Làm vườn hiệu quả trên vùng đất trũng

Xen canh hiệu quả

Khu vườn rộng hơn 1,3ha của ông Quế trồng rất nhiều loại cây: Mít, dừa, xoài, mỗi loại 100 cây; sầu riêng 250 cây; chôm chôm, mận, mỗi loại 50 cây; bưởi gần 300 cây; khóm khoảng 3.500 gốc; quýt, cóc, mỗi loại 50 cây… Các loại cây đều được trồng ngay hàng thẳng lối, phân chia từng khu vực, theo mô hình xen canh gối vụ, mùa nào trái nấy, ngày nào cũng cho thu hoạch.

Vườn của gia đình ông Hà Quế cho thu hoạch quanh năm.

Vườn cây của nhà ông Quế tuy nhiều loại nhưng không trồng tự phát mà đều được lựa chọn theo phương châm “lấy ngắn nuôi dài”. Trong đó, cây mít Thái dễ trồng, dễ chăm sóc, phù hợp với thổ nhưỡng địa phương, nhanh cho trái nhất (sau 18 - 24 tháng trồng), thu hoạch được quanh năm, năng suất cao, giá bán khá ổn định, giúp gia đình nhanh chóng có thu nhập để tái đầu tư. Cây xoài cần nhiều thời gian hơn mít, khi cho thu hoạch sẽ tiếp tục bổ sung sản lượng, đa dạng nguồn thu. Cây sầu riêng cho thu hoạch muộn nhất, nhưng được ông xác định là cây trồng chủ lực, có giá trị kinh tế cao nhất, mang lại thu nhập đột phá khi bước vào giai đoạn thu hoạch ổn định…

Với cách làm này, năm 2022, chỉ sau 2 năm lập vườn, gia đình ông đã thu hoạch mít, mỗi tuần trung bình 4 tạ. Ngoài mít Thái, gia đình ông còn có thu nhập đều đặn từ khóm, chôm chôm…, mỗi tuần vài chục đến hàng trăm kilogam. Hiện nay, cây xoài cũng cho thu hoạch 2-3 tạ/tuần. Ngoài trồng cây ăn trái, ông Quế còn chia khu vực đào ao thả cá, nuôi gà, hình thành mô hình vườn - ao - chuồng bài bản. Đến nay, ước tính gia đình ông đã đầu tư khoảng 200 triệu đồng cho cây giống; từ năm 2022 thu nhập khoảng 200.000 - 300.000 đồng/ngày và tăng dần từng năm.

Canh tác phù hợp

Ông Quế kể, năm 2020, khu đất này trồng keo, do nằm ở vùng trũng nên thường xuyên ngập nước. Vợ chồng ông, người làm y sĩ, người là giáo viên về hưu, đều chưa có nhiều kinh nghiệm canh tác. Vì vậy, ông Quế tích cực nghiên cứu tài liệu, nhờ hỗ trợ kỹ thuật từ nhiều nguồn, tham gia các tổ hợp tác, lớp tập huấn kỹ thuật do hội nông dân tổ chức. Ông huy động vốn của gia đình, vay vốn ưu đãi từ Quỹ Hỗ trợ nông dân, Ngân hàng Chính sách xã hội. Sau đó, ông thuê máy san bằng, nâng cao khu đất; thuê người lắp đặt hệ thống tưới hiện đại để quản lý nguồn nước hiệu quả; quy hoạch vùng trồng; ghi chép chi tiết nhật ký cây trồng; kiểm soát việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật nghiêm ngặt, ưu tiên các biện pháp sinh học; ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm; đăng ký thành lập tổ sản xuất trồng cây ăn trái…

Không chỉ phát triển kinh tế gia đình, mô hình vườn cây ăn trái xen canh của ông Quế còn tạo thu nhập cho 4 lao động địa phương. Bà Ca Thị Nghi (44 tuổi, thôn Đá Trắng) cho biết, bà làm cỏ thuê tại đây từ năm 2020, mỗi ngày được 250.000 đồng. Nhờ đó, bà có điều kiện chăm sóc chồng bị tai biến và nuôi con ăn học. Bà Hà Khuê (30 tuổi, ở cùng thôn) cũng có thu nhập thường xuyên nhờ công việc chăm sóc cây tại vườn.

Ông Pi Năng Cội - Chủ tịch Hội Nông dân xã Nam Khánh Vĩnh cho biết, ông Hà Quế là điển hình về tinh thần dám nghĩ, dám làm, áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Mô hình trồng cây ăn trái tổng hợp của ông là mô hình xen canh áp dụng triệt để nguyên tắc "lấy ngắn nuôi dài", trong đó 3 loại cây mít Thái, xoài, sầu riêng có đầu ra ổn định hơn so với cây trồng truyền thống. Ông Quế còn có nhiều giải pháp thiết thực để vượt qua khó khăn ban đầu khi mới lập vườn, được Hội Nông dân xã đánh giá cao. Cuối năm 2024, sản phẩm mít Thái Hà Quế đã được UBND huyện Khánh Vĩnh (cũ) công nhận đạt OCOP 3 sao. Mô hình này đã mang lại hiệu quả kinh tế vượt trội cho gia đình ông Hà Quế, giúp ông trở thành hội viên nông dân sản xuất kinh doanh giỏi cấp xã, mở ra hướng đi mới cho nhiều người dân trong thôn, là minh chứng về việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng hiệu quả, góp phần xây dựng nông thôn mới.

NGUYỄN VŨ

Nguồn: https://baokhanhhoa.vn/kinh-te/nong-nghiep-nong-thon-moi/202511/lam-vuon-hieu-qua-tren-vung-dat-trung-8c23895/