Lần đầu tham dự đám cưới của một người bạn ở Thanh Hóa, Thu Hằng (Hà Nội) ấn tượng trước mâm cỗ đầy đặn, tràn ngập món ngon và đặc sản địa phương.

Ngoài nộm rau má, nem chua…, cô gái trẻ còn bất ngờ trước món bánh dậy mùi thơm, được xếp thành chồng đầy ắp trên đĩa. Đó là bánh răng bừa.

“Thoạt nhìn mình thấy món này rất giống bánh tẻ, bánh lá ở một số tỉnh thành miền Bắc, nhưng khi ăn lại cảm nhận có hương vị đặc trưng riêng. Bánh màu trắng ngần, có độ dẻo và dai hơn, phần nhân hòa quyện vị béo ngậy của thịt lợn với mùi thơm của hành khô và chút cay nồng từ hạt tiêu”, Thu Hằng nhận xét.

cỗ cưới Thanh Hóa
Bánh răng bừa (một số nơi gọi bánh lá răng bừa, bánh lá) được công nhận Top 100 món ăn đặc sản Việt Nam 2020 – 2021. Ảnh: @subondichoi

Nữ du khách Hà Nội cũng tiết lộ, điều thú vị là khách tới dự cỗ cưới thường không ăn bánh răng bừa mà để dành gói phần mang về.

Trò chuyện cùng người dân địa phương, cô được biết, vì món bánh này ăn nhanh no nên mọi người thường để tới cuối bữa mới thưởng thức hoặc chia phần mang về. 

“Bánh răng bừa dễ ăn, trẻ con hay người già đều yêu thích. Công đoạn gói bánh khá kỳ công, không phải lúc nào cũng làm được nên bà con rất trân quý, đi ăn cỗ thường để dành mang về cho người thân ở nhà”, Thu Hằng nói thêm.

Sau khi tham dự đám cưới, cô gái trẻ cũng đặt mua cả trăm chiếc bánh răng bừa ở một cơ sở tại địa phương, đem về làm quà tặng bạn bè, người quen và chiêu đãi gia đình.
Sở dĩ gọi là bánh răng bừa vì bánh có độ to và dài tầm như chiếc răng của cái bừa ruộng. Ảnh: Chinh Chinh
Screenshot 2025 11 06 145252.png
Món bánh này thường xuất hiện trong thực đơn mâm cỗ cưới ở Thanh Hóa. Ảnh: Vũ Ngọc Khánh

Chị Nguyễn Loan – chủ một cơ sở làm bánh răng bừa ở xã Kim Tân (tỉnh Thanh Hóa) cho biết, món bánh này được làm từ gạo tẻ, thịt ba chỉ lợn, mộc nhĩ, hành khô và các loại gia vị quen thuộc như nước mắm, hạt tiêu…

Tuy được chế biến từ các nguyên liệu dân dã nhưng cách làm bánh răng bừa khá cầu kỳ, nhiều công đoạn, đòi hỏi người đầu bếp phải tỉ mỉ, khéo léo.

Theo kinh nghiệm của chị Loan, gạo tẻ nên chọn loại gạo xi để bánh hấp lên có độ mềm, dẻo và không dính. Gạo sau khi vo, đãi sẽ được ngâm nước trong khoảng vài giờ rồi đem xay. 

Xay bột xong thì đến công đoạn "ráo bột", tức là đổ bột vào nồi, hòa với lượng nước phù hợp rồi bắc lên bếp, dùng đũa cả đánh cho thật đều tay đến khi bột sánh lại nhưng không bị đổi màu là đạt chuẩn.
Công đoạn ráo bột rất quan trọng, đòi hỏi người làm phải có kinh nghiệm. Ảnh: Chinh Chinh

Tùy từng nhà, người ta có thể ráo bột theo phương pháp cách thuỷ. Trong suốt quá trình ráo bột, phải liên tục đánh tan các cục bột và thực hiện đều tay để bột không bị bén xuống đáy.

Bột đánh càng đều tay càng dẻo, khi hấp bánh càng ngon. Bột ráo xong thì bắt đầu công đoạn gói bánh. 

“Quá trình ráo bột phải khéo. Bột ráo đến độ đặc nhưng phải đảm bảo vẫn giữ được màu trắng của bột, vì nếu bột chuyển trong là sẽ thành bánh giò”, chị nói thêm.

Nhân bánh gồm hành khô, thịt ba chỉ băm (hoặc xay) nhỏ, mộc nhĩ. Các nguyên liệu được đem xào chín, nêm muối, hạt tiêu cho vừa ăn.

“Tùy từng nơi và sở thích từng nhà mà người ta có thể làm nhân bánh răng bừa bằng tóp mỡ hoặc không cho mộc nhĩ băm”, chị Loan cho hay.

Cách gói bánh răng bừa ở Thanh Hóa. Nguồn: Lý Nguyễn

Bánh răng bừa được gói bằng lá dong. Người gói chọn loại lá có kích cỡ nhỏ vừa phải, sau đó rửa sạch, để ráo nước rồi tước bỏ phần cọng cứng phía trên đầu, cắt bỏ bớt phần cuống và một chút phần thừa ở đuôi.

Lá dong có thể đem hơ qua lửa cho dẻo, dai, khi gói đỡ bị rách.

Đến công đoạn gói, người ta quét bột vào lá, thêm nhân vào giữa rồi gập lá lại, miết cạnh, gấp thành hình thon dài. Bánh gói xong thì đem luộc hoặc hấp. Thông thường, người ta chọn hấp để bánh không bị ngấm nước, ăn ngon hơn. 

Khi bánh dậy mùi thơm, bóc không còn dính lá là bánh chín. Lúc đó, bánh được vớt ra, xếp thành chồng ngay ngắn để không bị méo mó hình dáng sau khi hấp.
Bánh răng bừa ngon nhất khi ăn nóng, chấm với nước mắm ớt, nước thịt (giống bánh cuốn) đều ngon. Ảnh: Lý Nguyễn

Trước đây, người Thanh Hóa chủ yếu làm bánh răng bừa để phục vụ nhu cầu trong gia đình hoặc đem bán ở chợ quê. 

Không chỉ góp mặt trong mâm cỗ mỗi dịp lễ Tết, cưới hỏi hay giỗ chạp ở địa phương, đặc sản này hiện còn được vận chuyển tới nhiều tỉnh thành khắp cả nước, đáp ứng nhu cầu thưởng thức đa dạng của thực khách.

Đồng nghiệp 'né' đám cưới ở khách sạn vì sợ tốn kém, gửi tiền mừng gây sững sờCô gái lấy lý do bận công việc để tránh tham dự đám cưới của đồng nghiệp được tổ chức tại khách sạn sang trọng vì ngại tốn kém, sợ bị so sánh khi gửi ít tiền mừng.

Nguồn: https://vietnamnet.vn/dac-san-thanh-hoa-trong-mam-co-cuoi-khach-khong-an-de-goi-phan-mang-ve-2460037.html