Người chỉ huy đầu tiên của ngành tình báo quân sự Việt Nam

Người được nhắc đến chính là nhà tình báo, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Hoàng Minh Đạo.

Ông Hoàng Minh Đạo tên thật Đào Phúc Lộc (1923-1969), sinh ra trong gia đình truyền thống yêu nước ở Quảng Ninh. Thửa nhỏ, vì hoàn cảnh gia đình ông sống cùng chị gái ở Hải Phòng. Chính tại đây, hai chị em ông gặp được nhà cách mạng Tô Hiệu vào thời kì mặt trận dân chủ (1936-1939) và bắt đầu tham gia phong trào thanh niên, học sinh yêu nước.

Năm 1939, ông được kết nạp vào Đảng Cộng sản Đông Dương - khi ấy mới 16 tuổi, trở thành người giữ đường dây liên lạc của đồng chí Tô Hiệu.

Cách mạng tháng Tám thành công, ông Hoàng Minh Đạo ra Hà Nội giữ chức vụ Trưởng phòng Quân ủy hội thuộc Bộ Tổng Tham mưu (tiền thân của ngành tình báo quân sự Việt Nam) khi mới 22 tuổi.

Nhận nhiệm vụ nắm bắt tình hình quân Pháp, Nhật, Tưởng và bọn Việt Quốc, Việt Cách thân Tưởng, chỉ với nhóm cán bộ ít ỏi, cùng những phương tiện liên lạc thô sơ, Hoàng Minh Đạo tổ chức mạng lưới tình báo rộng khắp từ nhà hàng, khách sạn, rạp hát, bưu điện, cài cắm người trong hàng ngũ của địch. Với phương châm "lấy dân làm tai mắt", ông nắm bắt được các thông tin nhanh, giúp cách mạng kịp thời tổ chức tác chiến.

Dưới sự chỉ huy đầy sáng tạo của Hoàng Minh Đạo, những chú bé đánh giày, những cô thiếu nữ lá ngọc cành vàng, nữ sinh hoàn thành nhiệm vụ, góp phần vào thắng lợi chung của phong trào cách mạng.

Chỉ sau 2 năm, phòng tình báo do Hoàng Minh Đạo đứng đầu, có mạng lưới đặt tại 23 tỉnh, thành từ Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ đến Thừa Thiên. Thời kỳ này, Hoàng Minh Đạo cũng là người có công lớn mở các lớp giáo dục, bồi dưỡng, đào tạo cán bộ. Dưới sự chỉ huy của ông, nhiều cơ sở bí mật, nhiều cộng tác viên trong nội thành Hà Nội được xây dựng.

Đặc biệt, ông có công khám phá, phát hiện, tổ chức và thực hiện "Con đường sáng" - một trong những đường dây liên lạc hải ngoại đầu tiên của cách mạng Việt Nam giai đoạn 1940-1945. "Con đường sáng" để đưa đón và kết nối các chiến sĩ cách mạng trong nước (trong đó, có những nhân vật nổi tiếng như Hoàng Quốc Việt, Hoàng Văn Thái...) với lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc trong suốt những năm 1940-1945.

Sau Tổng tiến công và nổi dậy Mậu Thân 1968, mặc dù ta giành được nhiều thắng lợi lớn nhưng lực lượng cũng bị tổn thất khá nặng nề. Để củng cố, xây dựng lại lực lượng chuẩn bị cho những trận tiến công mạnh mẽ hơn, Trung ương Cục miền Nam đã điều Hoàng Minh Đạo từ Phân khu V về làm Bí thư, Chính ủy Phân khu I.

Năm 1969, ông Hoàng Minh Đạo về Trung ương Cục dự họp, báo cáo công tác chuẩn bị chiến trường trên địa bàn. Khi vượt sông Vàm Cỏ Đông, ghe chở ông đụng thuyền địch. Ông cùng đồng đội hy sinh dũng cảm giữa dòng nước.

Với những thành tích đạt được, ông Hoàng Minh Đạo được Nhà nước truy phong hàm Trung tướng, Anh hùng lực lượng vũ trang Nhân dân (năm 1998) và Huân chương Hồ Chí Minh (năm 1999).

Là người chỉ đạo giao nhiệm vụ cho Hoàng Minh Đạo vào Nam làm Trưởng ban Quân báo Nam Bộ năm 1948, Đại tướng Võ Nguyên Giáp từng viết: "Anh đã hoàn thành nhiệm vụ xuất sắc. Nhớ tới anh Đạo, tôi mong rằng con và cháu của anh noi gương của ông, của cha, học tập tốt, lao động tốt, phục vụ nhân dân, phục vụ Tổ quốc, xứng đáng là con cháu của Bác Hồ, đáp ứng lòng mong mỏi của anh Đạo. Tôi nhớ mãi anh Đạo...".

Thiên Bình

Nguồn: https://vtcnews.vn/nguoi-chi-huy-dau-tien-cua-nganh-tinh-bao-quan-su-viet-nam-ar945953.html