Kế hoạch 02-KH/BCĐTW: Quyết tâm chính trị và hành động thực chất từ các địa phương

Kế hoạch số 02-KH/BCĐTW ngày 19/6/2025 của Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đang tạo ra một bước ngoặt chiến lược trong tiến trình tái cấu trúc bộ máy hành chính nhà nước theo hướng tinh gọn, thống nhất và vận hành trên nền tảng số. Đây là kế hoạch hành động mang tính cấp bách, cụ thể hóa tinh thần của Nghị quyết số 57-NQ/TW và Kết luận số 130-KL/TW của Bộ Chính trị về sắp xếp đơn vị hành chính, xây dựng mô hình chính quyền địa phương hai cấp.

Trong bối cảnh sáp nhập đơn vị hành chính đang diễn ra đồng loạt trên toàn quốc, việc đảm bảo hệ thống vận hành ổn định, thông suốt ngay từ ngày 01/7/2025 là yêu cầu then chốt. Kế hoạch 02-KH/BCĐTW vì thế được ví như “bản thiết kế hành động” giúp chuyển đổi mô hình quản lý từ “hành chính giấy tờ” sang “hành chính dữ liệu”, hướng tới nguyên tắc “một hệ thống thống nhất – một dữ liệu duy nhất – một dịch vụ liền mạch”.

Theo Kế hoạch, giai đoạn cấp bách đến 30/6/2025 tập trung tháo gỡ điểm nghẽn về thể chế, hạ tầng và dữ liệu, bảo đảm vận hành thông suốt mô hình chính quyền hai cấp sau sáp nhập. Giai đoạn đột phá đến 31/12/2025 hướng tới hoàn thiện nền tảng dùng chung, kết nối dữ liệu toàn hệ thống, nâng cao chất lượng dịch vụ công trực tuyến, đặt nền móng cho giai đoạn phát triển tiếp theo.

Ngay sau khi được ban hành, hầu hết các tỉnh, thành phố đã tổ chức hội nghị quán triệt và xây dựng kế hoạch hành động cụ thể. 

Tại nhiều tỉnh, thành phố, hội nghị triển khai Kế hoạch 02 được tổ chức theo hình thức trực tuyến đến cấp huyện, thể hiện quyết tâm chính trị cao trong việc đưa nội dung chuyển đổi số vào trọng tâm chương trình cải cách hành chính, đảm bảo tính liên thông, đồng bộ từ cấp tỉnh đến cơ sở.

Nhiều địa phương khác như TP. Hồ Chí Minh, Bắc Ninh, Quảng Ninh, Đà Nẵng đã sớm ban hành kế hoạch cụ thể hóa, gắn kết Kế hoạch 02 với các đề án dữ liệu và đô thị thông minh đang vận hành. 

Tuy nhiên, ở một số tỉnh miền núi và Tây Nam Bộ, tiến độ còn chậm do thiếu nhân lực chuyên trách, hạ tầng công nghệ chưa đồng bộ, và sự phối hợp giữa các sở, ngành còn lúng túng.

Theo tổng hợp từ các địa phương, hơn 80% tỉnh, thành đã hoàn tất kết nối hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính cấp tỉnh với Cổng Dịch vụ công quốc gia, song việc tích hợp dữ liệu nội bộ và chuyên ngành vẫn còn hạn chế. Các cơ sở dữ liệu dân cư, đất đai, doanh nghiệp ở một số nơi vẫn vận hành rời rạc, chưa liên thông. Nhiều địa phương mới dừng ở mức số hóa hồ sơ, chưa khai thác dữ liệu để hỗ trợ ra quyết định hay cung cấp dịch vụ chủ động cho người dân. Một số mô hình tiêu biểu như Trung tâm điều hành dữ liệu (IOC) tại Bình Dương, Quảng Ninh hay Thừa Thiên Huế đang được xem là hình mẫu để nhân rộng.

Về thể chế, các tỉnh đã rà soát hàng chục văn bản quy phạm để chuẩn hóa quy trình xử lý dữ liệu, nhưng thiếu cơ chế chia sẻ dữ liệu dùng chung liên ngành, dẫn tới “cát cứ thông tin”. Đây là thách thức lớn cần được Trung ương hướng dẫn cụ thể hơn.

Bên cạnh hạ tầng, nguồn nhân lực và kinh phí là hai nút thắt cản trở tiến độ triển khai. Ở nhiều địa phương, kinh phí chuyển đổi số vẫn gộp chung vào chi thường xuyên, chưa có cơ chế phân bổ riêng. Cán bộ cấp huyện, xã phần lớn chưa được đào tạo chuyên sâu về quản trị hệ thống, bảo mật và vận hành dữ liệu, khiến việc triển khai phụ thuộc nhiều vào đơn vị công nghệ cung ứng.

Công tác an toàn, an ninh mạng cũng đặt ra thách thức mới. Chỉ khoảng 40% địa phương có Trung tâm giám sát an toàn thông tin (SOC) hoạt động thực chất. Một số sự cố như lỗi truy cập, mất kết nối dịch vụ công hay xác thực OTP vẫn xảy ra, cho thấy cần nâng cao mức độ bảo mật và đồng bộ giữa các tầng hệ thống.

Trước đó, tại Hội nghị quán triệt, triển khai Kế hoạch số 02-KH/BCĐTW do Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số tổ chức sáng ngày 23/6/2025, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương Trần Cẩm Tú đã phát biểu chỉ đạo, nhấn mạnh vai trò và trách nhiệm của người đứng đầu trong tổ chức thực hiện Kế hoạch. Ông yêu cầu: “Người đứng đầu cấp ủy, cơ quan, đơn vị Trung ương và địa phương phải quyết tâm, quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện Kế hoạch, coi đây là nhiệm vụ chính trị thường xuyên; trực tiếp theo dõi, kiểm tra, giám sát, chịu trách nhiệm trước Bộ Chính trị, Ban Bí thư và Ban Chỉ đạo Trung ương về kết quả thực hiện.”

Phát biểu này mang tính định hướng hành động cho toàn hệ thống chính trị, thể hiện rõ tinh thần “trách nhiệm đến cùng” và khẳng định quyết tâm chính trị của Đảng trong việc biến chuyển đổi số thành trụ cột điều hành, chứ không chỉ là một công cụ kỹ thuật.

Nhìn tổng thể, sau hơn 4 tháng triển khai, Kế hoạch 02-KH/BCĐTW đã tạo được sự chuyển động rõ nét trong nhận thức và hành động ở các cấp, các ngành. Dù còn nhiều thách thức về nhân lực, dữ liệu và an toàn thông tin, nhưng kết quả bước đầu cho thấy một mô hình quản trị mới đang hình thành – nơi dữ liệu được xem là tài nguyên chiến lược, và công nghệ số trở thành công cụ để đổi mới phương thức lãnh đạo, điều hành.

Nếu được triển khai đồng bộ và giám sát sát sao, Kế hoạch 02 sẽ là bước ngoặt mở đường cho chính quyền số hai cấp và nền hành chính dữ liệu thống nhất toàn quốc – hiện thực hóa mục tiêu “Nhà nước phục vụ” trong kỷ nguyên chuyển đổi số.

Trung tâm Truyền thông KH&CN

Nguồn: https://mst.gov.vn/ke-hoach-02-kh-bcdtw-quyet-tam-chinh-tri-va-hanh-dong-thuc-chat-tu-cac-dia-phuong-197251027212755006.htm