Cây trồng '3 lợi ích' giúp nông dân thoát nghèo

Mở lối thoát nghèo, phát triển bền vững

Sắn dây là cây trồng chủ lực ở vùng đất dưới dãy núi Đại Huệ (xã Đại Huệ, Nghệ An). Những cánh đồng từng bị bỏ hoang hoặc trồng các loại cây kém hiệu quả dần được phủ một màu xanh mướt của dây sắn. Tuy nhiên, cây trồng “3 lợi ích” này còn phụ thuộc nhiều vào thị trường tiêu thụ, nông dân quanh năm canh cánh nỗi lo “được mùa, mất giá”.

Hình ảnh những gánh sắn dây đầy ắp nhưng bị ép giá, thậm chí không bán được thôi thúc ông Trần Đình Sơn (trú xóm 4, xã Đại Huệ) tìm hướng đi mới, bền vững hơn. Năm 2019, ông Sơn thành lập Hợp tác xã Nông nghiệp xanh Đại Huệ và lấy mẫu củ sắn dây của địa phương gửi đi kiểm nghiệm, phân tích chất lượng.

Ông Trần Đình Sơn - Giám đốc Hợp tác xã Nông nghiệp xanh Đại Huệ

Kết quả vượt ngoài mong đợi, củ sắn dây ở đây có hàm lượng tinh bột, các vi khoáng chất cao và hương vị đặc trưng. Đây chính là “tấm vé thông hành” để ông Sơn đầu tư máy móc, thiết bị, bắt tay vào hành trình chế biến sâu, nâng tầm giá trị cho củ sắn dây.

“Cây sắn dây rất dễ trồng, không tốn nhiều công chăm sóc và thích ứng tốt với thời tiết khắc nghiệt của miền Trung. Sau khoảng 10 - 11 tháng là có thể cho thu hoạch, năng suất trung bình đạt từ 1,8 đến 2 tấn mỗi sào. Tuy nhiên, muốn nâng cao giá trị, tăng thu nhập phải đi vào chế biến sâu, tạo ra các sản phẩm chất lượng, hữu ích cho người tiêu dùng”, ông Sơn chia sẻ.

Để chủ động nguồn nguyên liệu, ông Sơn thuê thêm đất của xã để mở rộng diện tích. Không chỉ làm cho riêng mình, ông còn đi đến từng nhà, vận động bà con trong vùng cùng quay trở lại với cây sắn dây. Ông cam kết cung cấp giống miễn phí và bao tiêu toàn bộ sản phẩm đầu ra. Đến nay có gần 500 hộ gia đình đã tham gia trồng cây sắn dây.

“Hợp tác xã sẽ hỗ trợ tiền giống, phân bón và hướng dẫn cách chăm sóc cây. Đến kỳ thu hoạch còn hỗ trợ máy móc thu hoạch, vận chuyển và các hộ dân sẽ thanh toán bằng sản phẩm. Trung bình năng suất cây sắn dây ở địa phương khoảng 20 tấn/ha. Với giá thu mua khoảng 10 nghìn đồng/kg, cũng mang lại cho người dân khoản thu nhập khá mỗi năm”, ông Sơn cho hay.

Nâng cao giá trị nông sản quê hương

Sau những năm đầu khởi nghiệp, ông Sơn hiểu rằng, muốn đưa sản phẩm sắn dây đi xa phải xây dựng được thương hiệu. Ông vận động các hộ dân liên kết trồng sắn dây theo quy trình VietGAP nghiêm ngặt và đăng ký sản phẩm OCOP.

Củ sắn dây ở Đại Huệ có hàm lượng tinh bột, các vi khoáng chất cao

“Chất lượng nguyên liệu đầu vào có tốt, có ổn định thì sản phẩm làm ra mới đảm bảo. Chúng tôi tuân thủ tuyệt đối quy trình sản xuất khép kín, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm và được các cơ quan chuyên môn kiểm tra, đánh giá thường xuyên”, ông Sơn chia sẻ.

Năm 2024, Hợp tác xã Nông nghiệp xanh Đại Huệ thu mua khoảng 300 tấn sắn dây củ tươi cho các hộ dân liên kết với mức giá ổn định từ 13.000 - 14.000 đồng/kg. Tổng doanh thu trong năm đạt 3,5 tỷ đồng. Các sản phẩm không còn chỉ bán trong xã, mà có mặt tại các hệ thống siêu thị lớn, cửa hàng OCOP uy tín tại Nghệ An, Hà Nội và TP Hồ Chí Minh.

Cây sắn dây đã giúp nhiều hộ dân nơi đây thoát nghèo

Thành công của ông Sơn không chỉ là câu chuyện làm giàu của một cá nhân, mà còn là mô hình kinh tế hiệu quả, lan tỏa giá trị, giúp nhiều gia đình thoát nghèo. Vùng nguyên liệu sắn dây sạch ngày càng được mở rộng, tạo nên một chuỗi giá trị bền vững

Ông Nguyễn Thúc Quang - Phó Chủ tịch UBND xã Đại Huệ cho biết, hiện nay Hợp tác xã Nông nghiệp xanh Đại Huệ có 7 sản phẩm được công nhận chuẩn OCOP 3 sao. Trong đó 3 sản phẩm từ tinh bột sắn dây đã đạt chuẩn từ nhiều năm nay và cơ sở đang tiến hành nâng cấp để đề nghị công nhận OCOP 4 sao.

“Hợp tác xã Nông nghiệp xanh Đại Huệ không chỉ giải quyết việc làm mà còn bao tiêu nông sản, giúp người dân trên địa bàn có thu nhập cao và ổn định từ cây sắn dây. Chưa dừng lại, cơ sở còn mở rộng liên kết, ký kết tiêu thụ củ nghệ, củ gừng... cho người dân ở các xã miền Tây Nghệ An, tiếp tục nghiên cứu và cho ra đời những sản phẩm chất lượng khác”, ông Quang cho hay.

Tháng 9/2025, ông Trần Đình Sơn là một trong những tấm gương điển hình tiên tiến trong sản xuất được vinh dự tham dự Đại hội Thi đua yêu nước tỉnh Nghệ An năm 2025.