Các dòng sản phẩm khởi nghiệp Mộc An không ngừng đổi mới, sáng tạo đáp ứng nhu cầu thị trường

Những điểm sáng đan xen nốt trầm

Từ khi Chính phủ ban hành Quyết định 844/QĐ-TTg, ngày 18/5/2016 về hỗ trợ hệ sinh thái KNĐMST quốc gia, Huế đã nhanh chóng cụ thể hóa bằng nhiều chính sách. Nổi bật như Đề án "Cố đô Khởi nghiệp" giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030; các nghị quyết của HĐND tỉnh (nay là thành phố) hỗ trợ tài chính, đổi mới công nghệ, phát triển tài sản trí tuệ; hay việc thành lập Quỹ Đầu tư khởi nghiệp sáng tạo từ năm 2019. Đây là những nền tảng quan trọng giúp Huế định hình hệ sinh thái KNĐMST.

Về hạ tầng, nhiều trung tâm và không gian hỗ trợ đã ra đời: Trung tâm Khởi nghiệp và ĐMST Đại học Huế, Trung tâm KNĐMST trực thuộc Viện Nghiên cứu phát triển, các câu lạc bộ khởi nghiệp, vườn ươm ở các cơ sở trong hệ thống giáo dục và doanh nghiệp... Dự án xây dựng Trung tâm KNĐMST thành phố Huế được phê duyệt và đang được triển khai với kỳ vọng hình thành tổ hợp công nghệ thông tin đạt chuẩn quốc tế, thu hút nhân lực chất lượng cao.

Huế cũng tổ chức nhiều cuộc thi, sự kiện quy mô cấp vùng, cấp quốc gia để giới thiệu, quảng bá sản phẩm KNĐMST. Cuộc thi KNĐMST cấp thành phố duy trì liên tục 9 năm qua cũng đã thu hút hơn 500 ý tưởng, dự án tham gia và có 81 dự án, ý tưởng tiêu biểu được trao giải, hình thành 58 doanh nghiệp khởi nghiệp. Một số startup "đời đầu", "đời giữa" như Gia vị bún bò Huế, Giày Xưa, Mộc Truly Hue's, Marie's - Cỏ bàng xứ Huế, Maypaperflower, Bánh ép Huế - Hue One Food, Liên Minh Xanh… đã bước đầu tạo dấu ấn, khai thác giá trị bản địa để thương mại hóa sản phẩm.

 Sản phẩm khởi nghiệp từ trái vả của Huế đang được đổi mới, cải tiến để chiếm lĩnh thị phần rộng hơn

Huế là địa phương tiên phong trong việc thúc đẩy KNĐMST ở miền Trung và đã sớm hình thành hệ sinh thái với nhiều thành tố: Không gian làm việc chung, vườn ươm, cộng đồng startup trẻ, sự đồng hành của các trường đại học, doanh nghiệp, nhà quản lý... Tuy nhiên, sau những bước khởi đầu sôi động, khởi nghiệp ở Huế lại đang chững lại.Theo thống kê từ Sở Khoa học và Công nghệ, tỷ lệ dự án đi vào thực tế chỉ khoảng 11,5%. Nhiều dự án sau khi nhận giải đã "chìm xuồng" do thiếu kỹ năng quản trị, thiếu vốn và chưa có thị trường ổn định.

Ông Nguyễn Xuân Sơn, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ thẳng thắn nhìn nhận: "Có chính sách, có hạ tầng, có phong trào, nhưng nếu không khai thác, phát huy hiệu quả thì hệ sinh thái khởi nghiệp vẫn chưa thể cất cánh. Quan trọng là phải nhìn đúng thực trạng, không tô hồng, không phi thực tế, từ đó mới có thể sửa đổi và bứt phá".

Cần thực chất và liên kết mạnh mẽ hơn

Điểm hạn chế lớn hiện nay là sự thiếu gắn kết giữa các thành tố trong hệ sinh thái ở Huế: Trường đại học, viện nghiên cứu, doanh nghiệp, nhà quản lý. Nhiều startup vẫn loay hoay ở khâu ý tưởng, sản phẩm chưa thật sự khác biệt, ít dự án công nghệ cao. Chủ yếu vẫn là sản phẩm nông nghiệp, chế biến, khai thác tài nguyên bản địa. Việc ứng dụng nghiên cứu khoa học, sáng chế và tài sản trí tuệ vào khởi nghiệp còn hạn chế. Thiếu các quỹ đầu tư mạo hiểm và tổ chức tài chính hỗ trợ khiến các dự án khó tiếp cận nguồn vốn, nhất là ở giai đoạn khởi nghiệp ban đầu.

Ông Trương Thanh Hùng, Phó Chủ tịch Hội đồng KNĐMST quốc gia chia sẻ, startup muốn thành công phải dám thử và chấp nhận rủi ro ban đầu. Không nên dừng ở mức sản phẩm mẫu hay phong trào thi thố. Cái quan trọng là làm ra sản phẩm có giá trị thật, có khả năng thương mại hóa và mở rộng thị trường. Mỗi startup sẵn sàng vạch ra cho mình những giai đoạn, lộ trình như khoảng 5 năm để chuyển tiếp, để đổi mới. Chỉ khi đó, khởi nghiệp mới đem đến những trải nghiệm, đổi mới sáng tạo và cho ra những sản phẩm đóng góp thiết thực cho xã hội.

Từ góc độ doanh nghiệp, nhiều startup "đời đầu" cũng thừa nhận hành trình khởi nghiệp ở Huế chưa dễ dàng. Đại diện Gia vị bún bò Huế cho biết, dù sản phẩm gắn với đặc sản truyền thống và từng gây chú ý, nhưng để mở rộng thị trường, xây dựng thương hiệu bền vững cần nguồn vốn, kênh phân phối lớn hơn và đặc biệt đòi hỏi mỗi startup phải luôn tự "làm mới mình", tự xông pha chứ không thể chỉ trông chờ, dựa dẫm vào cơ chế chính sách. Chủ nhân sáng lập sản phẩm khởi nghiệp Giày Xưa - chị Nguyễn Ngọc Quỳnh Anh cũng cho rằng, nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp đang gặp khó trong tiếp cận thị trường. Nên ngoài sự chủ động, sáng tạo, nâng tầm giá trị sản phẩm của doanh nghiệp còn cần sự liên kết giữa các nhà.

Thời gian tới, Huế định hướng xây dựng nền tảng số để kết nối hoạt động khởi nghiệp, nghiên cứu hình thành quỹ đầu tư mạo hiểm và thành lập trung tâm hỗ trợ trực thuộc UBND thành phố. Tuy nhiên, thành công hay không phụ thuộc vào sự đồng hành giữa chính quyền, trường viện và doanh nghiệp.

Theo ông Nguyễn Xuân Sơn, hệ sinh thái KNĐMST của Huế cần thay đổi theo hướng chất lượng, bền vững. Đã đến lúc không dừng ở phong trào mà cần có sự kết nối chặt chẽ, dám đổi mới và tạo điều kiện cho những ý tưởng táo bạo, nhất là những ý tưởng, dự án về công nghệ số để hình thành sản phẩm thực chinh phục thị trường. Quan trọng hơn là phải lôi kéo, thu hút startup, nhà đầu tư từ các nơi về Huế. Khi đó, Huế hoàn toàn có thể bứt phá để trở thành điểm sáng về khởi nghiệp sáng tạo ở miền Trung và cả nước.

Bài, ảnh: HOÀI THƯƠNG

Nguồn: https://huengaynay.vn/kinh-te/khoi-nghiep/he-sinh-thai-khoi-nghiep-doi-moi-sang-tao-o-hue-chua-but-pha-157490.html