Mỹ cấm chip Blackwell: Bước ngoặt không thể đảo ngược

chip Blackwell - Ảnh 1. — CEO Jensen Huang thừa nhận lệnh kiểm soát siết chặt đã khiến thị phần chip cao cấp của Nvidia tại Trung Quốc giảm từ khoảng 95% năm 2022 xuống “gần như bằng 0” vào tháng 10-2025 - Ảnh: WCCFTECH

Hãng chip chuyên cung ứng cho các công ty trí tuệ nhân tạo (AI) hàng đầu thế giới Nvidia sẽ dành những sản phẩm tiên tiến nhất của họ cho các công ty Mỹ và không cung ứng cho Trung Quốc hay các quốc gia khác, theo Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 2-11.

Trong cuộc phỏng vấn trên chương trình "60 Minutes" của Đài CBS và khi trả lời phóng viên trên chuyên cơ Air Force One, ông Trump khẳng định chỉ khách hàng Mỹ mới được tiếp cận dòng chip Blackwell cao cấp nhất của Nvidia - công ty giá trị nhất thế giới tính theo vốn hóa thị trường hiện nay.

Chỉ Mỹ mới được dùng

"Chúng ta sẽ không để bất kỳ ai ngoài nước Mỹ sở hữu loại tiên tiến nhất - ông Trump nói - Chúng ta không đưa chip Blackwell cho người khác". Những phát biểu này cho thấy ông có thể áp dụng hạn chế chặt chẽ hơn với chip AI tiên tiến so với những gì giới chức Mỹ từng đề cập trước đó.

Theo Reuters, vào tháng 7, chính quyền Trump đã công bố bản kế hoạch AI mới nhằm nới lỏng quy định môi trường và mở rộng xuất khẩu mạnh AI sang các nước đồng minh để duy trì lợi thế của Mỹ trước Trung Quốc trong công nghệ then chốt này.

Mới tuần trước, ngày 31-10 Nvidia còn thông báo sẽ cung cấp hơn 260.000 chip AI Blackwell cho Hàn Quốc cùng một số tập đoàn lớn nhất nước này, bao gồm Samsung Electronics.

Ông Trump nói với CBS rằng ông sẽ không cho phép bán chip Blackwell tiên tiến nhất cho Trung Quốc, nhưng không loại trừ khả năng họ có thể tiếp cận phiên bản kém mạnh hơn. "Chúng tôi sẽ để họ làm việc với Nvidia, nhưng không phải loại tiên tiến nhất", ông nói.

Khả năng bất kỳ phiên bản nào của chip Blackwell có thể được bán cho các công ty Trung Quốc đã bị phe cứng rắn chống Trung Quốc tại Washington chỉ trích.

Họ lo ngại công nghệ này sẽ tăng tốc năng lực quân sự và AI của Trung Quốc, vốn đã đạt nhiều bước tiến lớn trong thời gian vừa qua. Hạ nghị sĩ Cộng hòa John Moolenaar, Chủ tịch Ủy ban đặc biệt của Hạ viện về Trung Quốc, nói động thái đó "không khác gì trao cho Iran uranium ở cấp độ vũ khí".

Ông Trump từng nói có thể thảo luận về chip với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trước hội nghị thượng đỉnh ở Hàn Quốc tuần trước, nhưng cuối cùng cho biết chủ đề này không được đề cập.

Nvidia hiện chưa xin giấy phép xuất khẩu của Mỹ cho thị trường Trung Quốc, theo lời CEO Jensen Huang. Ông cũng cảnh báo chính quyền Mỹ rằng Washington sẽ không thể thắng cuộc chiến AI nếu Trung Quốc hoàn toàn loại bỏ Nvidia khỏi hệ sinh thái khổng lồ của họ.

Theo ông, Nvidia cần tiếp cận thị trường Trung Quốc để tài trợ cho hoạt động nghiên cứu và phát triển tại Mỹ. Huang thừa nhận lệnh kiểm soát siết chặt đã khiến thị phần chip cao cấp của Nvidia tại Trung Quốc giảm từ khoảng 95% năm 2022 xuống "gần như bằng 0" vào tháng 10-2025.

Trong khi đó, Trung Quốc đối phó bằng cách đầu tư nhà nước ồ ạt để tăng tốc tự chủ công nghệ với sản lượng chip AI nội địa dự kiến tăng gấp ba vào năm 2025.

Thế giới ngày càng phân tách

Chip Blackwell của Nvidia được giới chuyên môn đánh giá là bước nhảy vọt lớn trong công nghệ chip AI, được thiết kế cho các tác vụ AI nặng nhất. Mỗi GPU Blackwell có 208 tỉ transistor, nhiều gấp 2,5 lần so với thế hệ trước Hopper, và được sản xuất bằng quy trình TSMC 4NP tùy biến.

Lệnh cấm của Mỹ đặc biệt nhắm đến dòng GB200 và GB10. Không như trước đây, khi Nvidia tạo các phiên bản "giảm sức mạnh" để bán sang Trung Quốc, lập trường hiện tại của giới chức Mỹ về Blackwell gần như tuyệt đối - ngay cả phiên bản "yếu hơn" cũng không được phép xuất khẩu.

Lệnh cấm này đang định hình lại căn bản bức tranh AI toàn cầu. Các công ty AI và tập đoàn công nghệ Trung Quốc - bao gồm Baidu, Tencent, Alibaba và Huawei - sẽ chịu bất lợi lớn trong ngắn hạn do phụ thuộc vào GPU hiệu năng cao của Nvidia. Nhưng Trung Quốc cũng đang thúc đẩy mạnh mẽ tự chủ chip AI.

Chính phủ hỗ trợ đổi mới nội địa và trợ cấp lớn cho các công ty đầu ngành như Huawei (với dòng Ascend), Biren Technology, Moore Threads, Alibaba (Hanguang 800) và Tencent (Zixiao). Đặc biệt, Huawei Ascend 910B được xem là đối thủ đáng gờm với sản phẩm của Nvidia.

Giới chuyên gia dự báo lệnh cấm sẽ làm chậm tiến trình của Trung Quốc trong ngắn hạn, nhưng đồng thời có thể kích thích đổi mới và tự chủ dài hạn, mở đường cho hệ sinh thái chip AI nội địa mạnh ở nước này.

Kết quả sẽ là thị trường toàn cầu ngày càng phân tách thành hai khối công nghệ riêng biệt. Thậm chí, trang Financial Content đã nhận định lệnh cấm chip Blackwell có thể đánh dấu khoảnh khắc bước ngoặt "không thể đảo ngược" trong cuộc chiến AI giữa hai siêu cường.

Sau cuộc gặp Trump - Tập ở Hàn Quốc, nguy cơ tách rời thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đã giảm bớt, nhưng quá trình tách rời công nghệ có vẻ sẽ chỉ tăng tốc và sớm thành hiện thực trong tương lai gần.

Trung Quốc sẽ theo đuổi tự chủ tuyệt đối và xây dựng hệ sinh thái AI riêng, trong bối cảnh chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu sẽ tái cấu trúc mạnh khi Washington tìm cách loại Bắc Kinh khỏi các khâu chiến lược.

Chip Blackwell là thiết bị then chốt cho mô hình ngôn ngữ lớn và ứng dụng AI tiên tiến - từ thị giác máy tính, công nghệ xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP), đa phương thức đến mô phỏng quân sự. Trong khi đó, Trung Quốc đang tập trung phát triển chip chuyên dụng cho suy luận, xe tự hành và nhận diện hình ảnh.

Trở lại chủ đề

HẢI MINH

Nguồn: https://tuoitre.vn/my-cam-chip-blackwell-buoc-ngoat-khong-the-dao-nguoc-20251105232656287.htm