Những chính sách nổi bật có hiệu lực từ tháng 11

Nhiều chính sách mới có hiệu lực từ tháng 11.2025 liên quan đến tài chính, bảo hiểm, ngân hàng như: siết chặt xử lý chậm đóng, trốn đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc; quy định về thanh toán không tiền mặt; tăng cường quản lý phòng, chống rửa tiền trong lĩnh vực ngân hàng; ngân hàng thương mại được giao nhận vàng miếng...

Báo Thanh niên•29/10/2025

Chuyển từ 500 triệu phải báo cáo Cục Phòng chống rửa tiền

Nội dung này được Ngân hàng Nhà nước ban hành tại Thông tư 27/2025/TT-NHNN. Cụ thể, điều 9 thông tư quy định chế độ báo cáo giao dịch chuyển tiền điện tử đến Cục Phòng, chống rửa tiền bằng dữ liệu điện tử gồm:

Giao dịch chuyển tiền điện tử trong nước: các giao dịch có giá trị từ 500 triệu đồng trở lên hoặc bằng ngoại tệ có giá trị tương đương mà tất cả các tổ chức tài chính tham gia giao dịch chuyển tiền điện tử cùng ở Việt Nam.

Giao dịch chuyển tiền điện tử quốc tế: các giao dịch chuyển tiền điện tử mà có ít nhất một tổ chức tài chính tham gia ở ngoài Việt Nam thực hiện ở các quốc gia, vùng lãnh thổ ngoài Việt Nam có giá trị từ 1.000 USD trở lên hoặc tương đương bằng ngoại tệ khác.

Tuy nhiên, nếu đối tượng báo cáo là tổ chức tài chính trung gian trong giao dịch chuyển tiền điện tử không phải thực hiện báo cáo như trên.

Quy định về dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam vừa ban hành Thông tư số 30/2025/TT-NHNN ngày 30.9.2025, sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 15/2024/TT-NHNN quy định về cung ứng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt. Thông tư có hiệu lực từ ngày 18.11.2025, trừ quy định tại khoản 2 điều 7 sẽ có hiệu lực từ ngày 1.4.2026.

Để được khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào, cơ sở kinh doanh phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt đối với hàng hóa, dịch vụ mua vào

ẢNH: ĐAN THANH

Theo đó, Thông tư 30/2025 bổ sung quy định về xác thực danh tính khách hàng, yêu cầu cá nhân là công dân Việt Nam phải xuất trình căn cước công dân hoặc định danh điện tử mức độ 2; đối với người nước ngoài cư trú tại Việt Nam, phải có hộ chiếu, giấy tờ tương đương hoặc định danh điện tử mức độ 2 khi sử dụng dịch vụ.

Ngoài ra, Thông tư siết chặt trách nhiệm của tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán trong việc xử lý khiếu nại, tố giác hành vi vi phạm, đồng thời yêu cầu đảm bảo hệ thống thanh toán trực tuyến không bị gián đoạn quá 4 giờ/năm.

Nếu thời gian gián đoạn vượt 30 phút hoặc việc bảo trì không thông báo trước, đơn vị phải báo cáo Ngân hàng Nhà nước trong vòng 4 giờ và gửi báo cáo chi tiết trong 3 ngày làm việc.

Siết chặt xử lý chậm đóng, trốn đóng BHXH bắt buộc

Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 274/2025/NĐ-CP ngày 16.10.2025, quy định chi tiết thi hành một số điều của luật Bảo hiểm xã hội 2024 về chậm đóng, trốn đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp và giải quyết khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực này. Nghị định có hiệu lực từ ngày 30.11.2025.

Theo quy định mới, người sử dụng lao động nếu chậm hoặc trốn đóng BHXH bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp sẽ bị xác định cụ thể số tiền và số ngày vi phạm. Mức tiền chậm đóng được tính dựa trên nghĩa vụ đóng của đơn vị sử dụng lao động, trong khi số ngày trốn đóng được xác định kể từ ngày tiếp theo của thời hạn đóng theo quy định.

Từ 30.11.2025, chậm đóng BHXH quá 60 ngày bị xem là trốn đóng

ẢNH: T.N

Tuy nhiên, điều 4 nghị định này quy định các trường hợp không bị coi là trốn đóng BHXH bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp khi có một trong các lý do theo công bố của cơ quan có thẩm quyền về phòng, tránh thiên tai, tình trạng khẩn cấp, phòng thủ dân sự và phòng, chống dịch bệnh là: bão, lũ, ngập lụt, động đất, hỏa hoạn lớn, hạn hán kéo dài và các loại thiên tai khác ảnh hưởng trực tiếp và nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh; dịch bệnh nguy hiểm được cơ quan nhà nước có thẩm quyền công bố, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh và khả năng tài chính của cơ quan, tổ chức, người sử dụng lao động; tình trạng khẩn cấp theo quy định của pháp luật gây ảnh hưởng đột xuất, bất ngờ đến hoạt động của cơ quan, tổ chức, người sử dụng lao động.

Ngoài ra, các sự kiện bất khả kháng khác theo quy định của pháp luật dân sự cũng không bị coi là trốn đóng BHXH.

Ngân hàng thương mại được giao nhận vàng miếng

Thông tư 33/2025/TT-NHNN của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam ban hành thì từ ngày 15.11, tổ chức tín dụng được phép nhận và giao vàng miếng cho khách hàng, thực hiện theo từng miếng, thay vì chỉ có Ngân hàng Nhà nước thực hiện như trước đây.

Ngân hàng thương mại được giao nhận vàng miếng từ 15.11.2025

ẢNH: ĐÀO NGỌC THẠCH

Thông tư cũng quy định cụ thể tiêu chuẩn phân loại vàng gồm 3 nhóm gồm: vàng trang sức - mỹ nghệ (hàm lượng từ 8 kara trở lên), vàng miếng (có ký mã hiệu, thông số, tiêu chuẩn rõ ràng) và vàng nguyên liệu (dưới dạng thỏi, hạt, miếng). Bao bì vàng miếng phải được chống giả theo quy chuẩn của ngân hàng thương mại hoặc doanh nghiệp được phép sản xuất vàng miếng.

Đáng chú ý, việc đóng gói và niêm phong vàng được quy định chặt chẽ hơn: vàng miếng cùng chất lượng được đóng thành lô 100 hoặc bội số của 100 miếng (tối đa 500 miếng), vàng nguyên liệu đóng thành lô 5 hoặc bội số của 5 thỏi (tối đa 25 thỏi), trong hộp kim loại không gỉ, có niêm phong và ghi rõ thông tin kiểm nhận.

Theo thông tư này thì các ngân hàng thương mại được phép giao nhận vàng miếng với khách hàng kèm theo biên bản giao nhận, hợp đồng hoặc văn bản xác nhận giao dịch. Việc này nhằm bảo đảm tính minh bạch, truy xuất nguồn gốc và chất lượng từng sản phẩm vàng miếng.

Ban hành hệ thống ngành kinh tế Việt Nam mới

Thủ tướng Chính phủ vừa ký Quyết định số 36/2025/QĐ-TTg ngày 29.9.2025, ban hành Hệ thống ngành kinh tế Việt Nam, có hiệu lực từ ngày 15.11.2025, thay thế Quyết định số 27/2018/QĐ-TTg.

Hệ thống ngành mới cập nhật, chuẩn hóa danh mục mã ngành phù hợp với xu hướng chuyển đổi số, phát triển kinh tế xanh và hội nhập quốc tế. Quyết định quy định rõ nguyên tắc sử dụng mã ngành trong đăng ký doanh nghiệp, đăng ký đầu tư, thống kê nhà nước và các cơ sở dữ liệu hành chính.

Theo đó, các doanh nghiệp cần rà soát, cập nhật lại mã ngành đăng ký kinh doanh để bảo đảm thống nhất, tránh sai lệch trong thủ tục hành chính và báo cáo thống kê. Việc áp dụng hệ thống mới được kỳ vọng giúp đồng bộ hóa dữ liệu kinh tế quốc gia và nâng cao hiệu quả hoạch định chính sách.