Phát triển, triển khai Chương trình GD phổ thông 2018 trên nền tảng đổi mới vững chắc

Ngày 17/10, Bộ GD&ĐT tổ chức hội nghị tổng kết đánh giá kết quả triển khai chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông giai đoạn 2020-2025.

Hội nghị được tổ chức theo hình thức trực tiếp phối hợp trực tuyến với hơn 40 điểm cầu trên toàn quốc. Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn chủ trì hội nghị. Cùng dự hội nghị có Thứ trưởng Thường trực Phạm Ngọc Thưởng, đại diện lãnh đạo các đơn vị thuộc Bộ GD&ĐT, các sở GD&ĐT; đại diện các cơ sở giáo dục đại học, các chuyên gia, nhà khoa học, các đơn vị, tổ chức có liên quan.

Những thay đổi căn bản trong giáo dục phổ thông

Phát biểu kết luận hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn ghi nhận nỗ lực, sự đóng góp của hệ thống các cấp, từ Trung ương đến địa phương, các chuyên gia, nhà khoa học, nhà giáo trong biên soạn, thẩm định Chương trình GDPT 2018; biên soạn sách giáo khoa và triển khai Chương trình trong thời gian qua. Trong đó, vai trò vô cùng quan trọng triển khai Chương trình là cấp Sở GD&ĐT.

Năm học 2024-2025, Chương trình GDPT 2018 đã được triển khai thực hiện ở tất cả các khối lớp trên phạm vi toàn quốc. Việc triển khai ở bề rộng, chiều sâu đều đạt được những mục tiêu quan trọng.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn, Thứ trưởng Thường trực Phạm Ngọc Thưởng tại hội nghị.

Nhìn lại cả một quá trình, Bộ trưởng nhấn mạnh những thách thức rất lớn với toàn ngành; đặc biệt là thách thức đến từ việc có quá nhiều điểm mới, có những điểm phi truyền thống, chưa có tiền lệ. Cùng với đó, triển khai đổi mới trong điều kiện, bối cảnh nhiều điều kiện triển khai chương trình cũ còn chưa đáp ứng được. Sự khác biệt, chênh lệch vùng miền rất cao, nhưng mục tiêu lại không có sự phân biệt nào cũng là một thách thức. Cùng với đó, lực lượng nhà giáo thiếu về số lượng, chất lượng; cơ sở vật chất còn khó khăn; điều kiện đầu thực hiện Chương trình hạn hẹp; một số năm triển khai trong điều kiện bùng phát dịch bệnh Covid-19…

Tuy nhiên, với nỗ lực vượt bậc của toàn ngành, các địa phương, triển khai Chương trình GDPT 2018 đã đạt được kết quả nổi bật. Đáng nói nhất là đã thay đổi được định hướng, tư tưởng, cách tiếp cận với giáo dục phổ thông; điều chỉnh từ cách tiếp cận trang bị kiến thức sang trọng tâm là phát triển toàn diện phẩm chất, năng lực người học.

Cùng với đó, thay đổi quan niệm, tính chất của sách giáo khoa. Cụ thể, sách giáo khoa từ chỗ đóng gói kiến thức chuẩn và giáo viên là người truyền thụ kiến thức đó - trở thành học liệu, công cụ quan trọng để giáo viên dẫn dắt, định hướng, hỗ trợ người học phát triển bản thân. Người dạy, người học được “giải phóng” khỏi sự ràng buộc của sách giáo khoa và chủ động hơn, hào hứng hơn… Đó là những thay đổi hết sức căn bản trong giáo dục phổ thông.

Đương nhiên, quá trình triển khai không tránh khỏi còn có bộ phận giáo viên lúng túng, nảy sinh tâm lý nghi ngờ, hoang mang; việc triển khai một chương trình, nhiều sách giáo khoa ban đầu có lúng túng, nhưng đến nay đã đi vào nền nếp, vận hành trơn tru.

Đại diện lãnh đạo Vụ Kế hoạch tài chính, Cục Nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục phát biểu tại hội nghị.

Tăng cường điều kiện để đổi mới giáo dục theo chiều sâu

Trong thời gian tới, Bộ trưởng cho biết, vừa phải làm tiếp những công việc đã và đang triển khai; vừa thực hiện các yêu cầu, mục tiêu, đòi hỏi mới, đặc biệt từ định hướng tại Nghị quyết số 71-NQ/TW.

Cụ thể, Bộ GD&ĐT sẽ rà soát để tiếp tục phát triển Chương trình sau một chặng vận hành trong thực tế một cách khoa học, tuần tự, bài bản.

Các sở GD&ĐT tiếp tục tham mưu lãnh đạo chính quyền địa phương quan tâm hơn nữa trong tăng cường các điều kiện triển khai Chương trình. Sắp tới, với chương trình mục tiêu quốc gia về hiện đại hoá, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo, ngành Giáo dục sẽ có thêm điều kiện để kiên cố hóa trường lớp, tăng cường điều kiện triển khai thực hiện Chương trình GDPT; nhưng vẫn cần tăng cường nguồn lực cả ngân sách Trung ương, địa phương và các nguồn lực khác.

Các chuyên gia, đại biểu phát biểu, tham dự hội nghị.

Nhấn mạnh “khâu quyết định chất lượng giáo dục phổ thông vẫn là chất lượng đội ngũ nhà giáo”, Bộ trưởng yêu cầu tiếp tục tăng cường hỗ trợ, nâng cao năng lực đội ngũ hơn nữa để bảo đảm triển khai đầy đủ các yêu cầu của Chương trình. Riêng tình trạng thiếu giáo viên, cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp. Các sở GD&ĐT cần tham mưu lãnh đạo địa phương tuyển hết chỉ tiêu biên chế đã có; đồng thời nghiên cứu, áp dụng các giải pháp công nghệ và dạy học trực tuyến - coi đây là giải pháp quan trọng, lâu dài để giảm áp lực và hỗ trợ khắc phục tình trạng thiếu giáo viên hiện nay.

Thời gian tới, Bộ trưởng cũng nhấn mạnh tăng cường giáo dục STEM, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo trong giáo dục. Việc này cần tiến hành một cách cẩn trọng, không chậm nhưng cần có kiểm soát, an toàn.

Đồng thời, cần tăng cường chính sách và giải pháp để bảo đảm công bằng trong giáo dục. Thực tế cho thấy, càng đẩy mạnh đổi mới, nếu không có cơ chế hỗ trợ phù hợp cho các nhóm đối tượng khó khăn, thì sự gia tăng bất bình đẳng, công bằng trong tiếp cận giáo dục là nguy cơ. Bộ Chính trị chỉ đạo xây dựng 248 trường phổ thông dân tộc nội trú tại các xã biên giới cũng nhằm mục tiêu này.

Về xây dựng một bộ sách giáo khoa thống nhất, Bộ GD&ĐT đang xây dựng đề án, báo cáo Bộ Chính trị, Tổng Bí thư và trình Thủ tướng phê duyệt để triển khai.

Tại hội nghị, các địa phương, chuyên gia giáo dục đã chia sẻ những kết quả đạt được, khó khăn vướng mắc, bài học kinh nghiệm trong triển khai Chương trình GDPT 2018; đồng thời đề xuất, kiến nghị giải pháp để tiếp tục triển khai hiệu quả Chương trình giai đoạn tiếp theo.

Nguồn: https://giaoducthoidai.vn/phat-trien-trien-khai-chuong-trinh-gd-pho-thong-2018-tren-nen-tang-doi-moi-vung-chac-post753001.html