Thanh lọc thông tin

Thời đại số mở ra không gian phát ngôn rộng rãi trên mạng xã hội, nhưng không phải tiếng nói nào cũng vì cộng đồng. Nhiều thông tin bị thêu dệt, dẫn dắt dư luận theo chủ đích cá nhân. Người dùng cần tỉnh táo, biết sàng lọc để không trở thành nạn nhân của những mưu đồ ẩn sau câu chữ.

Ảnh minh hoạ.

Cơn dông bất ngờ chiều 19-7 xảy ra tại một số địa phương phía Bắc đã khiến nhiều công trình bị đổ sập, nhiều mái nhà bị tốc, cây cối bật gốc, gây thiệt hại lớn về tài sản. Nhưng đau đớn hơn cả là vụ việc một con tàu chở hơn 50 người tham quan vịnh Hạ Long (Quảng Ninh) bị lật, khiến nhiều người chết và mất tích. Trên mạng xã hội, nhiều tài khoản Facebook, Zalo chủ động ngừng đăng tải những hình ảnh ca hát, ăn uống vui vẻ; nhiều đơn vị, tổ chức tạm dừng chương trình văn nghệ, lễ hội để thể hiện sự đồng cảm với nỗi đau của các gia đình gặp biến cố.

Thế nhưng, đáng lên án là một số cá nhân lại lợi dụng thảm kịch này để trục lợi. Họ tung lên mạng các đoạn video clip giả mạo - được cắt ghép từ những sự kiện khác, hoặc dựng lên bằng trí tuệ nhân tạo (AI), rồi gán cho con tàu xấu số. Nào là cảnh ăn uống, chơi đùa được gọi là “những giây phút cuối cùng” trước khi tàu lật; nào là cảnh tàu chao đảo rồi lật úp giữa sóng lớn; nào là hình ảnh những người không mặc áo phao rơi xuống biển; nào là sấm chớp gầm rú và con tàu quay cuồng giữa cơn bão.

Không ít người vì nhẹ dạ, hoặc đơn giản là cả tin, đã chia sẻ các nội dung đó lên trang cá nhân, hùa theo đám đông để bình luận, lên án cơ quan chức năng, chủ tàu và cả các nạn nhân, với những lời lẽ quy kết, đổ lỗi đầy cảm tính như “thiếu kiến thức”, “chủ quan”, “vô trách nhiệm”.

Những hành vi đó không chỉ là sự thiếu nhân văn, mà còn làm tổn thương thêm những người đã mất mát, gây nhiễu loạn thông tin, tác động tiêu cực đến dư luận xã hội. Mục đích của các chủ trang tung tin giả ấy phần lớn là để “câu like”, “câu view”, “câu chia sẻ”, nhằm tăng tương tác, tăng giá trị hiển thị cho tài khoản cá nhân - từ đó phục vụ mục đích bán hàng, quảng cáo, hay đơn giản là thỏa mãn sự nổi tiếng ảo của bản thân.

Thời gian gần đây, nhiều đơn vị tổ chức các cuộc thi viết, thi ảnh, video… nhằm lan tỏa giá trị văn hóa, du lịch, kinh tế địa phương. Không ít cuộc thi quy định tiêu chí giải thưởng dựa trên số lượng “like”, “comment” hoặc “mắt xem” trong livestream.

Bởi thế, nhiều thí sinh đã không ngần ngại sử dụng thủ thuật để tăng lượng tương tác ảo bằng phần mềm hoặc dịch vụ thuê bên ngoài - để "làm xiếc" với ban giám khảo. Đây không chỉ là hành vi gian lận, vi phạm chính sách của nền tảng mạng xã hội, mà còn vi phạm quy chế cuộc thi, làm mất uy tín đơn vị tổ chức (nếu sản phẩm đó đoạt giải) và tước đi cơ hội công bằng của những thí sinh khác.

Pháp luật chắc chắn sẽ có chế tài nghiêm khắc đối với hành vi sử dụng công nghệ để gây tổn hại xã hội. Tuy nhiên, trong một thế giới số đầy cạm bẫy, mỗi người dùng cần trở thành “người tiêu dùng thông minh” của thông tin để phân biệt thật giả để chia sẻ những việc tử tế hằng ngày.

Nguồn: https://baothainguyen.vn/xa-hoi/202507/thanh-loc-thong-tin-d655089/