Người giữ rừng ở Quy Mông

Hành trình vươn lên trong cuộc sống sau chiến tranh, nhiều cựu chiến binh (CCB) không chỉ là những người lính dũng cảm năm xưa mà còn là những tấm gương sáng trong phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường hôm nay. Giữa bạt ngàn rừng xanh Quy Mông, có một người như vậy, đó là ông Triệu Tiến Châu. Từ đôi bàn tay lao động đã vươn lên làm giàu chính đáng trên mảnh đất quê hương, hơn thế còn góp phần giữ gìn những cánh rừng, để “lá phổi” của quê hương thêm xanh.

Tiếp chúng tôi trong ngôi nhà xây tại thôn An Phú, ông Châu cho biết: “Không tính trên 155 ha rừng đang nhận để khoanh nuôi bảo vệ, nhà mình có gần chục héc - ta quế”.

Lần theo dòng ký ức của người CCB 72 tuổi đời và trên 50 năm tuổi Đảng, những năm 70 của thế kỷ trước, theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc, khi mới bước vào tuổi 18, chàng thanh niên người Dao Triệu Tiến Châu tạm biệt quê hương Y Can (nay là xã Quy Mông), lên đường nhập ngũ.

Năm 1972, ông được điều động từ Quân khu Việt Bắc về Trung đoàn 7, Công binh Trường Sơn làm nhiệm vụ mở đường và bảo vệ giao thông trên các trọng điểm Binh trạm 42. Năm 1973, ông được bổ sung vào đội hình của Quân đoàn 3 chiến đấu tại Gia Lai, Kon Tum. Trong một trận đánh ở đường 19 khu vực chân đèo Mang Yang, ông bị thương phải đi bệnh viện điều trị. Khi vết thương chưa lành hẳn, ông nằng nặc xin bác sỹ cho về đơn vị tiếp tục chiến đấu. Trong Chiến dịch Tổng tiến công mùa xuân năm 1975, ông cùng đơn vị thần tốc giải phóng Phan Thiết, sau đó lại xuống tàu vượt biển ra giải phóng đảo Trường Sa. Sau khi tham gia chiến đấu bảo vệ biên giới Tây Nam, đầu năm 1978, khi biên giới phía Bắc căng thẳng, ông được điều động về làm trợ lý tác chiến cho Thị đội Lào Cai, rồi làm chỉ huy Đại đội 3, Tiểu đoàn 5 thuộc Trung đoàn Kiên Cường. Do được rèn luyện trưởng thành trong chiến đấu nên ông đã chỉ huy đơn vị chiến đấu kiên cường, dũng cảm, mưu trí linh hoạt lợi dụng địa hình, địa vật quần nhau với quân địch đông gấp nhiều lần. Từ đó, ngăn chặn, tiêu hao làm cản bước tiến của đại quân địch, bảo vệ an toàn cho Nhân dân Lào Cai rút về tuyến sau.

Trải qua nhiều chiến dịch, nhiều trận đánh từ Nam ra Bắc, với những thành tích đặc biệt trong chiến đấu, ông Triệu Tiến Châu được Đảng, Nhà nước tặng thưởng Huân chương chiến công hạng Nhất, Nhì, Ba; Huân chương Kháng chiến hạng Nhất; Huân chương Giải phóng hạng Nhì, Ba; Huân chương Chiến sỹ vẻ vang hạng Nhì, Ba; danh hiệu Chiến sỹ Quyết thắng, Dũng sỹ diệt xe cơ giới...

CCB Triệu Tiến Châu tích cực tham gia công tác xã hội và liên tục nhiều năm làm Bí thư Chi bộ thôn Minh An.

Sau gần 20 năm phục vụ trong quân ngũ, do di chứng của vết thương, năm 1986, ông ra quân về với đời thường trong muôn vàn khó khăn khi đất nước vừa thoát khỏi những năm tháng chiến tranh, xóa bỏ chế độ bao cấp. “Mình luôn suy nghĩ, chiến đấu khó khăn gian khổ, ác liệt còn không sợ, sao phải cam chịu đói nghèo!” - ông Châu tâm sự.

Bản chất kiên cường, không chịu lùi bước trước gian khó của người lính đã thôi thúc ông làm tất cả công việc để nuôi sống gia đình. Từ làm bảo vệ rừng, đến thu mua lâm sản, chăn nuôi và trồng rừng…tất cả các việc có thể đem lại thu nhập. Lúc cao điểm, ông nuôi gần 200 con lợn rừng lai, vài chục con trâu, vài trăm con gà để cung cấp cho thị trường, mỗi năm cho thu nhập hàng trăm triệu đồng. Sau một thời gian lao động cần cù, chịu khó, ông và gia đình đã ổn định cuộc sống, xây được nhà, các con được ăn học, ngày càng phương trưởng.

Không chỉ làm kinh tế giỏi, CCB Triệu Tiến Châu còn tích cực tham gia công tác xã hội như làm Chủ tịch Hội Cựu chiến binh, Hội Nông dân xã Y Can (cũ) và liên tục nhiều năm làm Bí thư Chi bộ thôn Minh An. Bà con trong thôn nơi gia đình ông sinh sống hầu hết là dân tộc Dao, nhà nhà đều sống nhờ đồi rừng. Khi kinh tế gia đình ổn định, ông luôn làm tốt công tác tình nghĩa giúp bà con lợn giống, cây giống và kinh nghiệm để phát triển kinh tế.

Như nhiều người trong cùng thế hệ khi chọn rừng làm bạn, đất làm nguồn sống và sự bền bỉ làm kim chỉ nam, điều ông Châu mong muốn đã đến khi vào năm 2007, nhà nước có chủ trương sắp xếp lại các lâm trường, trong đó có Lâm trường Việt Hưng. Cùng một số bạn bè trong xã, ông Châu mạnh dạn nhận gần 200 ha rừng ở thôn Đồng Song để bảo vệ. Từ ngày nhận rừng để bảo vệ, hầu hết tâm lực của ông Châu dành cho những cánh rừng. Ngày ngày, ông rong ruổi hàng chục cây số để tuần tra ngăn chặn các hành vi khai thác trái phép.

Người Dao chúng mình tập tục là phát rừng làm nương, hay trồng rừng kinh tế, giờ phải khoanh nuôi bảo vệ, mức giao khoán thấp, anh em trong tổ bảo vệ dần bỏ hết, vậy là mình nhận lại để bảo vệ. Khó khăn nhất là những năm đầu, nhiều người dân thắc mắc, rừng nào cũng là rừng sao không chuyển đổi để trồng quế, trồng keo - ông Châu chia sẻ.

Bằng ý chí, kinh nghiệm, ông Châu đã kiên trì vận động, thuyết phục người dân về lợi ích của rừng đối với đời sống và khí hậu. Điều cốt yếu nhất là ông đã chứng minh cho mọi người thấy, mình nhận rừng để chăm sóc, khoanh nuôi bảo vệ, chứ không phải lợi dụng để chuyển đổi sang rừng kinh tế.

Mưa dầm thấm lâu, người dân dần hiểu, thành quả chỉ sau trên mười năm khoanh nuôi, cây cối tốt tươi. Rừng được bảo vệ, không chỉ là nguồn sinh thủy, bảo vệ môi trường, cuộc sống bình yên cho người dân mà còn là nguồn sinh kế tăng thu nhập cho gia đình ông và nhiều hộ dân địa phương khi có ngọn măng, cây thuốc... để phục vụ sinh hoạt hay cung cấp cho thị trường.

Mặc dù tuổi đã cao, CCB Triệu Tiến Châu vẫn động viên con cháu bảo vệ rừng, hỗ trợ người dân trong thôn cây, con giống.

“Sau khi rà soát lại, diện tích chính thức giảm còn 155 ha. Giờ có tuổi mình không làm kinh tế nữa, chuyển sang làm thuốc, đồng thời chỉ động viên con cháu bảo vệ rừng cho tốt. Trước đây, những loại cây rừng gỗ quý như: lát, sến, táu, dổi… đã bị khai thác hết, mình đang sưu tầm để trồng bổ sung để rừng phát triển bền vững” - ông Châu cho biết thêm.

"Đồng chí Châu là người đảng viên có uy tín trong chi bộ, tích cực tham gia công tác, cống hiến cho sự phát triển của địa phương. Không chỉ làm kinh tế giỏi, đồng chí và gia đình làm tốt công tác tình nghĩa khi hỗ trợ người dân trong thôn cây, con giống và kinh nghiệm để phát triển kinh tế, xóa đói nghèo; đặc biệt việc bảo vệ rừng đã mang lại nhiều lợi ích cho địa phương phát triển xanh, bền vững", Bí thư Chi bộ thôn An Phú Triệu Tiến Hòa cho biết.

Từ những việc làm của mình, CCB Triệu Tiến Châu là minh chứng sống cho phẩm chất cao đẹp của người lính trong thời bình: kiên cường, sáng tạo và đầy trách nhiệm với cộng đồng. Từ chiến trường khốc liệt đến giữ gìn “lá phổi” xanh, ông vẫn giữ vững tinh thần “Bộ đội Cụ Hồ” - sống có lý tưởng, làm việc có tâm và luôn hướng về lợi ích chung. Ông là ngọn lửa truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ hôm nay trong công cuộc xây dựng quê hương Quy Mông phát triển xanh và bền vững.

Nguồn: https://baolaocai.vn/nguoi-giu-rung-o-quy-mong-post881974.html