Hành trình trở thành vựa nhãn đứng đầu cả nước

Thị trường chính của sản phẩm nhãn Sơn La là thị trường EU và Trung Quốc.

Từ một chủ trương đúng

Hiện, tỉnh Sơn La có gần 20 nghìn ha trồng nhãn ở các xã, phường với sản lượng khoảng 15 nghìn tấn, trong đó trọng điểm là tại huyện Sông Mã 7.600 ha với sản lượng hơn 80 nghìn tấn (nay là các xã Chiềng Khương, Chiềng Cang, Chiềng Khoong, Nà Nghịu và Chiềng Sơ…), nơi mà vào những năm 60 của thế kỷ trước, cây nhãn được người Hưng Yên lên khai hoang vùng kinh tế mới đưa vào trồng ở Sông Mã. Trải qua nhiều năm, với điều kiện khí hậu thuận lợi, đất đai màu mỡ và việc canh tác tốt, cây nhãn đã nhanh chóng bén rễ, cho năng suất cao với những trái nhãn ngon nức tiếng…

Theo ông Hoàng Văn Chất, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Sơn La, năm 2015, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Sơn La đã ban hành Thông báo Kết luận số 121 về một số chủ trương trồng cây ăn quả trên đất dốc, trong đó có cây nhãn. HĐND tỉnh đã ban hành chính sách hỗ trợ các hộ gia đình ghép mắt cải tạo vườn tạp. Sơn La cũng đã thí điểm hỗ trợ 70% kinh phí mô hình tưới nhỏ giọt kết hợp phân bón hòa tan, từ đó tạo động lực giúp đồng bào các dân tộc tích cực chuyển đổi cây trồng. Đây là cơ sở quan trọng để Sơn La phát triển cây ăn quả nói chung, trong đó riêng cây nhãn hiện đã dẫn đầu cả nước về cả sản lượng và diện tích.

Từ những chủ trương đúng đắn, phát huy tốt lợi thế trong trồng nhãn cùng với sáng tạo trong kỹ thuật canh tác của bà con nông dân, các giống nhãn mới có năng suất, chất lượng cao được đưa vào thay thế các giống nhãn cũ. Cùng với đó là sự vào cuộc của các nhà khoa học lên chuyển giao tiến bộ kỹ thuật và kết nối thị trường. Nhờ đó, cây nhãn ở Sơn La đã dần trở thành cây trồng hàng hoá giá trị cao, giúp xoá đói, giảm nghèo, làm giàu cho người dân vùng cao ở Sơn La.

Phát huy tiềm năng

Ông Lường Văn Mười, xã Chiềng Khoong, huyện biên giới Sông Mã, tỉnh Sơn La, từng được vinh danh danh hiệu nông dân Việt Nam xuất sắc chia sẻ: Điều kiện sinh thái của Sơn La nói chung, huyện Sông Mã (cũ) nói riêng rất thích hợp cho cây nhãn sinh trưởng sinh dưỡng và sinh trưởng sinh thực. Với những lợi thế về đặc thù khí hậu, cây nhãn Sơn La giảm được việc phải sử dụng thuốc bảo vệ thực vật phòng trừ sâu bệnh hại, nhất là bệnh thán thư hại hoa, ngồng hoa, quả non trên cây.

Qua trao đổi với những người dân trồng nhãn và cán bộ chuyên môn ở Sơn La, được biết: Do cây nhãn ở Sơn La chủ yếu trồng trên đất đồi dốc, mực nước ngầm thấp nên có thể ví như cây nhãn được “xiết nước” tự nhiên, giúp cho cây tự phân hóa ngồng hoa thay vì phải khoanh cành, chặn rễ, dừng tưới nước để thúc cho cây ra hoa giống các loại nhãn trồng ở dưới xuôi hoặc tại những khu đất thấp. Ông Nguyễn Thành Công, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La, cho biết: Tỉnh đã có nhiều chính sách, chủ trương hỗ trợ cho việc trồng, tiêu thụ và xuất khẩu nhãn. Nhờ có được những tiềm năng lợi thế, nhãn trồng ở Sơn La dễ thâm canh theo hướng hữu cơ hoặc tiêu chuẩn VietGAP và Sơn La đã trở thành vựa nhãn lớn của cả nước.

Để tiếp tục tăng diện tích trồng nhãn, nâng cao chất lượng và sản lượng của vựa nhãn lớn nhất cả nước, ngoài việc phát huy những lợi thế, có các chính sách hỗ trợ, tỉnh Sơn La đang tiếp tục tập trung chỉ đạo đưa các tiến bộ công nghệ vào sản xuất. Đồng thời, tăng cường chế biến và rải vụ thu hoạch bằng biện pháp cho ra quả trái vụ...