Ngành hàng sầu riêng Đắk Lắk đạt doanh thu khoảng 1,1 tỷ USD

Năm 2025, tỉnh Đắk Lắk có 44.900ha sầu riêng, sản lượng trên 390.000 tấn, doanh thu khoảng 1,1 tỷ USD.

Ngày 19/11, UBND tỉnh Đắk Lắk đã tổ chức Hội nghị tổng kết niên vụ sầu riêng năm 2025 và phương hướng nhiệm vụ năm 2026.

Thời tiết bất thuận, sầu riêng Đắk Lắk vẫn cán mốc 1,1 tỷ USD

Bà Đặng Thị Thủy, Phó Giám đốc Sở NN-MT tỉnh Đắk Lắk cho biết, năm 2025, ngành hàng sầu riêng tiếp tục khẳng định vai trò là một trong những cây trồng chủ lực của tỉnh Đắk Lắk, đóng góp lớn cho tăng trưởng nông nghiệp và nâng cao thu nhập của nông dân. Toàn tỉnh hiện nay có khoảng 44.900ha sầu riêng (bao gồm 1.000ha của tỉnh Phú Yên cũ). Trong đó có 269 mã số vùng trồng, với diện tích khoảng 7.400ha và 40 cơ sở đóng gói đã được cấp mã số. Diện tích cho thu hoạch toàn tỉnh đạt khoảng 26.400ha (tăng 4.000ha so với năm 2024) ước sản lượng thu hoạch năm 2025 trên 390.000 tấn (tăng 30.000 tấn so với năm 2024); năng suất bình quân năm 2025 đạt 15 tấn/ha.

Bà Đặng Thị Thủy, Phó Giám đốc Sở NN-MT tỉnh Đắk Lắk phát biểu tại hội nghị. Ảnh: Tuấn Trần.

Theo bà Đặng Thị Thủy, năm nay thời tiết nhìn chung không thuận lợi, mưa nhiều ở một số vùng trồng sầu riêng trọng điểm như xã Krông Pắc, Ea Knuếc, Tam Giang, DliêYa,…. Tuy nhiên công tác quản lý sâu bệnh hại được triển khai một cách đồng bộ, kịp thời nên các đối tượng dịch hại trên sầu riêng cơ bản được kiểm soát, các vùng chuyên canh vẫn tiếp tục phát huy hiệu quả kinh tế. Cùng với đó các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ dân đã chú trọng hơn đến mã số vùng trồng, truy xuất nguồn gốc, quy trình sản xuất theo hướng VietGAP qua đó sản phẩm đáp ứng được yêu cầu của thị trường nhập khẩu đặc biệt là thị trường Trung Quốc.

Dự kiến, doanh thu từ ngành hàng sầu riêng mang lại khoảng 1,1 tỷ USD, trong đó thị trường Trung Quốc đạt khoảng 900 triệu USD. Ngoài Trung Quốc, xuất khẩu sầu riêng sang các thị trường khác cũng ghi nhận mức tăng trưởng mạnh so với cùng kỳ năm ngoái. Cụ thể, xuất khẩu sang Hồng Kông (Trung Quốc) tăng 83,7%, sang Đài Loan (Trung Quốc) tăng 65%, sang Mỹ tăng 27,5%, sang Canada tăng 46,2%, sang Nhật Bản và Úc tăng lần lượt 17,7% và 33,2%. Đặc biệt, xuất khẩu sầu riêng sang Malaysia trong 9 tháng ghi nhận mức tăng trưởng đột biến gần 657%.

Còn không ít khó khăn, thách thức

Theo Hiệp hội Sầu riêng tỉnh Đắk Lắk, hiện nay ngành sầu riêng Việt Nam đang đối mặt với các vấn đề về kiểm soát chất lượng và truy xuất nguồn gốc. Vì vậy cần chủ động chuyển trạng thái ngành sầu riêng Đắk Lắk từ “quản lý rủi ro theo vụ” sang “quản trị chuỗi theo tiêu chuẩn - dữ liệu - thương hiệu”, tạo lợi thế cạnh tranh bền vững tại thị trường Trung Quốc và các thị trường cao cấp.

Về phía Sở NN-MT tỉnh Đắk Lắk, ông Nguyễn Minh Huấn, Giám đốc Sở cho rằng, ngành hàng sầu riêng của tỉnh đang phải đối mặt với những khó khăn, thách thức như: Quy mô diện tích nhỏ lẻ, manh mún; diện tích trồng thuần còn thấp, chủ yếu là trồng xen; việc ứng dụng khoa học - công nghệ tiên tiến vào sản xuất chưa nhiều; chất lượng chưa đồng đều, nhiều lô hàng bị Trung Quốc trả về do nhiễm Cadimi và Vàng O.

Thời tiết bất thuận, ngành hàng sầu riêng Đắk Lắk vẫn cán mốc 1,1 tỷ USD. Ảnh: Trần Thọ.

Cùng với đó, còn có hiện tượng gian lận vùng trồng, thiếu minh bạch trong chuỗi; danh mục thuốc phòng trừ sâu bệnh hại, chất xử lý làm chín, chất tạo màu còn hạn chế, liên kết chuỗi giá trị còn lỏng lẽo, kết cấu hạ tầng sản xuất thiếu đồng bộ. Ngoài ra, sản phẩm sầu riêng chủ yếu là chế biến thô nên chưa nâng cao được giá trị gia tăng và thiếu tính bền vững cho ngành hàng.

Sự lỏng lẻo trong chuỗi liên kết cũng là một thách thức không nhỏ đối với sự phát triển bền vững của ngành hàng sầu riêng tại tỉnh Đắk Lắk, nhất là trong thực hiện cấp, quản lý mã số vùng trồng sầu riêng. Ông Trương Văn Hiệu, Phó Chủ tịch UBND xã Ea Knuếc, tỉnh Đắk Lắk cho biết, việc liên kết giữa đơn vị đại diện vùng trồng hoặc các đơn vị xuất khẩu với người dân chưa thực sự công khai, minh bạch, rõ ràng, chưa bền vững. Một số hộ dân tại vùng trồng chưa có sự đồng thuận cao trong quá trình cấp mã số từ khâu thiết lập hồ sơ đến khi vùng trồng được phê duyệt mã số và cuối cùng là duy trì mã số sau khi được phê duyệt. Đây là một trong những khó khăn nhất trong công tác thiết lập và quản lý mã số vùng trồng.

Cũng theo ông Trương Văn Hiệu, tính bền vững của các chuỗi liên kết chưa cao, có thể thấy rõ ở chuỗi liên kết tổ chức sản xuất, thu hoạch gắn với tiêu thụ sản phẩm. Thực tế cho thấy, chuỗi liên kết này vẫn còn lỏng lẻo theo hình thức “thuận mua, vừa bán”, chưa đảm bảo quyền và lợi ích của các bên tham gia dẫn đến hợp đồng liên kết dễ bị phá vỡ.

Thực trạng về đại diện theo pháp luật của một số vùng trồng và cơ sở đóng gói sầu riêng xuất khẩu hiện nay trên địa bàn xã không phải là người thường trú tại tỉnh Đắk Lắk. Vì thế, công tác phối hợp với đoàn kiểm tra của cơ quan quản lý về vùng trồng và cơ sở đóng gói gặp nhiều khó khăn do khoảng cách địa lý, thời gian, phương tiện di chuyển. Bên cạnh đó, hiện nay chưa có chế tài cụ thể về xử lý vi phạm trong quản lý, sử dụng mã vùng trồng, nên việc quản lý giám sát của cơ quan quản lý cấp xã gặp nhiều khó khăn trong việc yêu cầu khắc phục các lỗi vi phạm.

Hướng tới phát triển sầu riêng bền vững

Ông Nguyễn Minh Huấn, Sở NN-MT tỉnh Đắk Lắk cho biết, để tiếp tục giữ vững vị thế là một trong những tỉnh dẫn đầu và phát triển bền vững ngành hàng sầu riêng trong cả nước, UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ban, ngành và các đơn vị liên quan tập trung một số giải pháp chủ yếu như: Cơ cấu lại ngành hàng, phát triển bền vững, kiểm soát diện tích trồng mới, tránh phát triển nóng. Hoàn thiện Đề án phát triển ngành hàng sầu riêng bơ giai đoạn 2025-2030, ưu tiên phát triển các vùng sản xuất chuyên canh tập trung quy mô lớn.

Quang cảnh Hội nghị tổng kết niên vụ sầu riêng năm 2025 và phương hướng nhiệm vụ năm 2026. Ảnh: Tuấn Trần.

Đồng thời, tăng cường kiểm soát chất lượng, an toàn thực phẩm; kiểm tra chặt chẽ phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, hóa chất, kiểm soát nghiêm các đối tượng gây hại; thực hiện lấy mẫu giám sát thường xuyên tại cơ sở đóng gói và vùng trồng để kiểm tra dư lượng Cadimi và Vàng O. Đẩy mạnh chuyển đổi số và truy xuất nguồn gốc minh bạch trong toàn chuổi từ sản xuất, sơ chế, chế biến đến thì trường tiêu thụ; hoàn thiện cơ sở dữ liệu vùng trồng và cơ sở đóng gói; áp dụng hệ thống nhật ký điện tử, mã hóa lô hang; tăng cường sử dụng công nghệ bảo quản lạnh, chế biến sâu.

Xây dựng chuỗi liên kết bền vững, khuyến khích ký hợp đồng liên kết giữa doanh nghiệp - hợp tác xã - nông dân; ưu tiên mô hình chuỗi khép kín từ sản xuất đến xuất khẩu; hỗ trợ hợp tác xã nâng cao năng lực quản trị và giám sát chất lượng; mở rộng thị trường xuất khẩu.

Về việc quản lý mã vùng trồng, ông Trương Văn Hiệu, Phó Chủ tịch UBND xã Ea Knuếc kiến nghị Sở NN-MT quan tâm, chỉ đạo các đơn vị chuyên môn phối hợp với các đơn vị của địa phương, cán bộ đầu mối cấp xã trong công tác thiết lập, sử dụng, quản lý và đảm bảo các điều kiện kỹ thuật cần thiết đối với vùng trồng tại địa phương để phục vụ các yêu cầu, quy định khác của nước nhập khẩu. Đồng thời hướng dẫn cho các tổ chức, cá nhân liên quan về trách nhiệm và quyền lợi liên quan trong quá trình sử dụng mã số vùng trồng, xử lý khi phát hiện vi phạm liên quan đến sử dụng mã số vùng trồng.

Nguồn: https://nongnghiepmoitruong.vn/nganh-hang-sau-rieng-dak-lak-dat-doanh-thu-khoang-11-ty-usd-d785304.html