Dự án đường sắt do Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư

Quốc hội thông qua các luật trước khi bế mạc

Không luật hóa việc hiện đại hóa các tuyến đường sắt khổ 1.000mm hiện có lên khổ 1.435mm

Với đa số đại biểu tán thành, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật Đường sắt (sửa đổi).

Về đầu tư xây dựng dự án đường sắt quan trọng quốc gia, luật quy định dự án đường sắt do Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư, trường hợp việc lập, thẩm định, phê duyệt, điều chỉnh dự án đường sắt, dự án tái định cư phục vụ giải phóng mặt bằng cho dự án đường sắt theo quy hoạch mạng lưới đường sắt, quy hoạch tỉnh nhưng có thay đổi so với quy hoạch khác có liên quan thì dự án được phê duyệt mà không phải thực hiện thủ tục điều chỉnh quy hoạch; quy hoạch có liên quan phải được kịp thời cập nhật cho phù hợp và công bố theo quy định.

Báo cáo tiếp thu giải trình, chỉnh lý dự thảo luật, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh cho biết, Chính phủ đã rà soát bảo đảm thể chế hóa, cụ thể hóa đầy đủ, toàn diện các quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng. Đồng thời nghiên cứu kỹ lưỡng, bảo đảm các cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt quy định trong dự thảo luật cần quán triệt 3 yêu cầu khả thi, chặt chẽ, hiệu quả.

Dự thảo luật đã chỉnh lý 18 cơ chế, chính sách trong dự thảo luật để bảo đảm các chính sách này không thực hiện một cách cơ học, có tính ổn định và tạo đột phá cho phát triển hệ thống đường sắt. Đồng thời, bảo đảm nhằm thể chế hóa đầy đủ chủ trương, đường lối của Đảng.

Có ý kiến cho rằng, dự thảo luật đề cập đến vấn đề hiện đại hóa, tuy nhiên chưa đề cập đến lộ trình nâng cấp khổ tuyến đường sắt 1.000mm lên 1.435mm, do đó, cân nhắc bổ sung quy định về lộ trình chuyển đổi. Về nội dung này, Chính phủ lý giải, việc nâng cấp, cải tạo, hiện đại hóa các tuyến đường sắt khổ 1.000mm hiện có lên khổ 1.435mm nếu có được thực hiện theo quy hoạch mạng lưới đường sắt, quy hoạch tuyến, ga đường sắt được phê duyệt bảo đảm hiệu quả kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh và phù hợp với khả năng cân đối nguồn lực trong từng thời kỳ. Nội dung này là biện pháp tổ chức thực hiện quy hoạch, vì vậy, Chính phủ đề nghị không luật hóa.

Chấp nhận cơ chế rủi ro trong KH-CN và đổi mới sáng tạo

Quốc hội cũng đã thông qua dự thảo Luật Khoa học, công nghệ (sửa đổi) và đổi mới sáng tạo.

Luật đã xác lập nguyên tắc chấp nhận rủi ro trong hoạt động KH-CN và đổi mới sáng tạo. Nguyên tắc này gắn với các biện pháp quản trị rủi ro phù hợp và giao Chính phủ quy định tiêu chí xác định rủi ro được chấp nhận, quy trình đánh giá việc tuân thủ quy trình, quy định. Đồng thời, thiết lập khuôn khổ pháp lý cho cơ chế thử nghiệm có kiểm soát, đảm bảo vừa khuyến khích sáng tạo, vừa bảo vệ lợi ích cộng đồng.

Về cơ chế đặc biệt trong giải mã công nghệ, mua bí quyết công nghệ, dự thảo luật đã quy định tổ chức chủ trì nhiệm vụ khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, được áp dụng cơ chế đặc biệt trong việc chỉ định và chi trả cho chuyên gia, mua trực tiếp theo giá thỏa thuận công nghệ, sản phẩm để giải mã công nghệ trong phát triển công nghệ chiến lược, mua bí quyết công nghệ.

Dự thảo luật cũng chỉnh lý nội dung Nhà nước thực hiện chính sách hỗ trợ, đầu tư, hợp tác và giao nhiệm vụ cho doanh nghiệp để phát triển công nghệ chiến lược, Cụ thể là đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, dịch vụ hỗ trợ chuyên biệt trong khu công nghiệp, khu công nghệ cao để thu hút doanh nghiệp đầu tư xây dựng cơ sở thí nghiệm, nghiên cứu dùng chung; đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, thiết bị cho cơ sở thí nghiệm, nghiên cứu dùng chung để thu hút doanh nghiệp cùng tham gia khai thác, vận hành.

Đáng lưu ý, dự thảo luật lần này đã chỉ đạo bổ sung các quy định về tổng công trình sư về KH-CN và đổi mới sáng tạo. Tổng công trình sư là cá nhân có uy tín và năng lực vượt trội, được trao quyền điều phối toàn diện các chương trình, nhiệm vụ KH-CN và đổi mới sáng tạo chiến lược, có quy mô lớn; có cơ chế đặc biệt về đãi ngộ và quyền chủ động nguồn lực tạo điều kiện phát huy tối đa vai trò dẫn dắt chuyên môn trong các chương trình, nhiệm vụ.

Quốc hội cũng thông qua Luật Năng lượng nguyên tử (sửa đổi). Luật này quy định về phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử; an toàn bức xạ, bảo vệ bức xạ, an toàn hạt nhân và an ninh hạt nhân; nhà máy điện hạt nhân, lò phản ứng hạt nhân nghiên cứu; ứng phó sự cố bức xạ, sự cố hạt nhân, bồi thường thiệt hại bức xạ, thiệt hại hạt nhân; thanh sát hạt nhân và quản lý nhà nước trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử. Luật có hiệu lực thi hành 1-1-2026.

LÂM NGUYÊN

Nguồn: https://www.sggp.org.vn/du-an-duong-sat-do-quoc-hoi-quyet-dinh-chu-truong-dau-tu-post801318.html