Hướng tới hiện đại hóa và nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo

Cụ thể hóa tinh thần Nghị quyết 71

Theo Nhà giáo Ưu tú Nguyễn Văn Ngai, nguyên Phó Giám đốc Sở GD&ĐT TPHCM, Dự thảo Chương trình hành động của Ban Chấp hành Trung ương Đảng thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV nêu việc xây dựng và triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia hiện đại hóa, nâng cao toàn diện chất lượng giáo dục và đào tạo là một định hướng rất đúng đắn.

Việc xây dựng, triển khai Chương trình đã cụ thể hóa Nghị quyết số 71-NQ/TW của Bộ Chính trị ban hành ngày 22/8/2025 về đột phá giáo dục và đào tạo (Nghị quyết 71).

Nghị quyết nhấn mạnh sự thay đổi căn bản về tư duy quản lý, chính sách và phương pháp trong ngành giáo dục, nhằm tạo ra một “cuộc cách mạng mới” nâng tầm giáo dục Việt Nam.

“Tôi cho rằng, việc xây dựng, triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia hiện đại hóa, nâng cao toàn diện chất lượng giáo dục và đào tạo lần này là hành động cụ thể hóa tinh thần Nghị quyết 71, đồng thời tiếp nối truyền thống quý báu của Đảng và Bác Hồ khi coi giáo dục là quốc sách hàng đầu", ông Ngai bày tỏ.

Ngay sau ngày đất nước giành độc lập, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết trong bức thư gửi học sinh nhân ngày khai giảng: "Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai với các cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các em". "Đây là thông điệp nhắc nhở toàn ngành giáo dục về trách nhiệm và sứ mệnh của mình trong sự phát triển của đất nước”, ông Ngai nhấn mạnh.

Theo ông Nguyễn Văn Ngai, trong suốt những năm qua, dù còn nhiều khó khăn, ngành giáo dục Việt Nam đã đạt nhiều thành tựu đáng ghi nhận. Chất lượng giáo dục phổ thông được nâng cao, chuyển đổi số và đổi mới phương pháp dạy học, đánh giá học sinh có những bước tiến rõ rệt, là tiền đề quan trọng để thực hiện mục tiêu hiện đại hóa giáo dục trong giai đoạn mới.

Tương tự, ông Đinh Văn Trịnh, Hiệu trưởng THCS Nguyễn Hiền (phường Tân Thuận, TPHCM) cho rằng, việc xây dựng và triển khai chương trình này là chủ trương chiến lược của Đảng và Nhà nước.

“Đây không chỉ là định hướng đúng đắn mà còn là yêu cầu tất yếu trong thời kỳ chuyển đổi số, hội nhập và phát triển nhanh về khoa học, công nghệ. Hiện đại hóa giáo dục không chỉ nằm ở trang thiết bị mà quan trọng hơn là tư duy giáo dục, phương pháp dạy học và mô hình quản lý nhà trường”, ông Trịnh nhận định.

Giờ học của học sinh Trường THCS Nguyễn Hiền.

Công bằng trong tiếp cận giáo dục

Ông Nguyễn Văn Ngai cho rằng, để triển khai hiệu quả Chương trình, cần đầu tư đồng bộ vào các lĩnh vực: xây dựng cơ sở vật chất, trang bị thiết bị công nghệ, phát triển đội ngũ giáo viên, nâng cao năng lực quản lý trường học, đổi mới phương pháp giảng dạy và tổ chức học tập. Đồng thời, phải bảo đảm công bằng trong tiếp cận giáo dục, tránh khoảng cách lớn giữa thành thị và nông thôn, giữa các vùng thuận lợi và khó khăn; các trường ở vùng sâu, vùng xa cần được ưu tiên.

Chương trình cũng cần đặt việc phát triển năng lực người học làm trung tâm, giúp học sinh phát triển tư duy sáng tạo, kỹ năng sống và khả năng thích ứng với môi trường số; xem học sinh là “chủ thể học tập” thay vì chỉ là người tiếp thu kiến thức.

Việc triển khai cần có công tác quản trị và cơ chế thực thi rõ ràng, với lộ trình cụ thể, tiêu chí đánh giá minh bạch và phân công trách nhiệm rõ ràng. Bên cạnh đó, cần huy động nguồn lực xã hội và tăng cường hợp tác quốc tế, tận dụng sự tham gia của doanh nghiệp, tổ chức quốc tế và công nghệ để nâng tầm giáo dục, góp phần hội nhập khu vực và thế giới.

Đồng quan điểm trên, ông Đinh Văn Trịnh nhấn mạnh, giáo dục phổ thông là nền tảng hình thành nhân cách, phẩm chất, năng lực tự học và sáng tạo của học sinh. Do đó, mọi chủ trương nâng cao chất lượng giáo dục phải bắt đầu từ việc đầu tư, hỗ trợ cho các trường phổ thông cả về cơ sở vật chất, đội ngũ và chương trình. Chỉ khi nền tảng vững chắc, chúng ta mới có thể nói đến hiện đại hóa toàn diện.

Việc đào tạo, tập huấn và đặc biệt là trao quyền tự chủ, khuyến khích sáng tạo cho giáo viên sẽ là bước đi mang tính đột phá, tạo nên sự thay đổi thực chất trong nhà trường. Bên cạnh đó, chuyển đổi số trong giáo dục là xu thế tất yếu.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy vẫn còn sự chênh lệch lớn giữa các vùng, miền. Ở nhiều trường vùng sâu, vùng khó khăn, cơ sở vật chất và thiết bị công nghệ còn hạn chế, khiến việc tiếp cận các chương trình hiện đại hóa gặp nhiều trở ngại.

"Vì vậy, để Chương trình mục tiêu quốc gia đạt hiệu quả, cần đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, ưu tiên cho những khu vực khó khăn, đồng thời bảo đảm sự công bằng trong cơ hội học tập cho mọi học sinh", ông Trịnh nhấn mạnh.

Nguồn: https://giaoducthoidai.vn/huong-toi-hien-dai-hoa-va-nang-cao-chat-luong-giao-duc-va-dao-tao-post754691.html