Giữ vững vị thế cà phê Robusta Việt Nam

Trong bối cảnh thị trường thế giới biến động mạnh, yêu cầu sản xuất bền vững ngày càng khắt khe, đặt ra cho “thủ phủ” cà phê - Đắk Lắk những nhiệm vụ nặng nề hơn trong việc thúc đẩy mạnh chuyển đổi xanh, nâng tầm thương hiệu. Phóng viên Báo và Phát thanh, Truyền hình Đắk Lắk có cuộc trao đổi với ông Trịnh Đức Minh - Chủ tịch Hiệp hội Cà phê Buôn Ma Thuột để hiểu rõ hơn về vấn đề này.

Ông Trịnh Đức Minh - Chủ tịch Hiệp hội Cà phê Buôn Ma Thuột

.

♦ Thưa ông, niên vụ 2025 - 2026 bắt đầu bước vào vụ thu hoạch, ông có nhận định như thế nào về những thuận lợi và khó khăn trong niên vụ mới này?

Việt Nam có khoảng trên 720.000 ha cà phê, trong đó Đắk Lắk chiếm khoảng 30% diện tích. Trong niên vụ 2025 - 2026, sản lượng của Đắk Lắk dự báo sẽ vẫn giữ ở mức ổn định (hoặc tăng không đáng kể) so với niên vụ trước. Nguyên nhân là do giá cà phê tăng cao trong hơn 2 năm qua đã khuyến khích mạnh mẽ người nông dân tăng cường đầu tư chăm sóc vườn cây, áp dụng quy trình sản xuất bền vững, đưa các giống mới vào tái canh vườn cây...

Tuy nhiên, sản xuất cà phê vẫn đang chịu tác động tiêu cực từ biến đổi khí hậu, nhiều khả năng mưa bão vẫn xảy ra vào các tháng thu hoạch cao điểm (tháng 11 và tháng 12/2025). Đây sẽ là một thách thức lớn cho khâu thu hái và chế biến, phơi sấy.

Trong đó, bài toán phơi sấy đặc biệt khó khăn với các hộ sản xuất nhỏ lẻ. Việc áp dụng các giải pháp sấy tạm thời như "sấy giường" bằng than, củi có thể ảnh hưởng đến chất lượng cà phê nhân (gây ám mùi). Đối với phân khúc cà phê đặc sản, những đơn vị đã đầu tư bài bản (như nhà màng, nhà phơi) có thể khắc phục được một phần, nhưng những đơn vị mới, còn phụ thuộc vào phơi nắng truyền thống sẽ gặp rất nhiều trở ngại. Do đó, các vùng trồng cà phê của Đắk Lắk cần nghiên cứu những giải pháp phù hợp để bảo đảm chất lượng hạt cà phê nếu phải thu hoạch vào thời điểm mưa bão.

♦ Thực tế cho thấy, giá cà phê liên tục ở mức cao, mở ra cơ hội lớn cho người trồng và doanh nghiệp xuất khẩu. Theo ông, đâu là hướng đi để Đắk Lắk tận dụng tốt lợi thế này trong niên vụ mới?

- Giá cà phê Robusta tăng là tín hiệu tích cực nhưng thị trường luôn tiềm ẩn rủi ro. Chúng tôi khuyến cáo nông dân không nên chạy theo giá ngắn hạn mà tập trung nâng cao chất lượng (không hái trái xanh; thu hoạch trái chín đạt từ 90% trở lên…), truy xuất nguồn gốc và tuân thủ tiêu chuẩn bền vững. Hiện nay, Hiệp hội đang thúc đẩy các doanh nghiệp tăng cường phối hợp với hộ nông dân, hợp tác xã để xây dựng vùng nguyên liệu đáp ứng quy định EUDR của Liên minh châu Âu. Đồng thời hỗ trợ hợp tác xã liên kết sản xuất với các nhà rang xay lớn để tạo đầu ra ổn định cho sản phẩm. Mục tiêu là chuyển từ bán thô sang bán giá trị - tức bán sản phẩm có thương hiệu, chứng nhận và câu chuyện riêng của vùng đất Chỉ dẫn địa lý Cà phê Buôn Ma Thuột.

♦ Trong giai đoạn 2025 - 2030, ngành cà phê toàn cầu và Việt Nam dự báo tiếp tục chịu ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, các yêu cầu khắt khe về môi trường (như quy định EUDR). Theo ông, Đắk Lắk sẽ hướng đến những giá trị nào để khẳng định thương hiệu của Cà phê Buôn Ma Thuột?

- Mặc dù trong bối cảnh ngành hàng cà phê đang gặp nhiều thách thức, tuy nhiên, xu hướng tăng tiêu thụ cà phê toàn cầu, sự phát triển của công nghệ canh tác và chế biến, cũng như nhu cầu truy xuất nguồn gốc và sản phẩm có chứng nhận… cũng đang mang đến cho ngành hàng cà phê trong nước rất nhiều cơ hội. Tôi cho rằng, “thủ phủ” cà phê Đắk Lắk cần tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi sang sản xuất xanh, tái sinh, chế biến sâu và thương mại số nhằm duy trì năng lực cạnh tranh và thích ứng hiệu quả với những thay đổi về chính sách, thị trường và khí hậu.

Đặc biệt, kiên trì với chiến lược nâng cao danh tiếng của Chỉ dẫn địa lý Cà phê Buôn Ma Thuột, góp phần nâng cao chất lượng, danh tiếng của cà phê Việt Nam thông qua Cuộc thi cà phê đặc sản Việt Nam, từng bước hình thành và phát triển thị trường cà phê đặc sản, tạo ra giá trị gia tăng cho hạt cà phê Việt Nam, tạo động lực cho người trồng cà phê quan tâm đến việc nâng cao chất lượng.

♦ Xin cảm ơn ông!

(thực hiện)

Nguồn: https://baodaklak.vn/phong-su-ky-su/202511/giu-vung-vi-the-ca-phe-robusta-viet-nam-3fe0079/