Theo giới chức Israel, kể từ đêm 14/6, Iran đã phóng khoảng 200 tên lửa cùng hàng chục máy bay không người lái (UAV) nhằm vào Israel. Quân đội Israel chưa công bố số lượng tên lửa bị đánh chặn hoặc lọt qua hệ thống phòng không, vì lo ngại tiết lộ thông tin cho đối phương.
Mặc dù vậy, hình ảnh lan truyền trên mạng xã hội cho thấy nhiều tên lửa Iran xuyên thủng hệ thống phòng thủ đa tầng vốn được xem là “lưới chắn thép” của Israel.
Đợt oanh tạc này đã khiến hệ thống phòng thủ tối tân của Israel đang đối mặt với thử thách lớn chưa từng có khi Iran ồ ạt phóng hàng trăm tên lửa đạn đạo vào lãnh thổ nước này trong nhiều ngày liên tiếp. Thậm chí, một tên lửa đạn đạo đã đánh trúng trực tiếp khu phức hợp Kiryat - nơi đặt trụ sở Bộ Quốc phòng và Bộ Tổng tham mưu Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF), trong cuộc tập kích quy mô lớn đêm 13/6.
Hiệu quả phòng thủ bị nghi ngờ
THAAD (Hệ thống phòng thủ khu vực tầm cao cuối) do tập đoàn Lockheed Martin chế tạo, được Lầu Năm Góc tuyên bố vào tháng 10/2024 rằng sẽ triển khai tại Israel để chuẩn bị đối phó với các cuộc tấn công tên lửa đạn đạo từ Iran.
 |
|
Đồ họa cơ chế đánh chặn của hệ thống THAAD. Đồ họa: Business Insider |
Đây là một phần quan trọng trong hệ thống phòng không nhiều lớp của quân đội Mỹ, bổ sung vào hệ thống phòng thủ chống tên lửa vốn đã rất mạnh mẽ của Israel.
Hệ thống THAAD, một hệ thống phòng thủ di động, sẽ cung cấp cho Lực lượng Phòng vệ Israel thêm một lớp phòng thủ khác để bảo vệ các thành phố, quân đội và các cơ sở khỏi các tên lửa đạn đạo tầm ngắn và tầm trung tương tự những tên lửa Iran đã triển khai trong cuộc tấn công gần đây nhất.
Trước đó, Mỹ từng đưa Hệ thống THAAD tới Israel vào năm 2019 phục vụ mục đích huấn luyện và sau các cuộc tấn công của Hamas vào Israel ngày 7/10/2023.
THAAD được thiết kế để đánh chặn tên lửa đạn đạo tầm ngắn và tầm trung trong giai đoạn cuối của chuyến bay. Khẩu đội THAAD đầu tiên được triển khai hoạt động trong quân đội Mỹ vào năm 2008.
Theo Lockheed Martin, mỗi khẩu đội THAAD gồm 6 xe mang phóng với 8 đạn tên lửa/xe, 2 radar tìm kiếm và chỉ thị mục tiêu AN/TPY-2, 2 trung tâm chiến thuật di động. Hệ thống THAAD có thể đánh chặn tên lửa ở cự ly 200 km, tầm cao 150 km.
Tại Israel, Lục quân Mỹ lần đầu tiên sử dụng hệ thống THAAD trong chiến đấu vào ngày 26/12. Tuy nhiên, đã có báo cáo cho rằng hệ thống này đã không đánh chặn được một tên lửa của Yemen đang hướng tới Israel vào thời điểm đó.
Điều này đã đặt ra nghi vấn về tính hữu dụng củaTHAAD trong việc chống lại các cuộc tấn công quy mô lớn hơn nhiều, đặc biệt là nếu xét đén kho tên lửa đạn đạo tinh vi hơn đáng kể của Iran.
Thực tế, hệ thống THAAD vẫn có một số hạn chế so với nhiều hệ thống cạnh tranh được triển khai ở những nơi khác trên thế giới, chẳng hạn như hệ thống tên lửa phòng không S-500 của Nga.
 |
|
Nhân viên cứu hộ làm việc tại hiện trường sau khi Iran phóng tên lửa vào Tel Aviv, Israel, ngày 16/6/2025. Ảnh: Reuters. |
Trong số này, hạn chế được xem là lớn nhất của THAAD là chỉ triển khai một loại tên lửa đất đối không duy nhất, do đó không thể cung cấp một hệ thống phòng thủ đa lớp và đánh chặn các loại mục tiêu khác nhau bằng vũ khí tối ưu
Bên cạnh đó, tên lửa đánh chặn được phóng bởi hệ thống THAAD không mang đầu đạn, và bị giới hạn trong việc đánh chặn các mục tiêu ở tầm bắn tối đa khoảng 200 km. Để so sánh, con số này chỉ bao phủ khoảng 11% diện tích bảo vệ so với S-500.
Cuộc chiến tiêu hao không cân sức
Cho đến hiện tại, Israel đang triển khai 5 hệ thống đánh chặn tên lửa bao gồm Iron Dome (Vòm Sắt), David’s Sling (Ná bắn đá của David), Arrow (Mũi tên), THAAD và Iron Beam (Tia Sắt).
Các hệ thống trị giá hàng tỷ USD này đã không ít lần được triển khai và chứng minh năng lực kể từ sau cuộc tấn công của Hamas vào nước này hồi tháng 10/2023.
Tuy nhiên, vấn đề lớn nhất là 5 hệ thống này đều tốn kém và khó sản xuất. Theo báo cáo của Al-Rai Daily, một tên lửa đánh chặn Iron Dome có giá khoảng 50.000 USD, trong khi tên lửa của David’s Sling và Arrow 3 có giá từ 1-4 triệu USD.
Ngược lại, các tên lửa của Iran như Fateh-110 và Zolfaghar chỉ có giá từ 110.000-150.000 USD. Sự chênh lệch về chi phí này rõ ràng đang có lợi cho Iran. Một đợt tấn công của Iran có thể tốn chưa đầy 1 triệu USD, trong khi Israel có thể phải chi gấp 5-10 lần số tiền đó để phòng thủ.
Trong một cuộc chiến tiêu hao kéo dài, Tehran hoàn toàn có thể duy trì áp lực, trong khi Tel Aviv dần cạn kiệt kho dự trữ phòng thủ đắt tiền của mình.
Tổng thống Mỹ Donald Trump từng tiết lộ rằng Washington đã tái cung cấp tên lửa Iron Dome cho Israel ngay cả trước khi chiến tranh chính thức leo thang, nhấn mạnh mức độ phối hợp sâu sắc giữa Mỹ và Israel.
 |
|
Một hệ thống phòng không của Israel hoạt động khi tên lửa được phóng từ Iran, nhìn từ Tel Aviv, Israel, ngày 18/6. Ảnh: Reuters. |
Mỹ hiện duy trì một kho dự trữ đạn dược khẩn cấp (WRSA-I) ở Israel và Tel Aviv có thể tiếp cận với sự chấp thuận của Washington. Tuy nhiên, sự hỗ trợ này lại làm nổi bật sự phụ thuộc của nước này. Nếu không có sự hỗ trợ liên tục của Mỹ, khả năng đánh chặn các mối đe dọa của Israel có thể bị lung lay.
Các chuyên gia quân sự ước tính Iran vẫn còn hàng trăm, thậm chí lên đến 2.000 quả tên lửa có tầm bắn đủ để vươn tới Israel. Nếu Iran duy trì tốc độ phóng hiện tại, nước này có thể tiếp tục bắn trong vài ngày tới.
Tốc độ tiêu thụ đạn dược của Iran cũng là một điều đáng kinh ngạc. Các báo cáo cho thấy đã có hơn 1.000 quả đạn được bắn vào Israel chỉ trong vòng một tuần. Theo ước tính, để duy trì tỷ lệ đánh chặn 60–90%, Tel Aviv cần phóng hàng trăm tên lửa đánh chặn, con số tương đương hàng chục triệu USD mỗi ngày.
Những hạn chế về sản xuất càng làm phức tạp thêm việc bổ sung kho tên lửa phòng không này, đặc biệt đối với các hệ thống phức tạp như Arrow 3, vốn không được sản xuất hàng loạt.
Các nhà phân tích cũng cảnh báo rằng học thuyết phòng thủ của Israel, được xây dựng dựa trên ưu thế công nghệ, chưa bao giờ được thiết kế cho các cuộc chiến tiêu hao kéo dài.
Nếu kho tên lửa bị cạn kiệt, nguy cơ các cuộc tấn công vượt qua hệ thống phòng thủ sẽ tăng lên, không phải do hệ thống bị lỗi, mà là do đơn thuần Israel không còn đủ tài nguyên.
“Chúng tôi có hệ thống phòng thủ tốt, nhưng không thể bịt kín bầu trời”, Đại sứ Israel tại Mỹ, ông Yechiel Leiter, chia sẻ trên đài ABC hôm 16/6. “Khoảng 10-15% tên lửa đạn đạo đã xuyên thủng lưới phòng thủ”.
Nguồn: https://znews.vn/lo-hong-trong-luoi-chan-thep-cua-israel-post1561739.html
Bình luận (0)