ kinh doanh

VTV.vn - Bộ Tài chính sẽ tính toán lại ngưỡng doanh thu chịu thuế với hộ, cá nhân kinh doanh cho phù hợp.

Hộ kinh doanh có doanh thu trên 16,6 triệu đồng/tháng đã phải nộp thuế

Chính sách thuế đối với hộ kinh doanh đang là chủ đề nóng thu hút nhiều sự quan tâm trong thời gian gần đây, nhất là khi Luật Quản lý thuế (sửa đổi) và Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) đang được xây dựng. Một trong những nội dung đáng chú ý là quy định về ngưỡng doanh thu chịu thuế của các hộ kinh doanh.

Theo dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) mới nhất, Bộ Tài chính đề xuất nâng ngưỡng doanh thu chịu thuế của hộ, cá nhân kinh doanh từ mức trên 100 triệu đồng/năm hiện nay, lên trên 200 triệu đồng/năm mới phải nộp thuế, sẽ được áp dụng từ năm 2026.

Tuy nhiên, các hộ kinh doanh và chuyên gia cho rằng, ngưỡng doanh thu 200 triệu/năm vẫn là quá thấp. Nếu chia 200 triệu đồng cho 12 tháng, thì mỗi tháng có doanh thu khoảng trên 16,6 triệu đồng đã đến ngưỡng phải nộp thuế. Và đây là mức doanh thu chưa trừ các loại chi phí.

Chị Bùi Thị Ngọt Hoa - Hộ kinh doanh cho biết: "Nếu như tăng mức doanh thu lên 200 triệu đồng/năm, tương đương 16,6 triệu đồng/tháng, sau khi trừ đi số vốn hàng hóa, điện nước, mặt bằng, nhân viên…, lợi nhuận còn lại rất thấp. Với mức lợi nhuận như vậy, chúng tôi vẫn phải kê khai, đóng thuế thì chưa phù hợp với bối cảnh hiện nay".

Bà Nguyễn Thị Cúc - Chủ tịch Hội tư vấn Thuế Việt Nam nêu ý kiến: "Tại sao chúng ta gọi là thấp, nếu chúng ta lấy 200 triệu chia ra 12 tháng. Đó là doanh thu. Còn thu nhập của họ phải nhân với tỷ lệ. Ví dụ tỷ lệ tối đa là 10%, lúc đó, thu nhập của họ cũng rất thấp".

Các ý kiến cho rằng, với các tính thuế hiện nay, các hộ kinh doanh đang bị thiệt thòi khi không được giảm trừ gia cảnh cũng như giảm trừ chi phí

Đề xuất nâng ngưỡng chịu thuế với hộ kinh doanh

Ngưỡng doanh thu 200 triệu đồng cũng trở thành tâm điểm trong buổi thảo luận tại hội trường Quốc hội. Góp ý vào dự thảo Luật thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi), các đại biểu cho rằng ngưỡng doanh thu chịu thuế này đã không còn phù hợp với mặt bằng giá cả và chi phí kinh doanh hiện nay.

Các ý kiến cho rằng, với các tính thuế hiện nay, các hộ kinh doanh đang bị thiệt thòi khi không được giảm trừ gia cảnh cũng như giảm trừ chi phí. Với doanh thu khoảng 200 triệu đồng, thực tế, lợi nhuận không cao. Do vậy, các đại biểu đã đề xuất cần nâng ngưỡng doanh thu chịu thuế của các hộ kinh doanh lên 400 triệu đồng đến hơn 1 tỷ đồng tùy từng ngành nghề.

Thử làm một phép tính đơn giản với ngưỡng doanh thu 200 triệu đồng/năm. Nếu hộ kinh doanh lãi 10%, thu nhập chỉ khoảng 20 triệu đồng/năm, tương đương 1,66 triệu đồng/tháng. Nếu lãi 20%, cũng chỉ đạt 40 triệu đồng/năm, tức 3,33 triệu đồng/tháng. Theo các đại biểu, mức lợi nhuận này rất thấp. Trong khi đó, mức giảm trừ gia cảnh cho người làm công ăn lương vừa được nâng từ 11 triệu lên 15,5 triệu đồng/tháng.

Ông Phạm Văn Hòa - Đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Tháp chia sẻ: "Có 200 triệu mà thực tế tôi tính một hộ mua gánh bán bưng bán thu nhập trừ ra lợi nhuận cao lắm khoảng 7-8 triệu/tháng, nếu tính lợi nhuận 50%. Cả gia đình 3 người ăn mà chỉ 7-8 triệu/tháng làm sao có thu nhập, làm sao sống mà còn chịu thuế".

Ông Trần Văn Lâm - Đại biểu Quốc hội tỉnh Bắc Ninh nêu ý kiến: "Với giá trị gia tăng bình quân của nền kinh tế nước ta tăng trưởng trong năm nay ở mức rất cao là 8%, 200 triệu cũng chỉ tương ứng với 16 triệu thu nhập một năm của hộ kinh doanh, tức là 1,33 triệu đồng/tháng đã phải nộp thuế thu nhập thuế cá nhân so với 11 triệu đồng/tháng của đối tượng khác. Đây là sự bất bình đẳng mà người kinh doanh nhỏ phải chịu".

Với những luận điểm trên, các đại biểu đề nghị điều chỉnh mức khởi điểm chịu thuế cho hộ kinh doanh sao cho phù hợp với thực tế, tùy theo từng lĩnh vực, ngành nghề, bởi mỗi ngành nghề có biên lợi nhuận cao thấp khác nhau.

Ông Hoàng Văn Cường - Đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội nhận định: "Chúng ta cần thay đổi lại các mức xác định khởi điểm thuế của những người kinh doanh. Tôi cho rằng đối với những người bán hàng, đại lý, mức doanh thu khởi điểm tối thiểu khoảng 1,5 tỷ đồng, tương ứng mức chênh lệch 20% mới có được thu nhập trên 260 triệu đồng phải chịu thuế. Mức của những người kinh doanh dịch vụ và những người kinh doanh không phải bỏ chi phí như thầu xây dựng không bao thầu vật liệu, ít nhất phải 500 triệu đồng. Nhóm ngành khác ít nhất sản xuất kinh doanh phải có mức khởi điểm từ 1 tỷ đồng trở lên".

Các đại biểu nhấn mạnh, việc điều chỉnh này sẽ giúp xác định thu nhập chịu thuế của hộ kinh doanh sát với thực tế hơn, đảm bảo công bằng cho người nộp thuế và hợp lý trong chính sách thuế thu nhập cá nhân.

Sẽ tính lại ngưỡng doanh thu chịu thuế của hộ kinh doanh

Giải trình trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, phương pháp tính thuế đối với hộ kinh doanh gần như không thay đổi so với trước đây. Bộ Tài chính sẽ tính toán lại ngưỡng doanh thu chịu thuế với hộ, cá nhân kinh doanh cho phù hợp.

Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, trước đây phương pháp tính thuế khoán, người kinh doanh xác định mức và nộp theo. Còn bây giờ hộ kinh doanh phải thực hiện theo doanh thu kê khai, nhằm thu được khoản thuế thất thoát lớn, đặc biệt là những nơi khu vực kinh tế phát triển.

Ông Nguyễn Văn Thắng - Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết: "Chúng tôi chỉ vừa thực hiện ứng dụng công nghệ thông tin, thuế chúng ta thu từ thuế khoán sang kê khai tăng 64%. Phương pháp thu vẫn như vậy, mức thu so với trước đây tốt hơn rất nhiều, trước đây 100 triệu đã phải nộp thuế, còn bây giờ chúng ta nâng lên 200 triệu. Không thể nói rằng chúng ta đang gây khó dễ cho hộ kinh doanh".

Tuy nhiên, Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng bày tỏ đồng tình với ý kiến của các đại biểu rằng đang có bất cập trong cách tính ngưỡng thu thuế với hộ kinh doanh, không tạo được sự công bằng so với người lao động có thu nhập từ tiền công, tiền lương.

Ông Nguyễn Văn Thắng - Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết thêm: "Hôm nay, qua ý kiến của các đại biểu, chúng tôi nghĩ rằng vẫn phải tính toán lại để đảm bảo các hộ kinh doanh cảm thấy bị thiệt thòi hơn so với mức thuế bắt đầu thu thuế của người làm công ăn lương. Chúng tôi xin được tiếp thu nội dung này để nghiên cứu làm thế nào chúng ta có được mức khởi đầu tính thuế với hộ kinh doanh phù hợp".

Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng khẳng định, các hộ kinh doanh chuyển từ thuế khoán sang kê khai từ đầu năm 2026 là việc bắt buộc. Bộ sẽ có các giải pháp hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi.

Các hộ kinh doanh chuyển từ thuế khoán sang kê khai từ đầu năm 2026 là việc bắt buộc

Thủ tướng yêu cầu tháo gỡ khó khăn về thuế cho hộ kinh doanh

Mới đây, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã yêu cầu Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan khẩn trương nghiên cứu, tham mưu hoàn thiện chính sách thuế đối với cá nhân, hộ kinh doanh. Trọng tâm là ba nhóm nhiệm vụ lớn, nhằm tạo chuyển biến rõ rệt trong quản lý thuế và hỗ trợ phát triển kinh tế tư nhân.

Cụ thể, Bộ Tài chính được yêu cầu phối hợp xây dựng Luật Quản lý thuế và Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi), đồng thời rà soát các văn bản hướng dẫn để đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ. Thủ tướng cũng nhấn mạnh, cải cách thủ tục hành chính, tăng cường phân cấp, phân quyền và ứng dụng chuyển đổi số trong quản lý thuế.

Một nội dung quan trọng là xóa bỏ cơ chế khoán thuế, nhằm đảm bảo minh bạch, chính xác và thuận lợi tối đa cho người dân, doanh nghiệp, theo đúng định hướng của Nghị quyết 198 của Quốc hội khóa 15. Đồng thời, triển khai đồng bộ các giải pháp hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp, bảo đảm hiệu quả, tránh hình thức hoặc chạy theo phong trào.

Thủ tướng cũng giao Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ quốc gia và Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp với Bộ Tài chính đánh giá, phản biện chính sách, đề xuất các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho hộ, cá nhân kinh doanh, đồng thời thúc đẩy việc chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp một cách bền vững.

Với những giải pháp đồng bộ từ điều chỉnh ngưỡng thuế đến hỗ trợ chuyển đổi mô hình kinh doanh, các đại biểu và chuyên gia hy vọng sẽ giảm bớt gánh nặng cho các hộ kinh doanh nhỏ, giúp họ bớt lo về thuế, yên tâm làm ăn và phát triển lâu dài.

Nguồn: https://vtv.vn/bo-truong-bo-tai-chinh-xay-dung-nguong-thue-hop-ly-cho-ho-kinh-doanh-10025112005340188.htm