Vườn Quốc gia Pù Mát được công nhận là Công viên di sản ASEAN

Danh hiệu quý giá

Ông Lê Anh Tuấn - Giám đốc Vườn quốc gia Pù Mát cho biết, trong diễn đàn các vườn di sản thế giới được tổ chức vào tháng 11 tới đây, Vườn Quốc gia Pù Mát sẽ được vinh danh Vườn di sản ASEAN.

Trước đó, ngày 3/9/2025, tại Hội nghị Bộ trưởng Môi trường ASEAN lần thứ 18 (AMME-18), Vườn quốc gia Pù Mát chính thức được vinh danh là Công viên Di sản ASEAN (ASEAN Heritage Park - AHP). Cùng với Vườn quốc gia Pù Mát, Việt Nam còn có Khu bảo tồn Văn hóa và Thiên nhiên Đồng Nai và Vườn quốc gia Xuân Thủy (Ninh Bình) cũng được vinh danh cùng ngày.

Trưởng đoàn Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Lê Công Thành (thứ 5, từ trái sang) chụp ảnh chung cùng các đại biểu tại Hội nghị AMME-18 ở Langkawi (MalaySia) — Trưởng đoàn Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Lê Công Thành (thứ 5, từ trái sang) chụp ảnh chung cùng các đại biểu tại Hội nghị AMME-18 ở Langkawi (Malaysia). Ảnh CSCC

“Sự kiện Pù Mát được công nhận là Công viên Di sản ASEAN không chỉ là niềm vinh dự mà còn là dấu mốc định hướng tương lai. Đây chính là thành quả của quá trình bền bỉ của đơn vị cũng như các cấp ngành Nghệ An đã đồng hành, nỗ lực đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế về công viên di sản.

Danh hiệu này cũng là sự khẳng định và động lực để đơn vị cùng với các cấp ngành, cộng đồng địa phương và người dân đồng lòng gìn giữ và quảng bá di sản thiên nhiên đặc sắc, góp phần xây dựng hình ảnh một Nghệ An xanh, bền vững và gắn kết với văn minh thế giới”, – ông Lê Anh Tuấn khẳng định.

Để được công nhận là Công viên di sản ASEAN, một khu bảo tồn thiên nhiên cần phải đáp ứng đầy đủ, nghiêm ngặt các tiêu chí về tính toàn vẹn, tính đại diện, tính tự nhiên, có ý nghĩa bảo tồn quốc gia và khu vực; Có kế hoạch quản lý được phê duyệt, và được pháp luật quốc gia công nhận, đồng thời có thể có thêm các tiêu chí về tính xuyên biên giới, độc đáo, hoặc mối liên hệ văn hóa-sinh thái.

Cảnh quan vùng đệm VQG Pù mát ảnh tư liệu Quang Dũng — Vẻ đẹp Vườn quốc gia Pù Mát. Ảnh tư liệu: Quang Dũng

“

Việt Nam là 1 trong những quốc gia có số lượng Vườn di sản ASEAN được công nhận nhiều nhất Đông Nam Á. Đến nay, cùng với Vườn quốc gia Pù Mát, Việt Nam đã có 15 Vườn di sản. Các Vườn di sản ASEAN đã góp phần quan trọng trong bảo tồn nguồn gen, đảm bảo sử dụng bền vững các hệ sinh thái; duy trì các khu vực tự nhiên có giá trị văn hóa, giáo dục, nâng cao nhận thức đối với việc bảo tồn đa dạng sinh học của người dân các nước ASEAN.

Nâng cấp tiềm năng, lợi thế cho du lịch và bảo vệ môi trường

Từ những năm 2017, bản Nưa xã Con Cuông (trước đây là xã Yên Khê) đã được Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) lựa chọn là địa điểm để tài trợ phát triển du lịch cộng đồng. Từ những hỗ trợ về tư duy cũng như kỹ năng, người dân bản Nưa đã không ngừng phát triển loại hình du lịch sinh thái gắn với các homestay mang đậm bản sắc đồng bào địa phương. Bản Nưa cũng là địa điểm nằm trong khu vực bảo tồn của Vườn di sản ASEAN Pù Mát.

Người dân vùng đệm Vườn quốc gia Pù Mát giữ gìn nghề truyền thống, phát huy du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái. Ảnh: Hoài Thu

Phát triển du lịch sinh thái theo hướng bền vững là một loại hình du lịch mang lại nhiều lợi ích phát triển kinh tế bền vững nhất cho cư dân bản địa không chỉ ở Nghệ An, Việt Nam mà trên toàn thế giới. Phát triển du lịch sinh thái không chỉ đơn thuần giúp người dân bảo vệ tài nguyên môi trường sinh thái, mà còn góp phần đắc lực trong việc bảo tồn và phát huy những nét độc đáo của địa phương. Khu du lịch Vườn Quốc gia Pù Mát là nơi có nhiều tiềm năng về cảnh quan thiên nhiên, kết hợp với đặc trưng văn hóa độc đáo để phát triển loại hình du lịch sinh thái bền vững. Đặc biệt, với việc được công nhận là Công viên di sản ASEAN, Vườn quốc gia Pù Mát càng có thêm lợi thế để quảng bá, thu hút du khách, đẩy mạnh phát triển kinh tế du lịch gắn với tăng trưởng xanh, bảo vệ môi trường.

Vườn quốc gia Pù Mát nằm trong khu vực sinh thái Bắc Trường Sơn và được đặt tên theo đỉnh núi cao nhất trong khu vực - đỉnh Phù Mát cao 1.841m. Khách du lịch đến với Vườn Quốc gia Pù Mát sẽ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp hoang sơ của rừng nguyên sinh thượng nguồn Khe Thơi, Khe Bu, Khe Choăng, Cao Vều… với tính đa dạng sinh học cao vào loại bậc nhất ở Việt Nam với nhiều loài động, thực vật quý hiếm.

cac-hoat-dong-bao-ton-thien-nhien-phat-trien-kinh-te-xa-hoi-vung-loi-vuon-quoc-gia-pu-mat.-anh-pv-ctv.png — Vườn quốc gia Pù Mát có tính đa dạng sinh học cao vào loại bậc nhất ở Việt Nam với nhiều loài động, thực vật quý hiếm. Các lực lượng chung tay gìn giữ môi trường thiên nhiên nguyên sinh, hỗ trợ đồng bào các dân tộc phát triển kinh tế, bảo vệ môi trường. Ảnh tư liệu

Vườn quốc gia Pù Mát còn có 2.500 loài thực vật thuộc 160 họ và gần 1.000 loài động vật hoang dã. Yếu tố đặc hữu của khu hệ chim và thú ở Vườn Quốc Pù Mát có tới 12 loài (cho Việt Nam và Lào) trong số đó có những loài đặc trưng như: Chào vao, Voọc đen, Sao la, Mang lớn, Mang Trường sơn, Chà vá chân nâu, Vượn Má vàng, Thỏ vằn, Cầy vằn, Trĩ sao, Khướu mỏ dài…

Bên cạnh đó, về lĩnh vực bảo tồn loài, Pù Mát chẳng những là một khu tầm cỡ quốc gia mà còn có giá trị cho cả Lào và Đông Dương. Điều đặc biệt quan trọng là quần thể một số loài chim và thú thực sự có nguy cơ bị tiêu diệt ở Việt Nam và trên thế giới vẫn còn khả năng bảo tồn phát triển nếu Vườn Quốc Pù Mát được quản lý và bảo vệ tốt đó là các loài Voi, Hổ, Sao La, Bò tót, Mang Trường Sơn, Thỏ vằn, Cầy Vằn, Gấu chó, Gấu ngựa, Trĩ sao

Xác định được những lợi thế trên, trong thời gian qua, tỉnh Nghệ An đã có nhiều biện pháp để khai thác và phát triển Khu du lịch Vườn Quốc gia Pù Mát theo hướng bền vững như: Đẩy mạnh xúc tiến, quảng bá du lịch sinh thái trên địa bàn; thực hiện cơ chế, chính sách ưu đãi nhằm thu hút các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực du lịch; tăng cường liên kết vùng để phát triển du lịch; đầu tư xây dựng các làng văn hóa gắn với phát triển du lịch cộng đồng như Khu du lịch cộng đồng bản Nưa; Khu du lịch cộng đồng bản Khe Rạn; khu du lịch sinh thái thác khe Kèm…

uploaded-congkienbna-2023_04_10-_bna-1-khach-phap-5170.jpg — Đến Nghệ An để tham gia các chặng đua chạy Marathon ở Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Mát (Con Cuông), đoàn khách du lịch Pháp có dịp trải nghiệm vẻ đẹp phong cảnh và thưởng thức các món ăn đặc sản của vùng đất xứ Nghệ. Ảnh: Đình Tuyên

Sau gần 40 năm thực hiện công tác quy hoạch phát triển (1986 - 2025), Vườn Quốc gia Pù Mát đã thu hút một số lượng khách du lịch khá đông đến tham quan. Với những kết quả đạt được, hiện nay, Ban Quản lý Vườn Quốc gia Pù Mát đang tích cực phối hợp với các địa phương và các cơ quan chức năng của tỉnh để tiếp tục triển khai các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng du lịch trên địa bàn, đưa Vườn Quốc gia Pù Mát trở thành điểm du lịch sinh thái hấp dẫn bậc nhất tỉnh Nghệ An.

Ông Lê Anh Tuấn - Giám đốc Vườn quốc gia Pù Mát cho biết: Trong tháng 10/2025, Vườn quốc gia Pù Mát đã khởi động mời thầu đối với các tổ chức, cá nhân thuê môi trường rừng kinh doanh du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng giải trí trong VQG Pù Mát giai đoạn 2024 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Trong tháng 11/2025 sẽ diễn ra diễn đàn các vườn di sản thế giới. Tại đây, Vườn di sản ASEAN Pù Mát sẽ được chính thức công bố, vinh danh và triển khai các hoạt động kết nối, nâng tầm giá trị bảo tồn và khai thác phát triển du lịch cũng như bảo vệ môi trường thiên nhiên. Trong đó sẽ tập trung kết nối thực hiện các mục tiêu chiến lược của Chương trình Vườn di sản ASEAN như xây dựng các thỏa thuận giữa các Vườn di sản ASEAN và các bên liên quan nhằm bảo tồn di sản và phát triển du lịch.