Công nghệ: Chìa khóa để doanh nghiệp Việt thắng lợi trên "sân nhà"

VTV.vn - Với hơn 100 triệu dân, Việt Nam là thị trường chiến lược. Doanh nghiệp phải tận dụng công nghệ để vượt áp lực cạnh tranh và chinh phục người tiêu dùng Việt.

Lợi thế không tự nhiên mà có, doanh nghiệp phải tự kiến tạo "sân nhà"

Thị trường nội địa - với quy mô hơn triệu dân và dự báo đạt triệu người trong năm tới, luôn được xem là động lực tăng trưởng then chốt của nền kinh tế. Tuy nhiên, cánh cửa hội nhập ngày càng mở rộng, đặc biệt là việc thực hiện các cam kết giảm thuế theo các hiệp định thương mại tự do (FTA), đã biến "sân nhà" thành "sân đấu" quốc tế với sự dịch chuyển mạnh mẽ của hàng ngoại. Đứng trước áp lực cạnh tranh khốc liệt này, giới doanh nhân Việt không thể trông chờ vào sự ưu ái từ điều kiện, chính sách hay may mắn.

Trao đổi với phóng viên, TS. Tô Hoài Nam – Phó chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam đã nhấn mạnh tinh thần này: "Thị trường nội địa Việt Nam đã đủ lớn để trở thành động cơ tăng trưởng... Nhưng khi Việt Nam mở cửa sâu hơn, hàng ngoại đang dịch chuyển mạnh vào. Nếu doanh nghiệp Việt không nhanh chóng đổi mới, lợi thế am hiểu người tiêu dùng sẽ không giữ được lâu." Ông khuyến nghị đội ngũ doanh nhân Việt Nam phải giữ vững tinh thần tự cường dân tộc trong kinh doanh, đồng thời chủ động sáng tạo, chuyển đổi số coi đây là nền tảng cạnh tranh để thích ứng với xu hướng mới.

Việt Nam là thị trường chiến lược. Để giữ "sân nhà", doanh nghiệp phải dùng công nghệ để vượt qua áp lực cạnh tranh từ hàng ngoại và chiếm lĩnh trái tim người tiêu dùng.

Thực tế cho thấy, người Việt đang sẵn sàng chi tiêu cho sản phẩm Việt nếu chất lượng đủ tốt. Minh chứng là doanh thu hàng trăm tỷ đồng của các phim Việt, sản phẩm tiêu dùng nội địa và sự lan tỏa của các thương hiệu Việt trên sàn thương mại điện tử. Theo Bộ Công Thương, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng 9 tháng năm 2025 ước đạt 5.176 nghìn tỷ đồng, tăng 9,5% so với cùng kỳ năm 2024, trong đó hàng Việt đang chiếm tỷ trọng cao trong hệ thống phân phối hiện đại, duy trì quanh mức 85% theo mục tiêu của Đề án "Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam".

Về câu chuyện này, theo ông Đậu Anh Tuấn, Phó tổng thư ký, Trưởng ban Pháp chế Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), doanh nghiệp Việt đang đối mặt với bài toán sống còn, phải dùng chính hàng Việt, chất lượng Việt để chinh phục người Việt. Khi người dân tự hào và lựa chọn hàng nội, thị trường triệu dân sẽ là động lực bền vững nhất.

Trong bối cảnh đó, theo Chủ tịch Hội đồng Quản trị của Tập đoàn Dệt May Việt Nam (Vinatex) - ông Lê Tiến Trường, thị trường nội địa Việt Nam đã đủ lớn để trở thành động cơ tăng trưởng, với hơn 100 triệu dân và dự báo đạt 105 triệu người trong 10 năm tới. Đây là thị trường màu mỡ nên hàng ngoại đang dịch chuyển mạnh mẽ vào. Nếu doanh nghiệp Việt không nhanh chóng đổi mới, lợi thế am hiểu người tiêu dùng sẽ không giữ được lâu. Đổi mới công nghệ là con đường duy nhất để doanh nghiệp Việt vươn lên khỏi "vòng lặp gia công". Theo ông, công nghệ sáng tạo không chỉ tăng năng suất mà còn tạo giá trị gia tăng cao, giúp doanh nghiệp không còn chỉ hưởng giá trị sản phẩm. Nhà nước phải là người 'kích hoạt' thị trường, còn doanh nghiệp là 'người kiến tạo'. Muốn vậy, phải lấy công nghệ làm trung tâm.

Chuyển đổi số: Chìa khóa để doanh nghiệp Việt thắng bằng tốc độ và niềm tin

Để biến thị trường 100 triệu dân thành lợi thế bền vững, các doanh nghiệp Việt không thể chỉ dừng lại ở việc am hiểu văn hóa mà phải giải quyết bài toán về tốc độ và giá trị cốt lõi. Các chuyên gia kinh tế nhấn mạnh đến việc ứng dụng công nghệ để tái cấu trúc chuỗi giá trị. Thay vì chỉ tập trung vào khâu sản xuất, trí tuệ nhân tạo (AI) và dữ liệu lớn (Big Data) cần được áp dụng sâu vào nghiên cứu và phát triển (R&D) để tạo ra các sản phẩm độc đáo, đáp ứng nhu cầu địa phương một cách nhanh chóng.

Theo Bộ Công thương, đến hết quý III/2025, gần 70% doanh nghiệp sản xuất – phân phối quy mô vừa và lớn đã ứng dụng công cụ số trong quản lý đơn hàng, bán hàng và tiếp thị, tăng khoảng 15 điểm phần trăm so với năm 2023. Dưới góc độ doanh nghiệp, bà Nguyễn Ngọc Linh - Giám đốc Công ty TNHH Nam Phong cho biết, hàng ngoại đang tấn công bằng tốc độ logistics toàn cầu và mô hình thương mại điện tử xuyên biên giới. Đối với các hệ thống bán lẻ như chúng tôi, tôi cho rằng công nghệ là hệ thống quản trị chuỗi cung ứng (SCM) theo thời gian thực để giảm chi phí vận hành và đưa hàng hóa đến tận tay người tiêu dùng khắp nơi. Điều này chứng tỏ, công nghệ chính là hạ tầng chiến lược bảo vệ lợi thế địa lý.

Bên cạnh đó, chiến lược tiếp theo mà công nghệ mang lại là khả năng cá nhân hóa trải nghiệm tiêu dùng trên quy mô lớn. Theo bà Linh, công nghệ không chỉ giúp tối ưu chi phí vận hành mà còn giúp doanh nghiệp 'đọc vị' khách hàng nhanh hơn, chính xác hơn. Doanh nghiệp nội địa trước đây thường yếu ở khâu dữ liệu và marketing, nhưng hiện nay, với sự hỗ trợ từ các công cụ phân tích hành vi tiêu dùng, doanh nghiệp Việt hoàn toàn có thể cạnh tranh sòng phẳng với hàng ngoại.

Doanh nghiệp Việt có lợi thế hiểu rõ tâm lý người tiêu dùng

Ông Lê Tiến Trường cũng chỉ ra rằng, doanh nghiệp Việt có lợi thế hiểu rõ tâm lý người tiêu dùng, nhưng cần công cụ để nhân rộng sự hiểu biết đó. Ứng dụng AI để phân tích hành vi mua sắm trực tuyến là cách để chuyển đổi lợi thế văn hóa thành lợi thế cạnh tranh số.

Cùng quan điểm, TS. Nguyễn Minh Phong – chuyên gia kinh tế nhận định, thị trường nội địa không còn là 'sân sau', mà là nơi thử lửa năng lực sáng tạo của doanh nghiệp Việt. Ai nắm được công nghệ, người đó nắm được người tiêu dùng. Ông Phong cho rằng giai đoạn 2025–2030 sẽ là "cửa sổ vàng" để doanh nghiệp Việt hoàn tất chuyển đổi số toàn diện, bởi tầng lớp trung lưu tăng nhanh và thói quen tiêu dùng trực tuyến đã trở nên phổ biến.

Bên cạnh đó, chuyển đổi số còn giúp doanh nghiệp củng cố niềm tin của người tiêu dùng. "Sự minh bạch về nguồn gốc, chất lượng sản phẩm là yếu tố sống còn khi cạnh tranh với hàng ngoại. Các công nghệ như blockchain trong truy xuất nguồn gốc nông sản hay hệ thống quản lý chất lượng tự động trong sản xuất không chỉ nâng cao chất lượng mà còn là công cụ truyền thông mạnh mẽ, khẳng định cam kết của hàng Việt", ông Phong nhấn mạnh.

Có thể thấy, thị trường nội địa 100 triệu dân không chỉ là "phên giậu" bảo vệ nền kinh tế mà còn là bệ phóng để doanh nghiệp Việt khẳng định vị thế. Theo đại diện Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam, doanh nghiệp Việt cần thay đổi tư duy, không coi công nghệ là chi phí mà là khoản đầu tư chiến lược. Sự chuyển mình mạnh mẽ trong thương mại điện tử, logistics thông minh, và các nền tảng thanh toán số đang mở ra cơ hội chưa từng có cho doanh nghiệp nội. Tuy nhiên, để "vũ khí công nghệ" phát huy sức mạnh thực sự, cần có chính sách hỗ trợ thiết thực về vốn, nhân lực và hạ tầng dữ liệu, đồng thời khuyến khích doanh nghiệp hợp tác, chia sẻ nguồn lực đổi mới sáng tạo.

Công nghệ chỉ là công cụ – người cầm vũ khí mới là yếu tố quyết định. Khi doanh nghiệp Việt dám nghĩ lớn, dám đầu tư dài hạn và gắn công nghệ với giá trị Việt, chiến thắng trên "sân nhà" sẽ không chỉ là khẩu hiệu, mà là hiện thực bền vững của một nền kinh tế tự cường và sáng tạo.

Nguồn: https://vtv.vn/cong-nghe-chia-khoa-de-doanh-nghiep-viet-thang-loi-tren-san-nha-100251014102921216.htm