Kiến tạo con người toàn diện và nhân văn

Tại Hội thảo quốc tế Việt Nam học lần thứ 7, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định: Con người là hạt nhân của 3 trụ cột phát triển: thể chế liêm chính; kinh tế xanh - số - tri thức; và phát triển con người toàn diện.

Thể chế nếu không vì con người sẽ đánh mất sức mạnh nội sinh; kinh tế nếu không hướng đến hạnh phúc con người chỉ là những con số vô hồn; và đổi mới nếu không giải phóng trí tuệ, nhân cách con người sẽ không thể bền vững.

Kiến tạo con người toàn diện và nhân văn - Ảnh 1. — Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu tại cuộc gặp các đại biểu tham dự Hội thảo quốc tế Việt Nam học lần thứ 7

Tổng Bí thư nhấn mạnh: "Hạnh phúc của nhân dân phải được đo bằng nhà ở, giáo dục, y tế, môi trường sống và cơ hội phát triển". Đó không chỉ là một quyết tâm chính trị, mà là triết lý phát triển mới, khi đặt con người làm trung tâm, tri thức làm động lực, công bằng và hạnh phúc nhân dân làm đích đến của mọi chính sách quốc gia. Trong bối cảnh chuyển đổi số và phát triển xanh, VN đang bước vào hành trình kiến tạo mẫu hình con người toàn diện - có tri thức, đạo đức, bản lĩnh và khát vọng vươn lên.

Giáo dục: con đường hiện thực hóa triết lý nhân văn

Chưa bao giờ các chính sách hướng tới con người lại được triển khai đồng bộ và sâu rộng như hôm nay. Từ giáo dục mầm non đến trung học phổ thông, từ miền xuôi đến miền núi, mọi chính sách đều mang chung một tinh thần: công bằng trong cơ hội, nhân văn trong hành động.

Nhà nước đã và đang miễn học phí toàn diện cho học sinh (HS) mầm non và phổ thông công lập, hỗ trợ học phí HS ngoài công lập; phổ cập giáo dục cho trẻ 3 - 5 tuổi, mở rộng phổ cập giáo dục đến hết trung học phổ thông và bảo đảm giáo dục bắt buộc đến hết cấp THCS. Hàng trăm trường nội trú liên cấp, hiện đại được xây dựng ở vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, để con em ở các vùng ấy có điều kiện học tập, rèn luyện, tiếp cận tri thức số như bao bạn bè khác khắp cả nước. Cùng với đó, chủ trương thống nhất một đầu mối quản lý giáo dục và đào tạo, hướng tới bộ sách giáo khoa và học liệu mở, sẽ miễn phí vào năm 2030 đang được đẩy mạnh.

Hạnh phúc của nhân dân phải được đo bằng nhà ở, giáo dục, y tế, môi trường sống và cơ hội phát triển.

Tổng Bí thư Tô Lâm

Những quyết sách này là bước tiến quan trọng về công bằng và nhân phẩm, nơi mọi trẻ em VN, dù sinh sống ở miền núi hay đồng bằng, biên giới hay hải đảo, đều có quyền được học tập và trưởng thành bình đẳng.

Đó là tinh thần nhân văn của một quốc gia đang đặt niềm tin vào sức mạnh của tri thức, vào giáo dục như con đường duy nhất để phát triển bền vững: giáo dục quyết định tương lai của dân tộc.

Luật nhà giáo: tôn vinh tri thức và nghề "trồng người"

Trong năm 2025, Quốc hội đã thông qua luật Nhà giáo, đạo luật đầu tiên trong lịch sử VN dành riêng cho đội ngũ làm nghề "trồng người", sẽ có hiệu lực từ 1.1.2026. Đây là dấu mốc quan trọng, không chỉ đảm bảo quyền lợi nghề nghiệp, chính sách đãi ngộ và cơ hội phát triển cho giáo viên, mà còn đặt ra những chuẩn mực đạo đức và năng lực mới, phù hợp với yêu cầu của thời đại.

Ý nghĩa của đạo luật này vượt xa phạm vi của ngành giáo dục. Đó là sự tôn vinh tri thức, là cam kết của nhà nước và xã hội trong việc bảo vệ và nâng cao vị thế người thầy - trụ cột của nền giáo dục nhân văn và chất lượng. Khi người thầy được trân trọng, được chăm lo đời sống và có niềm tin vào nghề, họ sẽ toàn tâm, toàn lực nuôi dưỡng thế hệ học trò "vừa giỏi giang, vừa nhân ái, vừa kiên cường".

Ngày 20.11 năm nay, khi luật Nhà giáo sắp đi vào cuộc sống, niềm vui của thầy cô giáo trên khắp mọi miền càng trở nên sâu sắc hơn. Bởi ở đó, không chỉ là sự ghi nhận nghề nghiệp, mà còn là lời khẳng định: không có tương lai nào bền vững nếu không bắt đầu từ việc vun đắp cho người thầy.

Cải cách thể chế: tạo nguồn lực cho phát triển con người

Những đổi thay trong quản trị quốc gia thời gian qua cũng đang mở ra nền tảng mới cho phát triển nhân văn. Việc sắp xếp lại địa giới hành chính, tinh gọn bộ máy, thực hiện chính quyền địa phương hai cấp, sắp xếp các cơ sở giáo dục từ mầm non đến đại học… không chỉ nhằm tiết kiệm nguồn lực, mà quan trọng hơn là chuyển phần tiết kiệm đó đầu tư cho phát triển con người.

Hàng trăm nghìn tỉ đồng được dành cho xây dựng trường học, nâng cấp bệnh viện, cải thiện nhà ở, mở rộng phúc lợi xã hội, minh chứng cho một triết lý quản trị hiện đại: phát triển vì con người và vì hạnh phúc của người dân. Bởi như Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định: "Một Đảng cầm quyền chỉ xứng đáng với nhân dân khi mọi quyết sách đều hướng tới nâng cao đời sống thực của người dân".

Những thay đổi ấy đang biến khái niệm "phát triển nhân văn" thành hiện thực, tạo nền tảng vững chắc cho khát vọng VN phát triển nhanh, mạnh, bền vững và nhân văn.

Giáo dục trung thực: nền móng cho nhân tài thật

Một nền giáo dục hiện đại không chỉ dạy chữ, dạy nghề mà còn dạy làm người. VN đang kiên định hướng đến giáo dục nhân văn, lấy phẩm chất và năng lực làm mục tiêu, hình thành những giá trị con người VN mới: yêu nước, đoàn kết, trung thực, nghĩa tình, trách nhiệm và sáng tạo.

Trong đó, trung thực phải trở thành nền tảng đạo đức của toàn bộ hệ thống giáo dục. Chủ trương "Học thật, thi thật, nhân tài thật" không chỉ là khẩu hiệu, mà là cam kết của xã hội và ngành giáo dục trong việc giữ gìn cốt cách dân tộc và niềm tin vào tri thức. Khi giáo dục giữ vững trung thực, xã hội sẽ có con người thật và nhân tài thật, những công dân tử tế, sáng tạo và có trách nhiệm với cộng đồng.

Kiến tạo con người toàn diện và nhân văn - Ảnh 2. — VN đang bước vào hành trình kiến tạo con người toàn diện – có tri thức, có đạo đức, có bản lĩnh và khát vọng vươn lên

Hiện thực hóa khát vọng một VN nhân văn

Từ tư tưởng đến chính sách, từ chính sách đến đời sống, VN đang chứng minh một hướng đi nhất quán: đặt con người vào trung tâm phát triển. Mỗi ngôi trường được xây mới ở vùng sâu, vùng xa, mỗi thầy cô được trân trọng, mỗi đứa trẻ được đến trường bình đẳng, mỗi người dân được học suốt đời, đó chính là hiện thực hóa khát vọng kiến tạo con người VN toàn diện và nhân văn.

Triết lý "lấy con người làm trung tâm" không chỉ là tư tưởng phát triển của hiện tại mà còn là kim chỉ nam cho tương lai. Bởi mọi sự phát triển, dù là kinh tế, thể chế hay công nghệ, trí tuệ nhân tạo (AI), đều phải vì phẩm giá, tri thức, sự phát triển và hạnh phúc của con người.

VN đang đi trên con đường ấy, với mục tiêu đến năm 2045 trở thành quốc gia phát triển, thu nhập cao, hùng cường và hạnh phúc. Một giấc mơ lớn, nhưng không xa vời, bởi nền tảng đã rõ: đó là niềm tin vào con người, nguồn tài nguyên quý giá nhất của dân tộc hơn 100 triệu dân.

Giáo dục là quốc sách hàng đầu và người thầy chính là trung tâm của quốc sách ấy. Chỉ khi người thầy được trân trọng, người học được khơi dậy khát vọng, xã hội được nuôi dưỡng bằng tri thức và lòng nhân ái, VN mới thật sự bước vào kỷ nguyên phát triển hùng cường và hạnh phúc.

Nguồn: https://thanhnien.vn/kien-tao-con-nguoi-toan-dien-va-nhan-van-185251113152445007.htm