Chuyển đổi số ngành Ngân hàng Việt Nam: Hướng tới hệ sinh thái tài chính thông minh trong kỷ nguyên mới

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ, chuyển đổi số đã trở thành xu hướng tất yếu trong mọi lĩnh vực, đặc biệt là ngành Ngân hàng. Tại Việt Nam, ngành Ngân hàng đang tích cực triển khai các giải pháp chuyển đổi số nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng và góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế số.

Thực trạng chuyển đổi số ngành ngân hàng Việt Nam

Theo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN), đến năm 2024, hơn 90% giao dịch ngân hàng tại nhiều tổ chức tín dụng được thực hiện qua kênh số, và hơn 87% người trưởng thành tại Việt Nam có tài khoản ngân hàng. Giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt (TTKDTM) đã tăng trưởng ấn tượng, đạt mức tăng 59,05% về số lượng và 33,64% về giá trị so với năm 2023.

Sự phát triển mạnh mẽ này được thể hiện rõ qua các kênh thanh toán: Qua internet, qua điện thoại di động, và qua mã QR, với mức tăng lần lượt là 50,85%, 58,95% và 109,03% về số lượng giao dịch. Giao dịch qua Hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng cũng đã tăng trưởng 6,46% về số lượng và 30,51% về giá trị.

Định hướng chiến lược và mục tiêu đến năm 2025

Ngày 26/5/2025, NHNN tổ chức họp báo công bố sự kiện “Chuyển đổi số ngành Ngân hàng năm 2025” với chủ đề “Hệ sinh thái số thông minh trong kỷ nguyên mới”. Chủ đề này thể hiện quyết tâm mạnh mẽ của toàn ngành trong việc nâng cao trải nghiệm khách hàng, kết nối liên ngành và bảo đảm an toàn thông tin trên nền tảng số hóa toàn diện.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính kỳ vọng ngành Ngân hàng sẽ tiên phong trong thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia. Tại sự kiện Chuyển đổi số ngành Ngân hàng năm 2024, Thủ tướng nhấn mạnh Ngân hàng sẽ là ngành đi đầu trong thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia. Thủ tướng cũng chỉ rõ ba mục tiêu và sáu nhiệm vụ trọng tâm để ngành Ngân hàng phát triển lên tầm cao mới thông qua chuyển đổi số.

Những thành tựu nổi bật trong chuyển đổi số ngành Ngân hàng

1. Phát triển ngân hàng số và dịch vụ tài chính số        

Nhiều ngân hàng Việt Nam đã triển khai thành công các ứng dụng ngân hàng số, cho phép khách hàng thực hiện các giao dịch như mở tài khoản, chuyển tiền, thanh toán hóa đơn, gửi tiết kiệm, vay vốn,… hoàn toàn trực tuyến. Điều này không chỉ nâng cao trải nghiệm khách hàng mà còn giúp ngân hàng giảm chi phí vận hành và mở rộng thị trường.

2. Ứng dụng công nghệ mới

Ngành Ngân hàng đang tích cực ứng dụng các công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data), chuỗi khối (Blockchain), sinh trắc học (Biometric),… để nâng cao hiệu quả hoạt động và bảo đảm an toàn thông tin. Ví dụ, AI được sử dụng trong phân tích dữ liệu khách hàng để đưa ra các sản phẩm, dịch vụ phù hợp; Blockchain được ứng dụng trong thanh toán quốc tế để tăng tính minh bạch và giảm chi phí.

Hội thi Hack the Idea năm 2024 tại BIDV

3. Tăng cường hợp tác và kết nối liên ngành

Ngành Ngân hàng đã tích cực phối hợp các ngành, lĩnh vực khác để xây dựng hệ sinh thái số thông minh, bền vững. Việc kết nối dữ liệu giữa ngân hàng với các cơ quan nhà nước, doanh nghiệp và tổ chức khác giúp nâng cao hiệu quả quản lý, giảm thiểu rủi ro và cung cấp dịch vụ tốt hơn cho khách hàng.

Thách thức và giải pháp

1. Thách thức

Mặc dù đạt được nhiều thành tựu, ngành Ngân hàng vẫn đối mặt với một số thách thức trong quá trình chuyển đổi số, bao gồm:

- An ninh, an toàn thông tin: Việc số hóa các dịch vụ ngân hàng làm gia tăng nguy cơ bị tấn công mạng, rò rỉ dữ liệu khách hàng.

- Hạ tầng công nghệ: Một số ngân hàng, đặc biệt là ngân hàng nhỏ và vừa, còn hạn chế về hạ tầng công nghệ, gây khó khăn trong việc triển khai các giải pháp số hóa.

- Nhân lực: Thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực công nghệ thông tin và chuyển đổi số.

- Thói quen người dùng: Một bộ phận khách hàng, đặc biệt là người cao tuổi, vẫn còn e ngại và chưa quen với việc sử dụng các dịch vụ ngân hàng số.

2. Giải pháp

Để khắc phục những thách thức trên, ngành ngân hàng cần triển khai các giải pháp sau:

- Tăng cường đầu tư vào hạ tầng công nghệ: Nâng cấp hệ thống công nghệ thông tin, bảo đảm khả năng xử lý dữ liệu lớn và bảo mật thông tin khách hàng.

- Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực: Tổ chức các chương trình đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng cho cán bộ ngân hàng về công nghệ mới và chuyển đổi số.

- Đẩy mạnh truyền thông và giáo dục tài chính: Tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn khách hàng sử dụng các dịch vụ ngân hàng số, đặc biệt là đối tượng người cao tuổi.

- Hợp tác với các công ty công nghệ: Hợp tác với các công ty công nghệ để phát triển và triển khai các giải pháp số hóa hiệu quả.

Kết luận

Chuyển đổi số là xu hướng tất yếu và là cơ hội để ngành Ngân hàng Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng và góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế số. Với sự quyết tâm của Chính phủ, NHNN và các tổ chức tín dụng, cùng với việc triển khai các giải pháp phù hợp, ngành Ngân hàng Việt Nam sẽ tiếp tục đạt được những thành tựu quan trọng trong hành trình chuyển đổi số, hướng tới xây dựng một hệ sinh thái tài chính thông minh, hiện đại và bền vững trong kỷ nguyên mới./.

Phan Quốc Việt

Nguồn: https://baolongan.vn/chuyen-doi-so-nganh-ngan-hang-viet-nam-huong-toi-he-sinh-thai-tai-chinh-thong-minh-trong-ky-nguyen-moi-a205314.html