Cà sáy Tiên Yên là đặc sản Quảng Ninh, từng được công nhận top 100 món ăn đặc sản Việt Nam 2021-2022 do Tổ chức Kỷ lục Việt Nam (Vietkings) và Tổ chức Top Việt Nam (VietTop) công bố.

Mặc dù có tên gọi lạ nhưng thực chất, cà sáy (có nơi gọi cả sáy) là giống vịt lai ngan được nuôi phổ biến ở xã Tiên Yên (huyện Tiên Yên cũ).

Nhờ chất lượng thịt thơm ngon, đem lại giá trị kinh tế mà giống vật nuôi này dần được nhân rộng, nuôi tập trung ở các địa phương thuộc miền đông Quảng Ninh như Ba Chẽ, Đầm Hà, Bình Liêu…

cà sáy tiên yên 0   hãy thách thức tôi 0.png
Cà sáy là giống vật nuôi quen thuộc với bà con Tiên Yên nhưng không phải người Quảng Ninh hay du khách nào đến đây du lịch cũng biết. Ảnh: Challenge Me

Chị Nguyễn Nhàn – chủ một trang trại gia cầm ở xã Tiên Yên cho biết, do được lai tạo từ 2 loại gia cầm nên cà sáy thừa hưởng những ưu điểm vượt trội. 

Thịt cà sáy săn chắc, vị ngọt thơm tự nhiên và ít mùi hôi. Đặc biệt, phần thịt không quá mềm hay béo ngậy, nhiều mỡ như thịt vịt và cũng không quá nạc, khô như thịt ngan. 

“Cà sáy là giống lai tạo được nuôi lâu đời ở địa phương, chăn thả tự nhiên ở đầm, ao và sử dụng nguồn thức ăn có sẵn như gạo, ngô, rau bèo, ốc… nên thịt săn chắc, đậm vị và không có mùi hôi, tanh như vịt, ngan”, chị Nhàn cho hay.

cà sáy   lương huyền.jpg
Cà sáy làm sạch được bán với giá 80.000-100.000 đồng/kg. Ảnh: Lương Huyền

Theo chủ trang trại, cà sáy nuôi từ 7 tháng đến 1 năm, trọng lượng đạt từ 2,5-3kg, có cánh đủ dài đan chéo vào nhau là có thể đem thịt.

Nếu cà sáy còn non tuổi thì thịt nhạt, bở, không ngon. Còn nếu nuôi lâu, chúng sẽ bị già và thịt dai, khó chế biến.

“Muốn chọn cà sáy ngon, người ta phải quan sát, lựa những con đủ lớn. Điểm dễ nhận biết nhất là nhìn cánh của chúng. Con nào khi đứng mà cánh đan chéo vào nhau, phần lông cuối cánh tạo thành hình chéo dấu nhân thường là con có chất lượng thịt tốt”, chị nói thêm.

Tương tự như các loài gia cầm khác, cà sáy cũng là nguyên liệu chế biến nhiều món ăn ngon, từ các món đơn giản như luộc, nướng, xào lăn... cho đến món cầu kỳ hơn là rựa mận.

Với món luộc, người ta chỉ cần làm sạch, luộc cà sáy với chút muối hoặc gừng như luộc gà, vịt, ngan. Tùy kích thước mỗi con mà thời gian luộc có thể dao động từ 25-30 phút. 

cà sáy 2.png
Thịt cà sáy luộc có thể chấm cùng muối ớt, trộn thêm tiết chín để tăng hương vị hấp dẫn cho món ăn. Ảnh: Challenge Me

Ở Tiên Yên, rựa mận cà sáy cũng là món ngon được yêu thích. Thậm chí, trong nhiều nhà hàng, quán ăn địa phương, món này cũng được đưa vào thực đơn để phục vụ thực khách gần xa.

Để làm món rựa mận cà sáy, người Tiên Yên sử dụng một số nguyên liệu, gia vị quen thuộc như nước dừa, riềng, mẻ, mắm tôm...

Thịt cà sáy làm sạch, đem chặt nhỏ rồi tẩm ướp, chờ chừng 10-15 phút cho ngấm đều thì bắc lên bếp, đảo cho chín sơ. Sau đó, thêm nước dừa (hoặc nước cốt dừa), tiết cà sáy… vào đun cùng, để nhỏ lửa cho sôi liu riu rồi nêm nếm gia vị vừa miệng.

Đun hỗn hợp này khoảng 25-30 phút cho thịt chín mềm nhừ, thấm đượm vị.

thumb cà sáy tiên yên.gif
Muốn rựa mận cà sáy ngon hơn, người ta thường đun 2 lửa và cho thêm tiết cà sáy để món ăn có màu nâu đậm, nước dùng đặc sánh và đượm vị ngậy. Ảnh: Quảng Ninh TV

Tùy theo văn hóa vùng miền và khẩu vị mỗi gia đình, món rựa mận cà sáy thường được biến tấu đôi chút. Có nơi cho thêm khoai lang hoặc khoai môn, vừa giúp món ăn thêm sánh mịn, bổ dưỡng, vừa hút bớt mỡ từ thịt, khiến hương vị đậm đà mà không bị ngấy.

Món rựa mận cà sáy ngon nhất khi ăn nóng, kèm bún, cơm hay bánh mì, phù hợp khẩu vị của cả người lớn và trẻ em.

thumb cà sáy.gif
Một con cà sáy có thể chế biến thành nhiều món, 3-4 người ăn no. Ảnh: Challenge Me

Chị Phương Mỹ (ở Hà Nội) từng vài lần đến Tiên Yên và thưởng thức các món ăn chế biến từ cà sáy nhận xét, thịt của loài vật nuôi này đạt chất lượng thơm ngon, có mùi đặc trưng.

“Vì được lai tạo từ vịt và ngan nên cà sáy có trọng lượng khá lý tưởng, không nhỏ như vịt nhưng cũng không to như ngan.

Một con khoảng 3,5kg có thể chế biến được vài món đầy đặn như một mâm cỗ, đủ cho cả gia đình khoảng 3-4 người ăn no”, chị Mỹ nói. 

Chị cũng tiết lộ, từ 1 con cà sáy, người dân địa phương khéo léo tận dụng hết các bộ phận để chế biến thành loạt món ngon như: Đầu cổ cánh hầm xương hoặc làm canh măng; Nước luộc đem nấu cháo; Lòng mề xào giá hoặc đỗ đũa; Phần đùi làm món quay hoặc luộc.

Còn món rựa mận thì tận dụng phần thịt ức và toàn bộ xương thân.

“Thoạt nhìn thịt cà sáy không khác gì thịt vịt, ngan nhưng nếu để ý kỹ, bạn sẽ thấy chúng có lớp da vàng ươm sau khi nhặt bỏ lông. Phần thịt khi ăn không có mùi hôi hay bị mỡ quá”, chị đánh giá.

Đặc sản Hải Phòng chế biến nửa ngày, mềm nhừ béo ngậy, hút khách gần xaTrải qua quá trình chế biến tỉ mỉ, đặc sản này không chỉ được yêu thích ở Hải Phòng mà còn hút khách gần xa tìm mua vì mềm nhừ, béo ngậy, ăn sạch cả thịt lẫn xương, ngon nhất là thưởng thức kèm với cơm nóng.

Nguồn: https://vietnamnet.vn/dac-san-ten-la-o-quang-ninh-khong-phai-ai-cung-biet-1-con-3-4-nguoi-an-no-2448790.html