Cẩn trọng với những vi khuẩn nguy hiểm trong nước lũ

Sau bão lũ, môi trường sống thường bị ô nhiễm nặng nề. Nước ngập, rác thải, xác động vật, hệ thống thoát nước tắc nghẽn… tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn và virus phát triển.

Theo Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, vào mùa mưa bão và hoàn lưu sau bão gây lũ ống, lũ quét, bệnh viện thường tiếp nhận bệnh nhân bị nhiễm vi khuẩn trong nước lũ, trong đó có vi khuẩn Leptospira (xoắn khuẩn vàng da).

Mới đây, sau cơn bão số 10, bệnh viện tiếp nhận nữ bệnh nhân 46 tuổi, trú tại Hải Phòng trong tình trạng sốt cao liên tục, vàng mắt, vàng da, tiêu chảy nhiều lần, huyết áp tụt còn 80/50 mmHg, nhanh chóng chuyển sang sốc, suy đa tạng. Bệnh nhân được chẩn đoán nghi ngờ nhiễm trùng đường mật và nhiễm trùng do vi khuẩn Leptospira.

Bệnh nhân phải điều trị hồi sức, thở máy, lọc máu liên tục với tiên lượng nặng. Các bác sĩ cảnh báo, trong bối cảnh mùa mưa bão khiến nhiều khu vực ngập lụt, nguy cơ xoắn khuẩn Leptospira tồn tại và lây lan mạnh hơn. Nhiễm vi khuẩn này nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời sẽ gây ra các biến chứng nguy hiểm đến tính mạng.

Sau mưa bão, môi trường sống thường bị ô nhiễm nặng.

Hai cơn bão liên tiếp số 10, 11 và hoàn lưu sau bão đã gây ra mưa lớn và ngập lụt tại nhiều địa phương ở phía Bắc, miền Trung. Nước ngập, rác thải, xác động vật, hệ thống thoát nước tắc nghẽn… tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn và virus phát triển.

Theo đó, các bệnh thường gặp sau bão bao gồm: Bệnh đường hô hấp (viêm phổi, cảm cúm, COVID-19) chiếm tỷ lệ cao nhất sau thiên tai; bệnh tiêu chảy, viêm gan A/E, tả, thương hàn do sử dụng nước hoặc thực phẩm bị nhiễm khuẩn.

Bên cạnh đó, người dân có nguy cơ nhiễm trùng da, uốn ván do vết thương tiếp xúc với nước bẩn hoặc đất bùn; bệnh do muỗi và động vật gặm nhấm như sốt xuất huyết, sốt rét, Leptospirosis (bệnh chuột truyền).

Các nguy cơ bệnh lý nấm mốc và ô nhiễm thực phẩm thường xảy ra chỉ sau 48 giờ khi khu vực bị ngập do việc bảo quản thực phẩm bị ảnh hưởng, gián đoạn chuỗi cung ứng vật tư kiểm soát nhiễm khuẩn.

Để phòng tránh dịch bệnh sau bão lũ, TS.BS Trương Anh Thư, Trưởng khoa Kiểm soát Nhiễm khuẩn, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, bệnh viện cần thực hiện sàng lọc ngay khi có người bệnh từ vùng bão chuyển tới hoặc phát bệnh trong quá trình lưu trú. Sàng lọc người có các triệu chứng như sốt, ho, phát ban, vết thương hở, nôn, hoặc tiêu chảy. Chuyển người bệnh có nguy cơ lây nhiễm sang khu vực cách ly hoặc khu vực riêng biệt.

Nhân viên y tế cần sử dụng phương tiện phòng hộ cá nhân thích hợp khi chăm sóc người bệnh. Tiêm phòng uốn ván hoặc các vaccine khác trong trường hợp cần thiết.

"Vệ sinh tay là biện pháp quan trọng nhất. Nếu có nước sạch, mọi người hãy rửa tay bằng xà phòng. Nếu không, dùng dung dịch cồn sát khuẩn. Thời điểm vệ sinh tay: Trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, sau khi xử lý rác, lau dọn nước", BS Thư nhấn mạnh.

Đối với người dân vùng lũ, quan trọng nhất là cần làm sạch nguồn nước. Ô nhiễm vi khuẩn trong nước gây ra rủi ro lớn cho sức khỏe. Vì thế, cần đun sôi nước ít nhất 1 phút trước khi uống. Nếu không có nước sạch, có thể pha 1/8 thìa cà phê thuốc tẩy clo (loại không mùi, chứa 5,25% natri hypoclorit) cho mỗi 3,8 lít nước. Clo hoạt tính thường bất hoạt hơn 99,99% vi khuẩn và virus đường ruột. Nước giếng cần làm sạch và khử trùng bằng dung dịch clo. Phải đợi ít nhất 48 giờ sau khử trùng để kiểm tra nước (tìm vi khuẩn coliform và E. coli) trước khi sử dụng.

Thực phẩm cần được bảo quản khô ráo, đậy kín, và loại bỏ thực phẩm cần được bảo quản lạnh nếu để ở nhiệt độ phòng quá 2 giờ. Người có triệu chứng bệnh truyền nhiễm (như tả, lỵ, thương hàn, viêm gan A/E, tiêu chảy) không được chế biến hoặc phục vụ thức ăn.

Tăng cường khử khuẩn bề mặt, ưu tiên khu vực bị ngập. Đặc biệt xử lý môi trường ngay lập tức, tránh tạo điều kiện cho nấm mốc phát triển.

Trang bị phương tiện phòng hộ cá nhân PPE đầy đủ cho người tham gia dọn dẹp hoặc tiếp xúc với nước lũ. Tránh chạm tay bẩn vào mặt hoặc miệng. Bất kỳ ai bị thương trong quá trình vệ sinh cần được chăm sóc vết thương ngay lập tức và đánh giá nhu cầu tiêm phòng uốn ván.

Xử lý chất thải và thi hài đúng quy định, tránh để ô nhiễm lan rộng; khắc phục và giám sát sau bão, theo dõi hằng ngày các dấu hiệu bất thường (sốt, phát ban, tiêu chảy, nhiễm trùng da...) để phát hiện sớm nguy cơ dịch bệnh

Khi nước rút, việc tổng vệ sinh và khử khuẩn toàn bộ khu vực sinh hoạt, bệnh viện, trường học là vô cùng cần thiết. Lau rửa sàn, tường, đồ dùng, khử khuẩn bằng dung dịch clo loãng (0,1%-0,5%). Xử lý nấm mốc, côn trùng, kiểm tra làm sạch hệ thống thông khí đảm bảo thông khí tự nhiên. Kiểm tra nguồn nước, hệ thống xử lý rác thải, nhà ăn, khu vệ sinh…

Sau khi dọn dẹp, tiếp xúc với môi trường ngập lụt, cần rửa tay bằng xà phòng, tắm gội sạch sẽ và chú ý kiểm soát chuột – nguồn chứa mầm bệnh chính – cũng như giữ vệ sinh môi trường xung quanh nhà.

Nguồn: https://cand.com.vn/y-te/can-trong-voi-nhung-vi-khuan-nguy-hiem-trong-nuoc-lu-i783959/