Kết luận số 195-KL/TW của Bộ Chính trị, Ban Bí thưBài 1: Đồng bộ, quyết liệt để bộ máy hoạt động hiệu quả

Kết luận số 195-KL/TW ngày 26/9/2025 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về tình hình, kết quả hoạt động của bộ máy hệ thống chính trị và chính quyền địa phương 2 cấp không chỉ ghi nhận những nỗ lực bước đầu, mà còn thẳng thắn chỉ ra các “điểm nghẽn” cần tháo gỡ. Từ thể chế, cán bộ đến cơ sở vật chất, từ tư duy của người quản lý đến hạ tầng công nghệ, tất cả đều đòi hỏi những giải pháp đồng bộ, quyết liệt.

Thật sự tạo thuận lợi cho dân

Chỉ trong hơn 3 tháng thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, nhiều địa phương đã cho thấy sự đổi thay rõ nét. Nếu trước đây, cấp xã thường phải “ngóng” sự chỉ đạo qua trung gian thì nay có thể trực tiếp nhận định hướng từ tỉnh, vừa nhanh chóng, vừa chuẩn xác. Hệ quả là những cuộc họp rườm rà được cắt giảm, những tập báo cáo dày cộp cũng vơi đi, để cán bộ có thêm thời gian gần dân, lo công việc cho dân. Người dân khi đi giải quyết thủ tục hành chính cảm nhận rõ sự tiện lợi: nhiều việc được xử lý ngay tại chỗ, không phải đi lại lòng vòng.

Đoàn viên thanh niên phường Nam Hồng Lĩnh, Hà Tĩnh hướng dẫn người dân thực hiện giao dịch thủ tục hành chính qua Cổng dịch vụ công. Ảnh: Bình Nguyên

Tại thành phố Đà Nẵng, việc sắp xếp đơn vị hành chính và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp trên nền tảng chính quyền đô thị đã đem lại nhiều thuận lợi trong triển khai. Trung tâm Phục vụ hành chính công vận hành thông suốt, trở thành đầu mối giải quyết khó khăn, vướng mắc của xã, phường. Bộ máy UBND cấp xã, phường, đặc khu nhanh chóng kiện toàn, ổn định, bảo đảm chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước. Điểm nhấn đáng chú ý là thành phố đã mạnh dạn triển khai thủ tục hành chính “phi địa giới”, giúp người dân được phục vụ ở bất kỳ đâu trong phạm vi toàn thành phố. Đến nay, đã có 1.160/2.267 thủ tục được thực hiện theo cách này, chiếm hơn một nửa, trong đó có 849 thủ tục trực tuyến toàn trình - một bước tiến lớn về cải cách hành chính.

Song song với đó, 47 lớp tập huấn được tổ chức, trang bị cho cán bộ, công chức, viên chức cấp xã kỹ năng chuyển đổi số, sử dụng phần mềm quản lý văn bản, vận hành hệ thống giải quyết thủ tục hành chính. Đây không chỉ là chuyện học để làm, mà còn là bước chuẩn bị căn cơ để bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp thực sự “chạy” bằng tư duy số, phục vụ người dân nhanh chóng, hiệu quả hơn.

Tại các phường, xã của tỉnh Hà Tĩnh, với cách làm sáng tạo là phát huy vai trò xung kích của Đoàn thanh niên, lực lượng thanh niên Công an cấp xã, thành lập các nhóm tình nguyện hỗ trợ trực tiếp tại Trung tâm phục vụ hành chính công; đồng thời, tận dụng hiệu quả các Tổ công nghệ số cộng đồng để hướng dẫn, giải đáp vướng mắc cho người dân thông qua sinh hoạt chi đoàn, chi hội. Chính lớp thanh niên đi đầu ấy đã góp phần tạo nên không khí thân thiện, gần gũi trong giải quyết công việc, giúp người dân, nhất là người cao tuổi, tiếp cận thuận lợi hơn với dịch vụ công trực tuyến. Những cách làm thiết thực này đang dần trở thành “hình mẫu” để nhân rộng, minh chứng rõ ràng rằng chính quyền địa phương 2 cấp không chỉ tinh gọn bộ máy, mà còn thật sự đem lại tiện ích cho dân.

Ông Nguyễn Quang Vinh - Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy phường Bắc Hồng Lĩnh, tỉnh Hà Tĩnh, chia sẻ: bộ máy mới giúp điều hành rõ nét hơn, vai trò người đứng đầu thể hiện cụ thể hơn. Điều quan trọng không phải chỉ là tinh gọn, mà là phải giữ đúng tinh thần “mới phải tốt hơn cũ”, để dân thấy lợi ích thực sự. Những kết quả ấy chính là minh chứng cho tinh thần mà Kết luận 195 đã khẳng định: hệ thống chính trị từ trung ương tới cơ sở đã khẩn trương, nghiêm túc, nhiều nơi hoàn thành vượt tiến độ nhiệm vụ, kịp thời tháo gỡ vướng mắc, bảo đảm hoạt động thông suốt, hiệu quả.

Kịp thời tháo gỡ “điểm nghẽn”

Bên cạnh những kết quả đạt được, cũng chính trong thực tiễn, nhiều vấn đề bộc lộ rõ. Thể chế pháp lý chưa kịp đồng bộ, khiến không ít địa phương lúng túng trong xử lý các vụ việc cụ thể phát sinh, như trên lĩnh vực đất đai, môi trường, ngân sách và quản lý đầu tư công. Cán bộ công chức nơi thừa, nơi thiếu, có vị trí trọng yếu lại bỏ trống; có nơi thừa nhưng lại thừa “thiếu”, thừa người không làm được việc, thiếu chuyên môn. Có trường hợp bố trí không đúng sở trường, “thợ mộc bảo đi rèn dao, thợ rèn bảo đi đóng tủ” khiến hiệu quả còn hạn chế.

Trong giai đoạn sắp xếp hiện nay, công tác cán bộ cần phải bám sát chủ nghĩa Mác - Lênin và nhất là tư tưởng Hồ Chí Minh, phải thấm nhuần những bài học kinh nghiệm sâu sắc mà Người đã đúc kết: "Chúng ta phải nhớ rằng: người đời ai cũng có chỗ hay chỗ dở. Ta phải dùng chỗ hay của người và giúp người chữa chỗ dở. Dùng người cũng như dùng gỗ. Người thợ khéo thì gỗ to, nhỏ, thẳng, cong, đều tuỳ chỗ mà dùng được”.

Khó khăn còn nằm ở việc quản lý, sử dụng tài sản công sau sáp nhập. Không ít trụ sở bỏ trống, xuống cấp, gây lãng phí, trong khi nơi khác lại thiếu cơ sở phục vụ dân sinh. Thêm vào đó là một bộ phận cán bộ, công chức vẫn tư duy làm việc theo kiểu “huyện”, vô tình xem thôn, tổ dân phố như một cấp hành chính, điều hành theo kiểu “hành chính hóa”, chưa “xắn quần, đi ủng” xuống đồng hành với dân.

Cuối cùng là “điểm nghẽn” trong chuyển đổi số: dân chưa quen, cán bộ phải làm thay, mạng yếu, thiết bị thiếu. Một công chức Văn phòng HĐND và UBND xã phụ trách lĩnh vực tư pháp - hộ tịch ở xã miền Trung Tây Nguyên thẳng thắn: phần mềm thì có nhưng nhiều lúc vẫn “nghẽn” do truy cập nhiều, do đường truyền yếu, dân thì giục phải đúng hẹn, nhất là hồ sơ khai sinh, khai tử, kết hôn, đây là áp lực cho công chức trực tại Trung tâm Phục vụ hành chính công và cả công chức chuyên môn giải quyết hồ sơ. Chúng tôi phải in giấy ra, rồi nhập lại, vừa mất công vừa kém hiệu quả, thậm chí có những hồ sơ vì lỡ nhập qua Cổng dịch vụ công mà trễ hạn do nghẽn mạng, chúng tôi phải thêm một công đoạn xin lỗi dân mặc dù về mặt thủ công đã giải quyết và trả kết quả rồi”.

Nguồn: https://daibieunhandan.vn/ket-luan-so-195-kl-tw-cua-bo-chinh-tri-ban-bi-thu-bai-1-dong-bo-quyet-liet-de-bo-may-hoat-dong-hieu-qua-10388931.html