Mở rộng mạng lưới thư viện

5 năm qua, Đề án “Phát triển hệ thống thư viện công cộng thành phố Đà Nẵng, giai đoạn 2021 - 2025 và định hướng đến năm 2030” đã mở ra một hành trình lan tỏa tri thức, xây dựng những không gian đọc hiện đại, kết nối con người với tri thức và tri thức với tương lai của thành phố.

Thư viện Khoa học tổng hợp Đà Nẵng trở thành điểm đến yêu thích của rất nhiều học sinh trên địa bàn thành phố. Ảnh: NGỌC HÀ.

Tạo không gian mới

Khi bắt đầu triển khai đề án vào năm 2021, toàn thành phố Đà Nẵng (cũ) có 1 thư viện trung tâm, 6 thư viện quận, huyện; 66 thư viện cơ sở và 12 phòng đọc xã, phường. Đến tháng 6/2025, có thêm 7 phòng đọc sách xã, phường đi vào hoạt động, nâng tổng số 19 xã, phường có phòng đọc sách và 3 thư viện tư nhân phục vụ cộng đồng. Đó là Thư viện Triết Nhân (quận Sơn Trà cũ), Thư viện Olive Gallery (quận Ngũ Hành Sơn cũ), Thư viện Vạn Hạnh (chùa Quán Thế Âm, quận Ngũ Hành Sơn cũ).

Nhìn nhận về kết quả đề án mang lại, bà Lê Thị Bích Phượng, Giám đốc Thư viện Khoa học tổng hợp Đà Nẵng cho rằng, chỉ sau 5 năm, diện mạo hệ thống thư viện thay đổi rõ rệt. Không chỉ tăng về số lượng, các thư viện từ trung tâm đến cơ sở đều được đầu tư cơ sở vật chất hiện đại, phát triển thư viện điện tử, đáp ứng nhu cầu của bạn đọc.

Học sinh đọc sách tại thư viện phường Hòa Khánh. Ảnh: NGỌC HÀ

Trong đó, 6 thư viện quận, huyện được đầu tư hạ tầng công nghệ thông tin, kết nối mạng và dùng chung phần mềm iLib-Web, hình thành mạng lưới liên thông dữ liệu hiện đại. Trung bình mỗi năm hệ thống thư viện công cộng của thành phố Đà Nẵng (cũ) được cấp ngân sách bổ sung 17.650 bản sách giấy, 550 bản sách điện tử, 235 đầu báo - tạp chí. Đến nay, Thư viện Khoa học tổng hợp Đà Nẵng trở thành biểu tượng văn hóa đọc của thành phố bên sông Hàn, thu hút đông đảo người dân, nhất là học sinh, sinh viên.

“Đây là lần đầu tiên em được trải nghiệm thư viện hiện đại như Thư viện Khoa học tổng hợp Đà Nẵng. Ở đây khá nhiều sách, các phòng đọc được trang bị máy tính, máy tính bảng phục vụ cho việc học. Sau này, thư viện sẽ là địa điểm em thường xuyên đến để học tập, đọc sách”, Trần Thị Khánh Vy, sinh viên năm nhất, Trường Đại học Ngoại ngữ (Đại học Đà Nẵng) chia sẻ.

Xây dựng thư viện thông minh

Không chỉ đầu tư cơ sở vật chất, phát triển thư viện điện tử là hướng đi được ngành văn hóa Đà Nẵng thực hiện trong những năm gần đây. Bà Lê Thị Bích Phượng cho biết thêm, từ năm 2022, thư viện được nâng cấp toàn diện: thiết kế lại giao diện website, mở rộng kho sách điện tử với hơn 2.500 đầu sách bằng tiếng Việt và tiếng Anh, kết nối cơ sở dữ liệu số với các thư viện trong và ngoài nước.

Nhiều hoạt động được tổ chức tại Thư viện Khoa học tổng hợp Đà Nẵng thu hút bạn đọc, học sinh tham gia. Trong ảnh: Học sinh tham gia cuộc thi vẽ tranh chủ đề "Quê hương qua trang sách". Ảnh: NGỌC HÀ

Từ năm 2023, hệ thống RFID (công nghệ nhận diện đối tượng bằng sóng vô tuyến) được triển khai tại Phòng Mượn, Phòng Ngoại văn tiếng Anh và Phòng Thiếu nhi, tạo bước chuyển mình mạnh mẽ trong công tác quản lý kho sách.

Lần đầu tiên hệ thống trả sách 24/7 vận hành đánh dấu bước ngoặt chuyển sang mô hình thư viện thông minh, giúp bạn đọc có thể trả sách bất kỳ thời điểm nào, kể cả ngoài giờ làm việc. Từ cổng kiểm soát, thẻ thư viện, đến máy kiểm kê tự động - tất cả được kết nối đồng bộ, giúp việc mượn, trả và quản lý tài liệu trở nên nhanh chóng, chính xác và thuận tiện. Đây là bước tiến quan trọng trên hành trình xây dựng thư viện thông minh, phục vụ bạn đọc liên tục, mọi lúc, mọi nơi.

Bên cạnh đó, 6 thư viện quận, huyện của Đà Nẵng (cũ) cũng được đầu tư hạ tầng công nghệ thông tin, nối mạng internet, sử dụng chung phần mềm thư viện Ilib-web để liên thông dữ liệu sách toàn hệ thống và truy cập sử dụng chung thư viện điện tử từ Thư viện Khoa học tổng hợp Đà Nẵng.

Hiện nay 100% thư viện đã kết nối Internet, áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý và phục vụ, từng bước chuyển mình từ mô hình truyền thống sang thư viện điện tử. Các phần mềm liên thông, website và fanpage riêng giúp bạn đọc dễ dàng tra cứu, mượn sách, cập nhật thông tin mọi lúc, mọi nơi.

Toàn hệ thống thư viện công cộng thành phố Đà Nẵng (cũ) có 467.235 bản sách giấy; 3.939 bản tài liệu băng đĩa, 5.564 bản sách điện tử, 972.068 tài liệu số. Thư viện tiếp tục số hóa nguồn tài liệu địa chí, tài liệu quý hiếm, các công trình nghiên cứu khoa học tại chỗ với tổng số gần 500 tài liệu.

Theo bà Nguyễn Thị Hội An, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, cái được lớn nhất sau 5 năm triển khai Đề án “Phát triển hệ thống thư viện công cộng thành phố Đà Nẵng” là hệ thống thư viện toàn thành phố được đầu tư trang thiết bị hiện đại và cả nền tảng công nghệ thông tin, nhờ đó chia sẻ được các dữ liệu từ thư viện thành phố xuống đến xã, phường.

Ngoài ra, trung bình mỗi người dân Đà Nẵng có được khoảng 1,2 bản sách (mục tiêu giai đoạn 2021 - 2025 là 0,8 bản/người dân); 50% dân số toàn thành phố sử dụng các dịch vụ của thư viện công cộng.

“Chúng tôi không chỉ xây dựng hệ thống thư viện Đà Nẵng trở thành một nơi lưu giữ tài liệu mà trở thành điểm đến để cho người dân thành phố, kể cả du khách, đặc biệt là các em thiếu nhi, học sinh, sinh viên. Trên nền tảng đó, xây dựng xã hội học tập, học tập suốt đời và góp phần nâng cao tri thức cho người dân thành phố”, bà Hội An chia sẻ.

Tính tới tháng cuối tháng 6/2025, thành phố Đà Nẵng (cũ) có 1 thư viện cấp thành phố là Thư viện Khoa học Tổng hợp Đà Nẵng; 6 thư viện quận, huyện; 66 thư viện cơ sở và 19 phòng đọc xã, phường.

Toàn hệ thống thư viện công cộng Đà Nẵng (cũ) có 467.235 bản sách giấy; 3.939 bản tài liệu băng đĩa, 5.564 bản sách điện tử, 972.068 tài liệu số.

Toàn tỉnh Quảng Nam (cũ) có 1 thư viện cấp tỉnh là Thư viện Quảng Nam, 17 thư viện cấp huyện; 1 thư viện số cộng đồng; 2 thư viện cấp xã; 77 phòng đọc cơ sở; 398 tủ sách xã, thôn, 237 tủ sách pháp luật, 9 tủ sách đồn biên phòng, 104 tủ sách bưu điện văn hóa xã, có trang thiết bị như máy tính, bàn ghế, mạng internet…

Tổng số đầu sách tại các thư viện huyện, thị, thành phố trước đây là 118.797, mỗi năm đón 198.189 lượt bạn đọc.

Nguồn: https://baodanang.vn/mo-rong-mang-luoi-thu-vien-3306853.html