UVTW Đảng, Chủ tịch HĐND, Trưởng đoàn ĐBQH TP. Huế Lê Trường Lưu tham gia ý kiến tại buổi thảo luận. Ảnh: Đoàn ĐBQH thành phố cung cấp

Chiều 22/10, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, tổ 6 gồm các đoàn đại biểu Quốc hội (ĐBQH) TP. Huế, Đồng Nai và Lạng Sơn đã thảo luận về ba dự án luật: Luật Giáo dục đại học (sửa đổi), Luật Giáo dục (sửa đổi) và Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi).

UVTW Đảng, Chủ tịch HĐND, Trưởng đoàn ĐBQH TP. Huế Lê Trường Lưu chủ trì, điều hành buổi thảo luận.

Cần cơ chế riêng cho mô hình đào tạo đặc thù

Góp ý tại buổi thảo luận, Trưởng đoàn ĐBQH TP. Huế Lê Trường Lưu nêu thực tế: Nhiều cơ sở giáo dục có mô hình đào tạo đặc thù, đa cấp độ, từ sơ cấp, trung cấp đến đại học nhưng chưa được thể hiện trong luật.

“Học viện Âm nhạc Huế chẳng hạn, đào tạo từ sơ cấp đến đại học. Hay trong lĩnh vực thể thao, việc phát hiện và bồi dưỡng năng khiếu từ lứa tuổi thiếu nhi cho tới vận động viên chuyên nghiệp cũng là một quá trình liên thông. Những mô hình đặc thù như vậy chưa được quy định rõ ràng trong luật”, ông Lưu nói.

Đối với khối ngành y, ông Lưu cho rằng cần tính đến mô hình sáp nhập các trường cao đẳng vào đại học, nhưng vẫn giữ nguyên chương trình đào tạo cao đẳng trong hệ thống mới, thay vì xóa bỏ.

“Thực tế, nhiều trường cao đẳng hiện nay không thể tự sống nếu không có hỗ trợ của Nhà nước. Việc sắp xếp, sáp nhập phải trên cơ sở giữ lại giá trị, năng lực đào tạo của từng cấp học”, ông Lưu nói.

Đại biểu Phạm Như Hiệp, Giám đốc Bệnh viện Trung ương Huế tập trung phân tích hệ thống đào tạo đặc thù trong lĩnh vực y tế. Ông Hiệp đề nghị luật cần quy định rõ các văn bằng đặc thù như bác sĩ chuyên khoa I, chuyên khoa II và bác sĩ nội trú, vì hiện nay các loại văn bằng này chưa được xếp trong hệ thống văn bằng quốc gia.

“Ở nhiều nước như Mỹ hay Pháp, đào tạo bác sĩ luôn gắn chặt với thực hành nội trú kéo dài 3 - 6 năm tùy chuyên ngành. Nếu luật không cập nhật, sinh viên y khoa trong nước sẽ thiệt thòi vì sau khi tốt nghiệp, các văn bằng thực hành không được công nhận tương đương”, đại biểu Phạm Như Hiệp phân tích.

 Đại biểu Phạm Như Hiệp kiến nghị cần xây dựng cơ chế phối hợp giữa Bộ Giáo dục và Đào tạo với Bộ Y tế trong việc cấp và quản lý văn bằng đặc thù cho ngành sức khỏe. Ảnh: Đoàn ĐBQH thành phố cung cấp

Ông Hiệp cũng kiến nghị cần xây dựng cơ chế phối hợp giữa Bộ Giáo dục và Đào tạo với Bộ Y tế trong việc cấp và quản lý văn bằng đặc thù cho ngành sức khỏe, đồng thời luật hóa khái niệm “nhà giáo đồng cơ hữu”, giảng viên là bác sĩ đang trực tiếp làm việc tại bệnh viện.

Hoàn thiện khung pháp lý cho đổi mới giáo dục

Phó Trưởng đoàn ĐBQH TP. Huế Nguyễn Thị Sửu góp ý nhiều nội dung kỹ thuật, đồng thời đề xuất bổ sung nguyên tắc bảo đảm sự chủ động trong hợp tác đào tạo, nghiên cứu và chuyển giao khoa học công nghệ. Theo bà Sửu, “không thể nói đến đại học hiện đại mà thiếu tự chủ về nghiên cứu và hợp tác khoa học”.

Đối với các nội dung Luật Giáo dục đại học (sửa đổi), đại biểu Nguyễn Thị Sửu cũng kiến nghị thống nhất cách dùng cụm từ “liêm chính học thuật” thay cho “đạo đức học thuật”, vì khái niệm “liêm chính” bao hàm cả yếu tố đạo đức nghề nghiệp.

Bà Sửu đề nghị bỏ cụm “quyền tác giả” trong khoản 5 để tránh trùng với Luật Sở hữu trí tuệ, đồng thời lưu ý cần có chính sách ưu tiên phát triển các ngành nông - lâm - ngư nghiệp, nhất là tại các địa phương đang khó tuyển sinh nhóm ngành này như Trường Đại học Nông Lâm, Đại học Huế.

Cùng hướng quan tâm về thực tiễn triển khai, đại biểu Đỗ Huy Khánh (Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Nai) nêu vướng mắc lớn trong việc chuyển đổi đất sang mục đích giáo dục, yếu tố đang cản trở xã hội hóa giáo dục tư thục.

Ông Khánh dẫn ví dụ tại nhiều địa phương, nhà đầu tư có sẵn 1- 2 ha đất thương mại hoặc dịch vụ muốn xây dựng trường tư thục, nhưng vướng quy định chuyển đổi sang “đất giáo dục” phải nộp thuế 100% giá trị chuyển đổi, và sau này nếu không còn nhu cầu sử dụng cho giáo dục thì không thể hoàn đổi mục đích cũ.

Đại biểu Đỗ Huy Khánh nêu vướng mắc lớn trong việc chuyển đổi đất sang mục đích giáo dục. Ảnh: Đoàn ĐBQH thành phố cung cấp

Theo đại biểu Đỗ Huy Khánh, dự thảo luật nên quy định rõ cơ chế khuyến khích chuyển đổi đất cho giáo dục, cho phép tổ chức, cá nhân được hỗ trợ hoặc miễn giảm thuế khi chuyển mục đích sang đất giáo dục, và không bị đánh thuế lại khi hoàn trả về mục đích ban đầu, nhằm khuyến khích nguồn lực xã hội tham gia đầu tư trường lớp.

“Giáo dục là lĩnh vực công ích, không nên để doanh nghiệp và người dân ngần ngại khi muốn góp sức xã hội hóa”, ông Khánh nhấn mạnh.

Bàn về dự thảo Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi), đại biểu Đỗ Huy Khánh cũng lưu ý việc cho phép các trường đại học được đào tạo song song bậc trung cấp, cao đẳng ở một số lĩnh vực đặc thù như nghệ thuật và thể thao, nếu không quy định chặt chẽ sẽ “gây vòng luẩn quẩn, triệt tiêu vai trò của hệ thống cao đẳng chuyên biệt”.

Ông Khánh ví dụ: “Nếu Trường Đại học Y - Dược, Đại học Huế hay Đại học Y Hà Nội cùng đào tạo hệ cao đẳng y, thì các trường cao đẳng y địa phương sẽ mất nguồn tuyển, dẫn đến lãng phí cơ sở vật chất và đội ngũ”.

Đại biểu Đỗ Huy Khánh cho rằng, thay vì “trải mỏng” chức năng, luật cần xác định đại học tập trung vào đào tạo và nghiên cứu, còn cao đẳng, trung cấp là nơi đào tạo kỹ năng nghề thực hành. “Một anh học đại học chưa chắc sửa xe giỏi hơn người học nghề. Mỗi cấp đào tạo có sứ mệnh riêng, không thể đồng nhất,” ông Khánh nói.

Lê Thọ

Nguồn: https://huengaynay.vn/chinh-tri-xa-hoi/theo-dong-thoi-su/hoan-thien-khung-phap-ly-cho-doi-moi-giao-duc-toan-dien-159080.html