Điều kiện tiên quyết là đánh giá, dự kiến được khả năng hiện thực hóa Quy hoạch

"Phải đánh giá và dự kiến được khả năng hiện thực hóa quy hoạch, tính khả thi của quy hoạch. Đây mới là điều kiện tiên quyết và quan trọng". Nhấn mạnh như vậy, ĐBQH Lê Minh Nam (Cần Thơ) cũng cho rằng, trong thời điểm trước mắt, Nhà nước phải tập trung cao độ, là trung tâm điều phối, định hướng, giám sát cũng như điều tiết nguồn lực thực hiện Quy hoạch.

Tiếp tục Kỳ họp thứ Mười, sáng nay, 7/11, sau phiên họp toàn thể, Quốc hội thảo luận tại tổ về: dự án Luật Quy hoạch (sửa đổi); dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn và việc điều chỉnh Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021 - 2030.

Đã làm rõ Quy hoạch tổng thể quốc gia là trục xương sống, dẫn dắt quy hoạch vùng và tỉnh

Thảo luận về việc điều chỉnh Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, các đại biểu tại Tổ 11 (gồm Đoàn ĐBQH thành phố Cần Thơ và tỉnh Điện Biên) cơ bản nhất trí với sự cần thiết lập điều chỉnh Quy hoạch tổng thể quốc gia nhằm kịp thời thể chế hóa các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước, nhất là các nghị quyết “bộ tứ trụ cột” được ban hành vừa qua.

Trưởng Đoàn ĐBQH Thành phố Cần Thơ Nguyễn Tuấn Anh điều hành phiên thảo luận Tổ 11

Việc điều chỉnh cũng phù hợp với các quy định của Luật Quy hoạch hiện hành, góp phần hoàn thiện các quy định về công tác quy hoạch tổng thể quốc gia cho phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp hiện nay và yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới như đã nêu trong Tờ trình số 875/TTr-CP ngày 8/10/2025 của Chính phủ.

Đánh giá hồ sơ điều chỉnh Quy hoạch tổng thể quốc gia đã được chuẩn bị tương đối đầy đủ với các báo cáo, sơ đồ, phụ lục kèm theo, tuy nhiên, các đại biểu cũng đề nghị tiếp tục rà soát, bổ sung, cập nhật các thông tin để làm rõ thêm căn cứ cho việc điều chỉnh quy hoạch và bảo đảm các quy định được sửa đổi, bổ sung sẽ thể chế hóa đúng, đầy đủ, kịp thời các chủ trương, chính sách của Đảng về công tác quy hoạch, đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước trong tình hình mới.

ĐBQH Đào Chí Nghĩa (Cần Thơ) đánh giá cao việc dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về việc điều chỉnh quy hoạch tổng thể quốc gia đã làm rõ vai trò của quy hoạch tổng thể quốc gia là trục xương sống, dẫn dắt quy hoạch vùng và tỉnh, khắc phục tình trạng chồng chéo mà các địa phương đang phản ánh, trong đó có những định hướng rất đột phá về phát triển hạ tầng chiến lược đường sắt tốc độ cao, đường cao tốc liên vùng, các hoạt động logistics, chuyển đổi số, quy hoạch không gian biển, về năng lượng tái tạo và các danh mục trọng điểm của quốc gia.

ĐBQH Đào Chí Nghĩa (Cần Thơ) phát biểu

Để tiếp tục hoàn thiện dự thảo Nghị quyết, ĐBQH Nguyễn Tuấn Anh (Cần Thơ) đề nghị cơ quan lập điều chỉnh quy hoạch tổng thể quốc gia tiếp tục nghiên cứu, rà soát kỹ các nội dung điều chỉnh nhằm bảo đảm cụ thể hóa các chủ trương, chính sách của Đảng để triển khai hiệu quả, khả thi trong thực tiễn; rà soát các quy hoạch liên quan (quy hoạch về năng lượng, không gian biển quốc gia…) cũng như các luật liên quan, các dự án Luật trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ Mười, nhất là dự án Luật Quy hoạch (sửa đổi) để bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của các quy định về quy hoạch trong hệ thống pháp luật, triển khai hiệu quả, khả thi trong thực tiễn.

ĐBQH Nguyễn Tuấn Anh (Cần Thơ) phát biểu

Đại biểu Nguyễn Tuấn Anh cũng bày tỏ nhất trí với việc bổ sung nội hàm trong định hướng phát triển và phân bố không gian các ngành kinh tế quan trọng, các ngành hạ tầng xã hội, các ngành hạ tầng kỹ thuật, trong đó tập trung ứng dụng, phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong các ngành; cho rằng, đây là bước đi chiến lược, kịp thời, thể hiện tầm nhìn và quyết tâm chính trị cao trong việc nắm bắt xu thế của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư; thể chế hóa các chủ trương, chính sách của Đảng, đặc biệt là Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Bên cạnh đó, đại biểu Nguyễn Tuấn Anh đề nghị tiếp tục nghiên cứu, rà soát kỹ lưỡng, cập nhật thông tin và bảo đảm thể chế hóa đầy đủ các chủ trương, chính sách của Đảng về nội dung phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số tại các vùng kinh tế - xã hội, nhất là ứng dụng công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo; rà soát kỹ lưỡng các nội dung điều chỉnh định hướng phát triển và phân bố không gian các ngành kinh tế quan trọng, các ngành hạ tầng xã hội, các ngành hạ tầng kỹ thuật để bảo đảm tập trung phát triển các lĩnh vực quan trọng, mũi nhọn cần thiết để giúp đất nước phát triển đột phá trong thời kỳ mới.

Cần "giới hạn" thời gian Chính phủ ban hành kế hoạch triển khai thực hiện Nghị quyết

Đại biểu Đào Chí Nghĩa đề nghị nghiên cứu, bổ sung một khoản mới quy định về tổ chức thực hiện trong dự thảo Nghị quyết của Quốc hội theo hướng quy định rõ điều khoản chuyển tiếp. Cụ thể, đại biểu đề nghị bổ sung quy định về thời hạn trong không quá 6 tháng kể từ Nghị quyết có hiệu lực thì Chính phủ ban hành kế hoạch triển khai thực hiện Nghị quyết.

"Việc bổ sung này sẽ giúp cho tinh thần của Nghị quyết được triển khai ngay và không bị chậm trễ. Chúng tôi rất là mong muốn là sau khi Nghị quyết triển khai thì Chính phủ sẽ triển khai ngay kế hoạch hành động", đại biểu nhấn mạnh.

ĐBQH Lê Minh Nam (Cần Thơ) phát biểu

ĐBQH Lê Minh Nam (Cần Thơ) nêu rõ, mặc dù định hướng hiện nay vẫn giữ 6 vùng nhưng cơ cấu và không gian vùng đã có sự thay đổi rất nhiều sau khi sáp nhập các đơn vị hành chính cấp tỉnh. Điều này, theo đại biểu, tạo ra cả thuận lợi mới, sức mạnh mới và những khó khăn, thách thức mới.

Do đó, cần đánh giá kỹ lưỡng vấn đề liên kết vùng trong bối cảnh đã sắp xếp lại các tỉnh, thành phố như thế nào? Tính chất tương hỗ, thúc đẩy hay triệt tiêu những lợi thế lẫn nhau thế nào sau sắp xếp cần phải có đánh giá, phân tích kỹ lưỡng để định hướng phát triển không gian kinh tế - xã hội sát thực tế hơn. Cần phải quan tâm việc xác định điều kiện, hoàn cảnh cụ thể của từng vùng, trong đó bao gồm cả thế mạnh, cả khó khăn, hạn chế, vướng mắc để khi đặt ra mục tiêu cho phù hợp thì sẽ khả thi và mang lại hiệu quả cao hơn.

Về danh mục dự án quan trọng quốc gia và ưu tiên đầu tư, qua ý kiến của cử tri và đề nghị của UBND thành phố Cần Thơ, đại biểu Đào Chí Nghĩa đề nghị bổ sung cảng Trần Đề và dự án mở rộng Cảng hàng không quốc tế Cần Thơ. Theo đại biểu, đây là những dự án sẽ tháo gỡ rất nhiều đối với điểm nghẽn về hạ tầng giao thông của thành phố Cần Thơ và cả đồng bằng sông Cửu Long. Đồng tình với các đề xuất này, đại biểu Lê Minh Nam cho rằng, đây là những dự án hạ tầng chiến lược cần thiết phải được bổ sung, qua đó cũng góp phần thực hiện thành công Quy hoạch tổng thể quốc gia.

Các đại biểu tham dự thảo luận tại Tổ 11

Đại biểu Nguyễn Tuấn Anh cũng đề nghị nghiên cứu, bổ sung nội dung về phát triển thành phố Cần Thơ cho đầy đủ, toàn diện hơn, đặc biệt là cập nhật các nội dung tại Nghị quyết số 59 của Bộ Chính trị đã xác định: phát triển thành phố Cần Thơ là cực tăng trưởng của quốc gia, giữ vai trò là đô thị hạt nhân, động lực phát triển, lan tỏa, dẫn dắt cả vùng đồng bằng sông Cửu Long.

Bên cạnh đó, với các dự án năng lượng tái tạo, các đại biểu dẫn phụ lục 2 có nội dung về phát triển các trung tâm năng lượng tái tạo, năng lượng gió, năng lượng mặt trời, sinh khối ở một số địa bàn lợi thế. Tuy nhiên, "nội dung này còn đang ghi rất chung, chưa xác định rõ địa bàn lợi thế là những cái địa bàn nào". Do đó, đại biểu Đào Chí Nghĩa đề nghị nghiên cứu, xác định rõ các địa bàn lợi thế liên quan đến năng lượng tái tạo.

Cụ thể, đại biểu đề xuất ưu tiên phát triển năng lượng tái tạo, điện gió, điện gió ngoài khơi ở các địa bàn Nam Trung Bộ, đồng bằng sông Cửu Long thì sẽ phát huy được thế mạnh rất lớn của các vùng này.

Trung ương chịu trách nhiệm về việc đầu tư các công trình có tính chất liên vùng

Đại biểu Đào Chí Nghĩa cũng đề nghị sửa đổi tại Điều 5 về liên kết vùng vì hiện tại nội dung này đang mang tính chất chung, chưa đáp ứng được yêu cầu đặc thù của vùng đồng bằng sông Cửu Long.

"Quy định về tăng cường liên kết vùng, phát huy vai trò cơ quan điều phối của vùng chưa gắn với thẩm quyền cụ thể và sẽ khiến cho Hội đồng điều phối của đồng bằng sông Cửu Long sẽ khó thực thi trong bối cảnh hạ tầng thủy lợi, chống ngập, trữ ngọt và hoạt động logistics đòi hỏi sự liên kết vùng rất mạnh mẽ. Dự thảo Nghị quyết chưa có cơ chế tài chính riêng cho hoạt động liên kết vùng. Trong khi đồng bằng sông Cửu Long không thể hình thành các dự án chiến lược như đường sắt thành phố Hồ Chí Minh – Cần Thơ hay các công trình thủy lợi lớn nếu thiếu quỹ liên kết vùng".

Nhấn mạnh như vậy, đại biểu Đào Chí Nghĩa đề nghị nghiên cứu ủy quyền cho Hội đồng điều phối vùng thành lập quỹ liên kết vùng đồng bằng sông Cửu Long và làm rõ cơ chế ưu tiên quy hoạch vùng khi có những mâu thuẫn trong các địa phương trong vùng.

Trao đổi thêm về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng, ĐBQH tỉnh Điện Biên cho biết, Hội đồng điều phối vùng không phải là một cấp chính quyền nên việc bố trí ngân sách là hết sức khó khăn.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng, ĐBQH tỉnh Điện Biên phát biểu

"Với các vấn đề liên quan đến vùng thì phải tăng cường sự tương tác giữa các địa phương trong vùng với nhau. Ngoài ra, trong quy hoạch vùng cũng xác định rất rõ: việc lớn nhất của vùng là vấn đề liên quan đến hạ tầng kết nối và Trung ương chịu trách nhiệm về việc đầu tư hệ thống các công trình có tính chất liên vùng, như vậy, Trung ương cũng đã lo về vấn đề kinh phí", Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh.

Nhà nước phải tập trung hóa cao độ, là trung tâm điều phối, định hướng, giám sát, điều tiết nguồn lực

Quan tâm đến vấn đề tổ chức thực thi Quy hoạch tổng thể quốc gia, đại biểu Lê Minh Nam đề nghị, phải đánh giá và dự kiến được khả năng hiện thực hóa quy hoạch, tính khả thi của các quy hoạch.

"Đây mới là điều kiện tiên quyết và quan trọng. Chúng ta đặt ra mục tiêu thì có thể rất tích cực nhưng trong quá trình tổ chức thực hiện làm sao đạt hiệu quả thì cũng cần phải tính toán. Trong đó, điều kiện, năng lực về nguồn lực, về nhân lực, các điều kiện tự nhiên... phải xem xét toàn diện để điều chỉnh cho thích hợp".

Các đại biểu tham dự thảo luận Tổ 11

Đánh giá dự thảo Nghị quyết đã đưa ra nhiều giải pháp, nguồn lực thực hiện Quy hoạch "rất đầy đủ, rất toàn diện", song đại biểu Lê Minh Nam cũng đề nghị phải quan tâm thêm vấn đề phân bổ nguồn lực.

"Rất cần quan tâm đến vấn đề phân bổ nguồn lực để tổ chức thực hiện. Làm sao phân bổ phải thật sự tối ưu, hiệu lực, hiệu quả, có lộ trình chứ không thể dàn trải được".

Theo đại biểu, trong thời điểm trước mắt, cần phải ưu tiên những lĩnh vực nào thì phải tập trung dồn lực cho lĩnh vực đó, trên tinh thần giai đoạn này là Nhà nước cũng phải tập trung hóa cao độ, là trung tâm điều phối, định hướng, giám sát cũng như điều tiết nguồn lực. Chúng ta chọn lọc, trọng tâm, trọng yếu, ưu tiên phát triển các cái ngành có tác động lan tỏa hoặc là có những lợi thế cạnh tranh để huy động nguồn lực một cách tối ưu.

Nguồn: https://daibieunhandan.vn/dieu-kien-tien-quyet-la-danh-gia-du-kien-duoc-kha-nang-hien-thuc-hoa-quy-hoach-10394799.html