PGS.TS Phạm Quang Long kể chuyện làng, chuyện họ trong “Trưởng tộc”

Cuốn tiểu thuyết “Trưởng tộc” dày hơn 400 trang, lấy bối cảnh là một làng quê Bắc bộ quen thuộc. Tác giả không cấu trúc tiểu thuyết, mà kể chuyện nhặt khoan, các tuyến truyện lớn nhỏ, các nhân vật chính phụ cứ thế “nở xòe” như ngô rang, đều đều và bông lên đầy đặn.

Tác giả thông qua các thế hệ nhân vật mà kể lại lịch sử làng xã họ tộc, từ lúc lập ấp dựng tề, trải qua 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, đến thời hiện đại.

Chuyện họ Võ trong sách, người đọc có thể gặp ở bất cứ làng quê nào. Đó là sự xung đột thế hệ mới cũ giữa những người ông người bà mong muốn giữ đất lề quê thói, với lớp con cháu chỉ mong làm giàu thật nhanh; là khát vọng và sự cạnh tranh để chiếm thế thượng phong của từng họ tộc trong làng; những tiêu cực và phức tạp trong quản lý cấp địa phương; sự suy thoái xuống cấp đạo đức làng xã...

Cuốn tiểu thuyết mới của PGS.TS Phạm Quang Long. Ảnh: NXB Phụ nữ

Có thể nói, quá nhiều đổi thay làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến lề thói truyền thống và nông thôn Việt ngày càng hiện đại hóa, giàu có no đủ hơn, nhưng chưa chắc đã văn minh hơn. Thế là không thể thiếu cuộc đấu tranh kinh điển giữa thiện và ác, giữa mới và cũ và cuộc chiến này không hồi kết.

“Trưởng tộc” kể chuyện làng chuyện họ, cũng là kể chuyện người, chuyện xã hội, chuyện nông thôn Việt. Tự các câu chuyện đó như ngầm cảnh tỉnh về “làng quê đang biến mất”, dẫu rất nhiều vẻ đẹp thôn làng vẫn được níu giữ trân trọng và gắn bó máu thịt trong từng câu chữ của tác giả.

Nhiều trang viết như là dòng ký ức thể hiện niềm tiếc nhớ, mà ai là người Việt đều ít nhiều đồng cảm: Những nếp nhà quê kiểng, nết ăn nết ở người làng quê Bắc bộ chân chất mà khôn ngoan đến điều; vẻ đẹp cổ kính rêu phong của cảnh làng và cả thú ẩm thực đậm đà mà tinh tế...

Trong Lời bạt, tác giả Nguyễn Thanh chia sẻ: “Đọc tiểu thuyết của Phạm Quang Long, không khó nhận thấy là những cảm hứng bất tận từ những câu chuyện bất tận của tác giả về gia đình, họ tộc, ngôi làng của mình gắn với những ký ức từ thuở thơ ấu, thời tráng niên, cùng những trải nghiệm, quan sát, những trăn trở, bức bách, xót xa, nuối tiếc… về tình người, tình làng, thế sự ở thời hiện tại. Vốn là một dòng chảy đã được khơi nguồn, dẫn mạch từ những tập tiểu thuyết trước thì đến “Trưởng tộc” đã cuồn cuộn tuôn trào thành nhiều nhánh, nhiều dòng, mênh mông thêm, dào dạt hơn”.

Nhân dịp ra mắt cuốn tiểu thuyết, Nhà Xuất bản Phụ nữ Việt Nam kết hợp với Khoa Văn học - Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội) tổ chức buổi giao lưu với tác giả PGS.TS Phạm Quang Long vào 8h ngày 11-11, tại Hội trường tầng 8, nhà E, Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn (336 đường Nguyễn Trãi, Hà Nội).

Với chủ đề “Cái làng bé tí mà lắm chuyện”, buổi giao lưu sẽ mở rộng sự liên hệ tới các sáng tác của tác giả Phạm Quang Long về chuyện làng quê, chuyện người làng ra phố, người phố về quê...

PGS.TS, nhà văn Phạm Quang Long, nguyên Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn, nguyên Phó Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội, nguyên Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hà Nội.

Ông là tác giả của nhiều tác phẩm đáng chú ý như: “Lạc giữa cõi người” (tiểu thuyết, 2016), “Bạn bè một thuở” (tiểu thuyết, 2017), “Cuộc cờ” (tiểu thuyết, 2018), “Chuyện làng” (tiểu thuyết, 2020), “Mùa rươi” (tiểu thuyết, 2020), “Chuyện phố” (tiểu thuyết, 2024)...

Nguồn: https://hanoimoi.vn/pgs-ts-pham-quang-long-ke-chuyen-lang-chuyen-ho-trong-truong-toc-722531.html