Thiết lập mô hình phù hợp để bảo đảm chu trình tư pháp thông suốt

Sáng 5/11, thảo luận tại Tổ 2 (TP. Hồ Chí Minh) về dự thảo Luật Thi hành án dân sự (sửa đổi), đại biểu Nguyễn Tâm Hùng kiến nghị điều chỉnh mô hình tổ chức cơ quan Thi hành án dân sự nhằm bảo đảm sự đồng bộ với hệ thống Tòa án nhân dân và Viện kiểm sát nhân dân, từ đó hình thành chu trình tư pháp thông suốt.

ĐBQH Nguyễn Tâm Hùng (TP. Hồ Chí Minh) phát biểu

Góp ý về về mô hình tổ chức cơ quan Thi hành án dân sự trong dự thảo, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng kiến nghị Ban soạn thảo cân nhắc điều chỉnh thiết kế tổ chức để ngành Thi hành án dân sự thực sự trở thành một trụ cột vững mạnh trong tiến trình cải cách hành chính và tư pháp, bảo đảm thông suốt từ xét xử - kiểm sát - thi hành, phù hợp thực tiễn quản trị hiện nay.

Theo đại biểu Nguyễn Tâm Hùng, mục tiêu dự thảo Luật đặt ra là tinh gọn, hiệu quả, song mô hình tổ chức hiện hành còn tồn tại nhiều điểm chưa phù hợp. Đại biểu nêu dẫn chứng, cơ quan Thi hành án dân sự cấp tỉnh đang ôm toàn bộ thẩm quyền tổ chức thi hành, trong khi Phòng Thi hành án dân sự khu vực chỉ là đơn vị thuộc cấp tỉnh, không có tư cách pháp nhân, không có con dấu, tài khoản và không có thẩm quyền ra quyết định thi hành án. Điều này dẫn đến bất tương thích thể chế với mô hình Tòa án khu vực và Viện kiểm sát khu vực; phát sinh tình trạng “đi – về” hành chính trong kiểm sát và tổ chức thi hành, làm tăng chi phí, kéo dài thời gian xử lý, đặc biệt trong các vụ việc cần ra quyết định thi hành gấp.

Các đại biểu thảo luận tại Tổ 2

Đại biểu cũng nêu bất cập khi dự thảo quy định thời hạn ra quyết định thi hành án trong 5 ngày làm việc. Tuy nhiên, với mô hình hiện nay, hồ sơ phải gửi lên cấp tỉnh để ký rồi trả lại khu vực thực hiện, khiến thủ tục bị kéo dài, dễ xảy ra chậm trễ hoặc bỏ sót. Trong khi đó, Viện kiểm sát khu vực có thẩm quyền kiểm sát trên địa bàn khu vực, nhưng lại không có cơ quan Thi hành án dân sự cùng cấp để giám sát trực tiếp. Điều này làm suy giảm tính kịp thời, hiệu quả của kiểm sát tư pháp. Ngoài ra, việc Phòng khu vực không có tư cách pháp nhân khiến quy trình xử lý tài chính, cưỡng chế, bảo quản tài sản, đấu giá… đều phải phụ thuộc tỉnh, kéo dài thêm thời gian và tăng rủi ro.

Đại biểu đề xuất thiết lập mô hình cơ quan Thi hành án dân sự 3 cấp gồm Trung ương - Tỉnh - Khu vực; trong đó: Chuyển Phòng Thi hành án dân sự khu vực thành Cơ quan Thi hành án dân sự khu vực có tư cách pháp nhân, con dấu, tài khoản, trụ sở riêng; đồng thời, cơ quan này được giao thẩm quyền ra quyết định và tổ chức thi hành đối với bản án thuộc địa bàn.

Bên cạnh đó, Thi hành án dân sự tỉnh giữ vai trò quản trị hệ thống, xử lý các vụ việc lớn, phức tạp, liên khu vực; Viện kiểm sát khu vực kiểm sát Thi hành án dân sự khu vực. Viện kiểm sát tỉnh kiểm sát Thi hành án dân sự tỉnh theo nguyên tắc đồng cấp, đồng địa bàn.

Theo đại biểu, việc điều chỉnh này không làm phát sinh thêm đầu mối hoặc biên chế, chỉ tổ chức lại hợp lý trên nền cấu trúc hiện có, đồng thời rút ngắn tuyến xử lý, tăng trách nhiệm người đứng đầu, giảm chi phí giao dịch nhà nước.

“Tinh gọn bộ máy phải đi đôi với thông suốt quyền lực công và trách nhiệm tại chỗ. Thiết kế mô hình Thi hành án dân sự theo 3 cấp, với Cơ quan Thi hành án dân sự khu vực là chủ thể có thẩm quyền thi hành, sẽ khép kín chu trình tư pháp, tháo gỡ điểm nghẽn, bảo đảm bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật được tổ chức thi hành kịp thời, nghiêm minh và thực chất', đại biểu Nguyễn Tâm Hùng nhấn mạnh.

Nguồn: https://daibieunhandan.vn/thiet-lap-mo-hinh-phu-hop-de-bao-dam-chu-trinh-tu-phap-thong-suot-10394470.html