Lo thất nghiệp, nhiều cử nhân xã hội cấp tốc đi học lập trình

Cử nhân khối xã hội chuyển hướng để "tồn tại"

Li Jialu, sinh viên năm ba ngành quảng cáo, là một trong nhiều cử nhân khối xã hội ở Trung Quốc đang tìm cách xoay chuyển để không bị tụt lại trong nền kinh tế được dẫn dắt bởi STEM.

Theo đó, STEM là thuật ngữ chỉ các lĩnh vực học tập và nghiên cứu liên quan đến science (khoa học), technology (công nghệ), engineering (kỹ thuật) và mathematics (toán học).

Từ tháng 12 năm ngoái, hầu như mỗi buổi tối, Li đều tự học lập trình. Anh tin rằng kỹ năng này có thể giá trị hơn cả tấm bằng đại học.

Lập trình nhanh chóng trở thành “vũ khí” giúp Li nổi bật. Trong công việc, khả năng phân tích dữ liệu và tư duy logic mà lập trình mang lại giúp anh xử lý vấn đề nhanh và có hệ thống hơn.

Anh gọi đây là “sự thật cay đắng”, đồng thời là nỗi lo chung của sinh viên khối xã hội.

Áp lực càng lớn khi Trung Quốc dự kiến có tới 12,22 triệu sinh viên tốt nghiệp vào năm 2025. Trong đó, nhóm ngành xã hội bị bỏ lại phía sau cả về tỷ lệ tuyển dụng lẫn mức thu nhập.

Lo thất nghiệp, nhiều cử nhân xã hội cấp tốc đi học lập trình - 1 — Một nhà sáng tạo nội dung chia sẻ kinh nghiệm học AI (Ảnh: Sixthtone).

Nhu cầu cao khiến các khóa học trực tuyến về lập trình, phân tích dữ liệu và AI bùng nổ. Tuy nhiên, việc tự học lập trình và kỹ năng dữ liệu được đánh giá là kém hiệu quả.

Trước thách thức đó, một số sinh viên chọn cách “rẽ hướng”. Chang He, cử nhân báo chí tốt nghiệp năm 2021, nhận ra vài bài báo không đủ để xây dựng sự nghiệp dài lâu. Anh quyết định học thêm chương trình đại học thứ hai về khoa học dữ liệu, rồi tiếp tục lấy bằng thạc sĩ, tiến sĩ ngành công nghệ máy tính.

“Đó là con đường thực tế duy nhất để bước chân vào ngành công nghệ”, Chang chia sẻ.

Thị trường lao động nghiêng hẳn về STEM

Sun Jie, quản lý nhân sự tại một tập đoàn công nghệ, cho biết các vị trí tuyển dụng hiện tập trung ở bộ phận kỹ thuật và R&D, trong khi các vị trí xử lý công việc hành chính lại ít hơn nhiều.

Bà cho rằng kiến thức công nghệ có thể trở thành “tấm vé” cho cử nhân khối xã hội. Nhiều vị trí việc làm hiện nay không còn ranh giới rõ rệt giữa ngành xã hội và STEM. Doanh nghiệp cần những nhân sự đa năng, điển hình như quản lý sản phẩm - người có thể vừa phân tích dữ liệu, vừa thấu hiểu khách hàng.

Giám đốc nhân sự kỳ cựu Guo Changyuan cũng nhìn nhận, ứng viên có nền tảng kỹ thuật vẫn thường được các công ty công nghệ ưu tiên. Tuy nhiên, bà nhấn mạnh, mức lương và cơ hội thăng tiến không chỉ phụ thuộc vào chuyên môn mà còn ở tư duy logic, kỹ năng giao tiếp và năng lực tổng hợp.

Chính sách đào tạo tại Trung Quốc cũng đang có sự dịch chuyển. Năm nay, Bộ Giáo dục Trung Quốc bổ sung 29 ngành mới vào danh mục chương trình đào tạo đại học. Trong đó, phần lớn các ngành tập trung vào khối STEM.

Các trường hàng đầu đồng loạt cắt giảm chỉ tiêu tuyển sinh và loại bỏ những ngành truyền thống như quản lý công hay phát thanh - truyền hình.

Tại Đại học Phúc Đán ở Thượng Hải, các chương trình đào tạo song bằng cho phép sinh viên khối xã hội bổ sung đào tạo STEM mà không phải từ bỏ lĩnh vực theo học ban đầu.

Lu Wenbo, cố vấn nghề nghiệp tại Đại học Khoa học và Công nghệ Vũ Hán, cũng cho rằng các trường cần linh hoạt hơn bằng cách cắt giảm ngành có triển vọng thấp và mở mới các chương trình gắn với nhu cầu công nghiệp.

Nguồn: https://dantri.com.vn/giao-duc/lo-that-nghiep-nhieu-cu-nhan-xa-hoi-cap-toc-di-hoc-lap-trinh-20251008112037518.htm