Nhiếp ảnh gia kỳ cựu Giản Thanh Sơn (bên phải) và nhà báo - đạo diễn Hữu Vinh. Ảnh: T. Thảo
Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Lê Quốc Minh: Báo chí trước những thách thức chưa từng có!
Bên lề Hội Báo toàn quốc năm 2024, phóng viên Báo Đồng Khởi có dịp ghi nhận những chia sẻ của Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân - Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Lê Quốc Minh. Trong bối cảnh công nghệ phát triển như vũ bão và hành vi tiếp nhận thông tin của công chúng thay đổi sâu sắc, báo chí đang đối mặt với hàng loạt thách thức chưa từng có. Nhà báo Lê Quốc Minh đã chỉ ra những vấn đề cốt lõi mà báo chí hiện nay phải giải quyết nếu không muốn tụt lại phía sau, thậm chí là bị loại khỏi cuộc chơi truyền thông.
“Báo chí không còn là nơi duy nhất cung cấp và giám sát thông tin”. Đây là nhận định mở đầu đầy thẳng thắn của nhà báo Lê Quốc Minh. Thực tế hiện nay, mỗi cá nhân đều có thể trở thành một “nhà báo tự do” khi nắm trong tay smartphone và mạng xã hội. Họ có thể đưa tin, bình luận, thậm chí sản xuất nội dung có sức lan tỏa lớn mà không qua bất kỳ kiểm duyệt nào. Không chỉ vậy, trí tuệ nhân tạo (AI) đang mở rộng biên độ sáng tạo, cho phép sản xuất nội dung hàng loạt, thậm chí là giả mạo, sai lệch nhưng vẫn rất thuyết phục. Người dùng đứng trước một “cơn lũ thông tin”, khó lòng phân biệt thật - giả, đúng - sai.
Không thể phủ nhận công nghệ đang làm thay đổi hoàn toàn cách làm báo. Trước đây, một nhà báo chỉ cần cây bút, cuốn sổ, chiếc máy ảnh là đủ. Nhưng nay, chỉ cần một chiếc điện thoại thông minh, bất kỳ ai cũng có thể quay clip, viết bài, dựng hình ảnh chuyên nghiệp. Các công cụ AI có thể tạo ra hình ảnh minh họa chỉ trong vài giây. Tuy nhiên, công nghệ không nên bị xem là mối đe dọa, mà ngược lại, phải được tận dụng như một công cụ hỗ trợ hiệu quả. Những tác vụ như sửa lỗi chính tả, chọn tiêu đề, đề xuất ảnh đại diện, dịch thuật đa ngôn ngữ... nên để máy móc đảm nhiệm, giúp nhà báo tập trung vào phần việc có tính sáng tạo và nhân văn cao hơn.
Một thời gian dài, báo chí sống dựa vào các nền tảng như Facebook, YouTube với hy vọng tiếp cận được độc giả và kiếm doanh thu từ quảng cáo. Nhưng hiện thực đã chứng minh kỳ vọng đó là mong manh. Các “ông lớn” công nghệ nay đã quay lưng với tin tức, thậm chí tuyên bố rằng họ không cần đến nội dung báo chí nữa. Báo chí, vì vậy, không thể tiếp tục phụ thuộc vào nền tảng bên ngoài. “Chúng ta cần quay trở lại cách làm báo căn bản: xây dựng mối quan hệ trực tiếp với độc giả” - Nhà báo Lê Quốc Minh khẳng định. Báo chí phải biết độc giả của mình là ai, họ đọc gì, thích gì và từ đâu đến. Từ đó, cá nhân hóa nội dung, tăng trải nghiệm người dùng và tạo dựng sự trung thành bền vững.
Một trong những chiến lược sống còn được Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Lê Quốc Minh đề xuất là đa dạng hóa nguồn thu. Mỗi tòa soạn nếu muốn tồn tại lâu dài, phải vận hành cùng lúc ít nhất 3 - 4 mô hình. Đó có thể là thu phí nội dung, tổ chức sự kiện, bán bản quyền, hợp tác truyền thông, thương mại điện tử, khai thác dữ liệu, hay phát triển sản phẩm truyền thông chuyên biệt. Báo chí phải linh hoạt, sáng tạo, bền bỉ trong hành trình tìm kiếm mô hình phù hợp với đặc điểm của mình và thị trường mục tiêu.
Nhà báo - nhiếp ảnh gia Giản Thanh Sơn: Nhà báo cần có khả năng ứng dụng thiết bị hiện đại
Giản Thanh Sơn (sinh năm 1957 tại Long An) là nhà báo, nghệ sĩ nhiếp ảnh hiếm hoi ở Việt Nam có cơ hội được bay nhiều trên các chuyến bay đặc biệt để thu vào ống kính của mình những hòn đảo ngoài khơi xa Tổ quốc. Hơn 40 năm làm báo, ông đã tham gia tác nghiệp tại 80 quốc gia, được xác lập 4 kỷ lục quốc gia về nhiếp ảnh báo chí.
Nhà báo - nhiếp ảnh gia kỳ cựu Giản Thanh Sơn đã chia sẻ những cảm nhận đặc biệt về sự phát triển mạnh mẽ của báo chí địa phương, cùng những trải nghiệm nghề nghiệp đáng nhớ trong suốt gần 50 năm làm báo. Từ những cuộc trưng bày của báo chí địa phương ở các lễ hội dành cho báo giới, ông bày tỏ ấn tượng sâu sắc với quy mô và chiều sâu nội dung của các gian trưng bày đến từ các báo địa phương, đặc biệt là các tỉnh phía Bắc sông Hậu như Bến Tre (Báo Đồng Khởi), Vĩnh Long, Trà Vinh, Long An, Đồng Tháp, Tiền Giang (Báo Ấp Bắc). Những tờ báo từng rất sơ khai vào những năm 1990, nay đã có bước tiến lớn về cả hình thức và nội dung. “Thông tin của báo chí địa phương hiện nay đã mở rộng vượt ra khỏi phạm vi tỉnh nhà, có khả năng cập nhật quốc tế. Báo điện tử địa phương giờ đây có thể tiếp cận từ bất kỳ đâu trên thế giới, điều mà trước đây không thể hình dung”, Nhà báo - nhiếp ảnh gia Giản Thanh Sơn nhận định.
Không chỉ là nhà báo, ông còn là nhiếp ảnh gia nổi tiếng với những tác phẩm chụp từ trên không - kết quả từ nhiều năm tác nghiệp trên trực thăng cùng lực lượng không quân hoặc trong các chuyến công du. “Tôi từng bay qua Bến Tre nhiều lần. Trước đây, có một thời dừa bị còi cọc, thưa thớt, nhưng sau này khi bay qua Bến Tre, tôi thấy màu xanh đã trở lại. Nhìn từ trên cao, thấy quê hương đổi thay, mình rất xúc động”, nhà báo - nhiếp ảnh gia Giản Thanh Sơn kể.
Ông cũng nhấn mạnh vai trò quan trọng của công nghệ trong tác nghiệp, khi báo chí hiện đại đòi hỏi phản xạ nhanh, cũng như khả năng ứng dụng thiết bị hiện đại như flycam, camera 360 độ, công nghệ truyền dẫn trực tuyến. Khép lại phần chia sẻ, nhiếp ảnh gia Giản Thanh Sơn cho biết, dù đã trải qua gần nửa thế kỷ gắn bó với nghề, ông vẫn luôn giữ ngọn lửa đam mê với ảnh báo chí - loại hình không chỉ ghi lại khoảnh khắc mà còn kể những câu chuyện sống động về đất nước, con người.
|
“Báo chí không thể đứng yên. Chỉ có tranh thủ công nghệ, không ngừng đổi mới mô hình kinh doanh và xây dựng mối quan hệ bền vững với độc giả, báo chí mới có cơ hội không chỉ tồn tại, mà còn phát triển bền vững trong thời đại số”. (Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Lê Quốc Minh) |
THẠCH THẢO (ghi)
Nguồn: https://baodongkhoi.vn/goc-nhin-nghe-bao-hien-nay-17062025-a148289.html
Bình luận (0)