Người dân làng nghề giữ hồn quê, phát triển kinh tế từ du lịch

"Luồng sinh khí mới" cho làng nghề truyền thống

Trước sức ép của công nghiệp hóa, đô thị hóa, cùng sự thay đổi trong nhu cầu tiêu dùng khiến nhiều nghề xưa "thoi thóp" giữa thời hiện đại. Không ít người trẻ rời làng, bỏ nghề để tìm kế sinh nhai nơi phố thị. Nhưng cũng trong dòng chảy ấy, với sự phát triển của du lịch, không ít làng nghề đã biết khai thác lợi thế để hồi sinh. Nằm cách trung tâm thủ đô gần 35km, làng Quảng Phú Cầu (xã Ứng Thiên, Hà Nội) nổi tiếng với nghề làm tăm hương. Vào các dịp lễ, tết hay bất kỳ thời gian nào trong năm, quanh làng luôn rực rỡ sắc màu như một bức tranh khổng lồ với hàng ngàn bó tăm hương được xếp thành từng dải uốn lượn.

Là một khách du lịch đến thăm làng nghề, chị Nguyễn Thanh Ngọc (TPHCM) chia sẻ: "Chúng tôi thích nhất là chụp hình cùng những bó hương tạo hình bản đồ Việt Nam, lá cờ Tổ quốc, hay các tiểu cảnh rực rỡ. Không chỉ được chụp ảnh giữa "rừng hương", tôi còn được tìm hiểu về cách làm ra từng que hương, vốn là sản phẩm mang yếu tố văn hóa và tâm linh của người Việt".

Người dân làng nghề giữ hồn quê, phát triển kinh tế từ du lịch- Ảnh 1.

Được thành phố Hà Nội công nhận là "Điểm du lịch làng nghề tăm hương" chính là dấu mốc quan trọng để Quảng Phú Cầu khẳng định tiềm năng phát triển du lịch. Không dừng lại ở việc sản xuất, nay người làng đã biết mở rộng hướng đi, kết hợp làm hương và làm du lịch thông qua việc tạo không gian trưng bày, sắp xếp sân phơi hương thành khu vực chụp ảnh cho du khách. "Chúng tôi có dịch vụ hướng dẫn, giới thiệu quy trình làm hương, hướng dẫn khách tạo dáng, chọn góc chụp để ai cũng có bức ảnh ưng ý nhất", bà Trần Thị Lập, thợ làm hương tại Quảng Phú Cầu, cho biết. Với mức chi phí 100.000 đồng/người/lần thăm quan, chụp ảnh, Quảng Phú Cầu hôm nay không chỉ tỏa hương từ những bó hương tre, mà còn lan tỏa cả niềm tự hào của một làng nghề đã biết "hồi sinh bằng du lịch".

Người dân làng nghề giữ hồn quê, phát triển kinh tế từ du lịch- Ảnh 2.

Còn với làng chiếu cói Bàn Thạch (xã Nam Phước, TP. Đà Nẵng) nằm giữa 3 dòng sông: Thu Bồn, Ly Ly và Trường Giang, nổi tiếng suốt hơn 500 năm qua. Bà Đỗ Thị Huê, người đã theo nghề hơn 50 năm, tâm sự: Điểm đặc biệt ở các sản phẩm chiếu làng Bàn Thạch là các họa tiết tinh xảo được tạo thành từ những sợi cói và đay đã nhuộm màu chứ không phải in khuôn họa tiết lên chiếu. Chiếu dệt xong sẽ được cắt vuông vắn và cố định lại 4 cạnh để không bị xổ. Sau hơn 2 giờ, một chiếc chiếu được hoàn thành và bán với giá từ 100.000 đồng/sản phẩm. Ngoài dệt chiếu, người dân Bàn Thạch còn làm thêm các sản phẩm từ cói như túi xách, dép, vòng đeo tay...

Nghệ nhân làng Bàn Thạch trình diễn làm chiếu cói phục vụ du khách

Đặc biệt, việc mở dịch vụ trải nghiệm dệt cói dành cho du khách trong và ngoài nước đã mang đến cho những người dân làng nghề một nguồn thu nhập đáng kể. "Chúng tôi không có mức thu cố định đối với các dịch vụ trải nghiệm, song đó là nguồn động lực tinh thần để những phụ nữ làm nghề dệt chiếu, đặc biệt là các bạn trẻ yêu nghề hơn, tự hào hơn về truyền thống cha ông", bà Huê nhấn mạnh.

Du lịch "đánh thức" tiềm năng làng nghề truyền thống

Theo thống kê của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, hiện cả nước có 1.975 làng nghề và làng nghề truyền thống. Trong đó, nhiều địa phương đã biết tận dụng lợi thế để phát triển du lịch cộng đồng, du lịch trải nghiệm. Hàng trăm làng nghề được hỗ trợ xúc tiến thương mại, phát triển thương hiệu, kết nối với chương trình OCOP. Nhiều nghệ nhân đã chuyển mình mạnh mẽ từ sản xuất đơn thuần sang "làm du lịch bằng nghề". Sự thay đổi ấy không chỉ làm giàu cho người dân, mà còn tạo nên "hệ sinh thái du lịch làng nghề", nơi văn hóa, nghệ thuật, thủ công, ẩm thực và đời sống giao hòa. Từ đó, "du lịch không chỉ giúp gìn giữ hồn nghề, mà còn đánh thức tiềm năng văn hóa và phát triển kinh tế cho chính những người dân trong làng", bà Tạ Thu Hương, nghệ nhân nón lá làng Chuông (xã Phương Trung, Hà Nội) chia sẻ.

Chị Trịnh Ngọc Ánh (hướng dẫn viên du lịch tại Hà Nội) cho biết: "Khi đưa du khách đến với những làng nghề như làng gốm Bát Tràng, làng hương Quảng Phú Cầu, làng nón Chuông, mây tre đan Phú Vinh hay tranh Đông Hồ, làng dệt chiếu Bàn Thạch…, tôi nhận thấy, khách hàng không chỉ có nhu cầu thăm quan, mà còn mong muốn được giao lưu với các nghệ nhân, được tham gia trải nghiệm làm sản phẩm. Việc đưa các nghề truyền thống thành trải nghiệm sống động cho du khách là một trong những biện pháp kích cầu du lịch khá hiệu quả".

Những làng nghề ngày nay không chỉ bận rộn với các món hàng truyền thống, mà mỗi hộ gia đình, mỗi người làm nghề đang trở thành một "đại sứ du lịch", vừa giữ hồn quê, vừa mở ra hướng đi mới để phát triển kinh tế từ du lịch.

Nguồn: https://phunuvietnam.vn/nguoi-dan-lang-nghe-giu-hon-que-phat-trien-kinh-te-tu-du-lich-20251114154409599.htm