Người tâm huyết với cà phê đặc sản

lieng-jrang-k-cham-trong-khu-vuon-ca-phe-khoi-nghiep-tai-xa-lac-duong-tinh-lam-dong.jpg — Liêng Jrang K’Chăm trong khu vườn cà phê khởi nghiệp tại xã Lạc Dương

Một ngày cuối tháng 9/2025, đến khu vực thôn 4, xã Lạc Dương, hỏi ai cũng biết quán gỗ cà phê Yũ M’nang của Liêng Jrang K’Chăm trong năm thứ 6 khởi nghiệp giữa nương đồi cà phê chè truyền thống buôn làng. Vào quán trong lúc chờ K’Chăm cùng chồng đóng thùng cà phê bột cung cấp cho khách hàng ở Đà Lạt, phóng viên lên tầng 2 quán gỗ thưởng thức cà phê và ngoạn cảnh bao la núi đồi. Một thương nhân đến từ ngoài tỉnh Lâm Đồng bày tỏ, mỗi lần đến vùng nông nghiệp xã Lạc Dương là chọn ngay quán Yũ M’nang, không chỉ thưởng thức hương vị thơm sâu, hậu ngọt tự nhiên của cà phê, mà còn là không gian kết nối buôn bán các loại vật tư nông nghiệp với nông dân địa phương. Thương nhân cảm nhận vùng đất xã Lạc Dương quanh năm mát mẻ đã tạo những hạt cà phê chè lôi cuốn bằng phương pháp sơ chế, chế biến của người phụ nữ K’ho K’Chăm, nên ông tiếp tục định vị quán Yũ M’nang làm điểm đến cho công việc của mình.

Phóng viên nhâm nhi ly cà phê Yũ M’nang ở một góc quán gỗ bao quát tầm nhìn rộng lớn những nương đồi nguyên liệu cà phê chè xã Lạc Dương, trong đó có hơn 1 ha cà phê nguyên liệu của gia đình dành riêng cho K’Chăm khởi nghiệp gần 6 năm qua. Nhớ lại một ngày cuối năm 2019, khi chính thức thôi làm công việc đang thăng tiến ở một doanh nghiệp nước ngoài chế biến cà phê xuất khẩu tại đô thị Đà Lạt, cử nhân Anh văn Liêng Jrang K’Chăm mang theo về nguồn vốn giải pháp chế biến cà phê đặc sản thực hành 200 kg cà phê chè hạt nhân rang đầu tay, tương ứng khoảng 1,5 tấn cà phê tươi hái chọn lựa bằng tay. Trước đó, K’Chăm đã xoay xở được hàng trăm triệu đồng tiền vốn đầu tư kiến thiết cơ bản hệ thống nhà kính phơi sấy trái cà phê tươi, dây chuyền sơ chế, chế biến cà phê vừa thủ công, vừa tự động trên tổng diện tích 500 m² tọa lạc trên khu vườn cà phê chè kinh doanh của gia đình.

Khách hàng đầu tiên và là khách hàng thường xuyên đến bây giờ tiêu thụ cà phê Yũ M’nang là người phụ nữ Hàn Quốc cùng làm việc chung một doanh nghiệp nước ngoài với K’Chăm. Nhận hàng phân phối đến người tiêu dùng, sản phẩm cà phê Yũ M’nang đã nhận lại đánh giá khá tích cực trong những ngày đầu khởi nghiệp, nhờ đó, tạo ngay động lực khuyến khích K’Chăm không ngừng hoàn chỉnh quy trình canh tác, chế biến đa dạng sản phẩm chất lượng đặc trưng gắn với mở rộng thị trường. Kết quả theo thời gian gần 6 năm qua, K’Chăm đã dần dần xây dựng, mở rộng quy mô liên kết chuỗi giá trị lên tổng diện tích khoảng 20 ha cà phê chè với 20 nông hộ sản xuất trong buôn làng. Quy mô thị trường từ đô thị Đà Lạt “lan tỏa” nhanh sang thị trường các tỉnh, thành trong nước và bước đầu thâm nhập xuất khẩu sang các nước Hàn Quốc, Hà Lan, Nga…

Liêng Jrang Ha Siêm (sinh năm 1988), một thành viên liên kết với K’Chăm nhận xét: “Làm cà phê với K’Chăm được thu mua sản lượng quả chín thu hoạch, đầu mùa ứng trước tiền đầu tư phân bón hữu cơ, thuốc sinh học. Hàng năm chăm sóc cà phê sạch theo hướng dẫn của K’Chăm về kỹ thuật cắt cành, tỉa tán, cân đối dinh dưỡng. Khi thu hái bằng tay lựa chọn 100% quả chín, không còn thu hái tuốt cành, nên thu tiền lãi khá nhiều hơn trước đây...”. Theo đó, với diện tích 1 ha cà phê, chè liên kết với K’Chăm sản xuất tại xã Lạc Dương trong 4 vụ mùa vừa qua, Liêng Jrang Ha Siêm đã giảm nhanh và đi đến chấm dứt tuốt cành thu hoạch, bán cà phê tươi cho thương lái với doanh thu luôn ở mức rất thấp so với thu hoạch cà phê chín bây giờ…

Tính toán trong 3 năm gần đây, Liêng Jrang K’Chăm thu mua sản phẩm cà phê chè đặc sản thu hái chín của 20 nông hộ sản xuất trên diện tích 20 ha tại xã Lạc Dương cao hơn giá thị trường 2.000 - 3.000 đồng/kg. Sản lượng bình quân của nông hộ liên kết sản xuất đạt 2,5 - 3 tấn/ha. Bước sang tháng 10/2025, các dòng sản phẩm cà phê Yũ M’nang của K’Chăm vừa xếp hạng lại OCOP 3 sao và đánh giá triển vọng OCOP 4 sao trong thời gian tới.

Nguồn: https://baolamdong.vn/nguoi-tam-huyet-voi-ca-phe-dac-san-394865.html