Chatbot AI, TikTok và dữ liệu lớn 'lên ngôi' trong mùa tuyển sinh 2025

Ngày 24/10, Trường Đại học Ngân hàng TPHCM tổ chức tọa đàm "Chuyển đổi số trong công tác tuyển sinh và truyền thông tại các trường đại học", với sự tham dự của nhiều chuyên gia tuyển sinh, hướng nghiệp cùng đại diện các trường đại học.

Bối cảnh mới, cách tiếp cận mới

PGS.TS Nguyễn Văn Thụy, Trưởng Phòng Tuyển sinh và Truyền thông, Trường Đại học Ngân hàng TPHCM nhấn mạnh, năm 2025 là “năm bản lề” của công tác tuyển sinh đại học.

Bối cảnh mới với những thay đổi trong quy chế tuyển sinh không chỉ tác động đến quy trình tuyển sinh mà còn thay đổi cách các trường tiếp cận và tương tác với thí sinh.

"Hoạt động truyền thông tuyển sinh không còn là việc đơn thuần cung cấp thông tin, mà đã trở thành một chiến lược toàn diện, đòi hỏi sự linh hoạt, thấu hiểu và ứng dụng công nghệ đột phá", ông Thụy nhận định.

Kết quả khảo sát các kênh thông tin quan trọng trong tuyển sinh với các thí sinh.

Theo khảo sát do nhà trường thực hiện với hơn 1.500 sinh viên, công cụ tìm kiếm (chủ yếu là Google), mạng xã hội và website của trường là ba kênh thông tin quan trọng nhất đối với học sinh và phụ huynh trong việc tìm kiếm thông tin tuyển sinh.

Kết quả cũng chỉ ra sự khác biệt đáng kể trong hành vi tìm kiếm thông tin giữa các nhóm học sinh, buộc các trường phải phân khúc và cá nhân hóa chiến lược truyền thông.

Học sinh có học lực khá, giỏi thường quan tâm đến các phương thức xét tuyển mới như kỳ thi đánh giá năng lực hoặc xét tuyển thẳng, trong khi nhóm học sinh trung bình lại ưu tiên xét học bạ.

Theo ông Thụy, điều này cho thấy không thể dùng một thông điệp chung cho mọi đối tượng. Chẳng hạn, chiến dịch truyền thông dành cho học sinh giỏi cần tập trung vào chương trình tài năng, học bổng, cơ hội nghiên cứu; còn với nhóm học sinh trung bình, nên nhấn mạnh vào tính ổn định của chương trình đào tạo và cơ hội việc làm thực tế.

Cùng với đó, xu hướng “chọn học vì đam mê” thay vì “chạy theo điểm số” ngày càng rõ nét, đòi hỏi các trường phải thay đổi tư duy và thông điệp truyền thông theo hướng gần gũi, thực tế hơn.

Tọa đàm với sự tham dự của nhiều chuyên gia tuyển sinh, hướng nghiệp cùng đại diện các trường đại học.

'Lạm dụng AI, coi chừng tác dụng ngược'

Các chuyên gia cũng cho rằng, năm 2025 chứng kiến sự bùng nổ của công nghệ trong công tác truyền thông tuyển sinh. Các nền tảng video ngắn như TikTok, Instagram Reels hay YouTube Shorts đang chiếm lĩnh không gian truyền thông, phù hợp với thói quen tiêu thụ nội dung nhanh, sinh động của thế hệ Gen Z.

Theo PGS.TS Nguyễn Văn Thụy, các trường cần “biết kể chuyện” chỉ trong vài giây, cô đọng, sáng tạo và gây ấn tượng, thay vì chỉ đăng tải những thông tin khô cứng.

Song hành với nội dung, trí tuệ nhân tạo (AI) và chatbot đã trở thành công cụ không thể thiếu trong việc cá nhân hóa trải nghiệm người dùng.

AI giúp phân tích dữ liệu hành vi của thí sinh, dự đoán xu hướng đăng ký, nhận diện nhóm thí sinh tiềm năng. Chatbot AI hỗ trợ tư vấn 24/7 về chương trình học, học phí, điều kiện tuyển sinh, giúp giảm tải công việc cho đội ngũ tư vấn viên.

Tuy nhiên, ông Thụy cũng cảnh báo về "sự mệt mỏi nội dung" do các công cụ AI tạo ra hàng loạt nội dung thiếu sáng tạo, vô hồn.

"Các trường cần xem AI là trợ lý đắc lực chứ không phải người thay thế. Giá trị cốt lõi của truyền thông vẫn là tính chân thực và cảm xúc con người", ông nhấn mạnh.

TS Lê Thị Thanh Mai, nguyên Trưởng Ban Công tác sinh viên, Đại học Quốc gia TPHCM nói về việc ứng dụng công nghệ để truyền thông và tuyển sinh hiệu quả.

TS Lê Thị Thanh Mai, nguyên Trưởng Ban Công tác sinh viên, Đại học Quốc gia TPHCM, cho rằng việc học sinh sử dụng AI để tìm kiếm thông tin đang phổ biến, nhưng không phải lúc nào cũng chính xác.

Theo bà, truyền thông tuyển sinh hiệu quả phải dựa trên ba trụ cột: Đội ngũ tư vấn tuyển sinh, chuyên gia hướng nghiệp; Ứng dụng công nghệ số và trí tuệ nhân tạo; Chiến lược truyền thông tiếp cận đúng đối tượng.

Bà Mai cũng chỉ ra thực tế đáng lo ngại: lực lượng tư vấn tuyển sinh hiện nay thiếu đào tạo chuyên sâu, khiến thông tin truyền tải đôi khi thiếu chính xác hoặc gây hiểu nhầm.

Vì vậy, cần tăng cường bồi dưỡng kỹ năng số và hiểu biết về AI cho giáo viên chủ nhiệm, giáo viên tư vấn và cán bộ phụ trách hướng nghiệp ở các trường phổ thông.

Biến rủi ro thành cơ hội từ khủng hoảng truyền thông

Từ góc nhìn của người nghiên cứu truyền thông, ThS Nguyễn Thị Bích Ngọc, Trưởng Ban Truyền thông, Trường Đại học Quốc tế (Đại học Quốc gia TPHCM) mang đến chủ đề về nhận diện, xử lý khủng hoảng truyền thông trong tuyển sinh.

Môi trường truyền thông số phát triển mạnh mẽ đồng nghĩa với việc các trường phải đối mặt với nhiều rủi ro hơn. Đặc biệt, trong những thời điểm nhạy cảm như công bố phương án tuyển sinh, điều chỉnh chỉ tiêu tuyển sinh, thay đổi phương thức xét tuyển, công bố điểm chuẩn trúng tuyển...đều có thể bùng phát khủng hoảng truyền thông.

ThS Nguyễn Thị Bích Ngọc trình bày về chủ đề khủng hoảng truyền thông trong tuyển sinh.

Theo ThS Ngọc, vấn đề không phải là tránh khủng hoảng, mà là chủ động quản trị và xử lý hiệu quả. Khi được ứng phó đúng cách, khủng hoảng có thể trở thành cơ hội khẳng định giá trị thương hiệu của trường.

Bà Ngọc nhấn mạnh ba yếu tố then chốt trong xử lý khủng hoảng: tốc độ phản hồi, tính minh bạch và đặt người học làm trung tâm.

"Khi được thực hiện đúng cách, mỗi sự cố có thể trở thành một cú hích tích cực, giúp trường ngày càng chuyên nghiệp, bản lĩnh và vững vàng hơn trong công tác tuyển sinh", ThS Ngọc bày tỏ.

Nguồn: https://giaoducthoidai.vn/chatbot-ai-tiktok-va-du-lieu-lon-len-ngoi-trong-mua-tuyen-sinh-2025-post753918.html