Công viên địa chất toàn cầu (CVĐCTC) UNESCO Đắk Nông là một trong ba công viên địa chất toàn cầu của VN, trải dài trên 6 huyện, thành phố với diện tích khoảng 4.700 m2.
5 ngọn núi lửa độc đáo
CVĐCTC UNESCO Đắk Nông là hệ thống núi lửa còn nhiều bí ẩn, chưa được phát hiện hết và là sản phẩm du lịch địa chất độc đáo trên cao nguyên. Hệ thống 5 miệng núi lửa, bao gồm cả núi lửa âm và núi lửa dương là nơi lưu giữ lịch sử kiến tạo địa chất của lớp vỏ trái đất in dấu lên vùng đất này.
Núi lửa Nâm Kar (H.Krông Nô) thuộc Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Đắk Nông
ẢNH: HỮU TÚ
Trong đó, núi lửa Nâm Blang (danh thắng cấp quốc gia) là núi lửa duy nhất tạo ra hệ thống hang động núi lửa đồ sộ khu vực H.Krông Nô. Đến nay, các nhà khoa học đã khảo sát và đo vẽ gần 50 hang với tổng chiều dài hơn 10.000 m.
Tiêu biểu có hang C7 (1.266 m) là hang dung nham dài nhất Đông Nam Á, nổi bật với cấu trúc địa chất đặc sắc và hang C6.1 là hang động núi lửa duy nhất trên thế giới (tính đến thời điểm hiện tại) có dấu tích cư dân tiền sử từ 6.000 - 3.000 năm trước. Sự kết hợp giữa giá trị địa chất, văn hóa và khảo cổ tạo nên sự khác biệt hiếm có so với các hệ thống núi lửa khác trên thế giới.
Trong quá trình nghiên cứu, các đoàn khảo sát đã phát hiện di chỉ khảo cổ về người tiền sử sinh sống trong khu vực hang động núi lửa của công viên có niên đại từ 6.000 - 3.000 năm trước. Các di vật khảo cổ được phát hiện bao gồm đồ đá, đá nguyên liệu và các công cụ đá hình đĩa, rìu ngắn, công cụ mảnh tước, phiến tước, hòn ghè, hòn kê, hòn mài...
Gần đây nhất, các đoàn khảo sát phát hiện thêm một số hang động mới, như: hang T66, hang T22, hang Tà Đùng 1 và hang chưa đặt tên có giá trị cao về thẩm mỹ và khảo cổ. Trong đó, cũng phát hiện nhiều hiện vật đồ đá là công cụ lao động, đồ gốm, xương và vỏ nhuyễn thể…
Vào tháng 4.2024, trong cuộc khai quật di chỉ thôn 8 thuộc địa phận các thôn 7, 8 của xã Đắk Wil (H.Cư Jút), các nhà nghiên cứu, nhà khoa học đã phát hiện hơn 1.000 hiện vật có niên đại trên dưới 4.500 năm.
[Đoàn thám hiểm hang núi lửa C4 thuộc hệ thống hang động núi lửa Chư B'luk (H.Krông Nô)
ẢNH: HỮU TÚ
Những phát hiện mới về di sản trong vùng CVĐCTC UNESCO Đắk Nông đóng vai trò quan trọng trong việc định hướng phát triển du lịch và bảo tồn di sản địa phương. Hiện nay, tỉnh Đắk Nông đang thực hiện nghiêm túc các biện pháp bảo tồn cảnh quan, giá trị địa chất và văn hóa.
Xứ sở của những âm điệu
Đắk Nông là mảnh đất hội tụ 40 dân tộc anh em cùng chung sống, trong đó có các dân tộc sinh sống lâu đời, như: M'nông, Mạ, Ê Đê. Họ đã góp phần gìn giữ nhiều giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể quý báu, tiêu biểu, như: sử thi Ot N'rong, bộ đàn đá cổ, Không gian văn hóa cồng chiêng Tây nguyên - Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại, cùng các lễ hội dân gian, nghề thủ công truyền thống, và các di tích lịch sử.
Truyền thống văn hóa của các dân tộc còn được thể hiện qua các làn điệu dân ca, nhạc cụ truyền thống, như: cồng chiêng, đàn đá… và các tri thức bản địa, phản ánh mối quan hệ hài hòa giữa con người và thiên nhiên. Những yếu tố văn hóa độc đáo này đã góp phần hình thành các điểm đến đặc trưng trong CVĐCTC UNESCO Đắk Nông, như: Nhà triển lãm Âm thanh, Miếu thần đá, Cây thần linh, Làng nghề đan lát M'nông…
[Lễ đón nhận danh hiệu Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Đắk Nông lần thứ 2, năm 2024
ẢNH: HỮU TÚ
Trao đổi với Thanh Niên, bà Tôn Thị Ngọc Hạnh, Phó chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông, cho biết để lan tỏa giá trị di sản CVĐCTC UNESCO Đắk Nông đến với bạn bè trong và ngoài nước, tỉnh đã có những hoạt động quảng bá nhằm xây dựng và phát triển công viên.
"Tiêu biểu là việc tổ chức thành công Hội nghị quốc tế về hang động núi lửa lần thứ 20 năm 2022 tại Đắk Nông; tích cực tham gia các hoạt động của Mạng lưới CVĐC quốc gia, Mạng lưới CVĐC khu vực châu Á - Thái Bình Dương và Mạng lưới CVĐCTC tổ chức; Ký kết hợp tác phát triển với các CVĐCTC UNESCO, như: Jeju (Hàn Quốc), Aso (Nhật Bản), Khorat (Thái Lan), Toratau (Nga)… Đồng thời, tham gia các hội chợ xúc tiến thương mại, du lịch trong và ngoài nước, phối hợp với các đài truyền hình, báo chí trong và ngoài tỉnh, các kênh truyền thông quốc tế để quảng bá về CVĐCTC UNESCO Đắk Nông", bà Hạnh thông tin.
Bà Hạnh cho biết thêm trong thời gian tới, tỉnh Đắk Nông tập trung bảo tồn hệ sinh thái tự nhiên và phát triển du lịch bền vững gắn liền với các giá trị văn hóa đặc sắc của địa phương; đẩy mạnh công tác khoanh vùng, bảo vệ và phát huy giá trị các điểm di sản trong vùng CVĐCTC UNESCO Đắk Nông; thúc đẩy lồng ghép văn hóa vào các sản phẩm du lịch, phát triển các chương trình trải nghiệm dựa trên tri thức bản địa và nét đẹp văn hóa của đồng bào các dân tộc.
"Các chương trình giáo dục cộng đồng, truyền thông quảng bá, và hợp tác quốc tế cũng sẽ được chú trọng triển khai để thu hút sự tham gia của cộng đồng địa phương, xã hội hóa nguồn lực đầu tư và định vị thương hiệu điểm đến "Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Đắk Nông - Xứ sở của những âm điệu", đảm bảo phát triển kinh tế song hành cùng việc gìn giữ bản sắc văn hóa và hệ sinh thái của địa phương", bà Hạnh nói. (còn tiếp)
Vào tháng 7.2020, Công viên địa chất Đắk Nông được vinh danh là Công viên địa chất toàn cầu UNESCO. Đến tháng 12.2024, UBND tỉnh Đắk Nông đón nhận danh hiệu Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Đắk Nông lần thứ 2.
Nguồn: https://thanhnien.vn/nhung-tuyet-tac-thien-nhien-doc-dao-he-thong-5-ngon-nui-lua-tren-cao-nguyen-18525060123130046.htm
Bình luận (0)