Trong những năm gần đây, bãi biển Nhật Lệ thường xuyên bị biển xâm thực, tỉnh Quảng Bình đã đầu tư hàng chục tỷ đồng để xây dựng tuyến kè Nhật Lệ nhằm bảo vệ, gia cố tuyến bờ biển Nhật Lệ. Song, sóng biển đã nhiều lần đánh tan hoang bờ kè, biển xâm thực vào bờ ngày một lớn… Trong quá trình thực hiện bài viết, góp phần tìm giải pháp bảo vệ bãi biển Nhật Lệ, chúng tôi đã ghi nhận nhiều ý kiến thiết thực từ các nhà khoa học và lãnh đạo chính quyền địa phương.
Việc xói lở tuyến bờ kè biển ở biển Nhật Lệ, thành phố Đồng Hới, Viện Khoa học thuỷ lợi Việt Nam đã nghiên cứu thực địa và từng có đánh giá thực trạng, nguyên nhân xói lở. Qua theo dõi, tuyến kè bờ biển này đã trải qua nhiều sự cố hư hỏng nghiêm trọng. Tháng 10/2020, khi tuyến bờ bè đang thi công giai đoạn 1, xây dựng dang dở thì sóng biển làm gãy sập, hư hỏng hoàn toàn. Sau đó, nhà thầu phải thi công lại vừa hoàn thành và đề nghị chủ đầu tư nghiệm thu. Tháng 10/2021, sau khi được sửa chữa và hoàn thành, tuyến kè lại tiếp tục bị sập, gây hư hỏng nặng nề. Thân kè bị nứt, gãy, nhiều mảng bê tông lớn bị sập lún, ngổn ngang. Từ đó đến nay tuyến bờ kè vẫn chưa được khắc phục, sửa chữa, làm biển ngày một xâm thực lấn chiếm bờ biển Nhật Lệ.
PGS.TS Nguyễn Thanh Hùng - công tác tại Phòng Thí nghiệm trọng điểm quốc gia về động lực học sông, biển thuộc Viện Khoa học thuỷ lợi Việt Nam cho biết, việc bờ kè Nhật Lệ ngày một bị sóng biển đánh hư hại, nước biển dâng đe dọa vẻ đẹp và sự an toàn của bãi biển, Viện Khoa học thuỷ lợi Việt Nam đã tiến hành sử dụng dữ liệu địa hình, dữ liệu địa chất và các số liệu khí tượng, thuỷ văn để đánh giá thực trạng. Viện Khoa học thuỷ lợi Việt Nam tiến hành khảo sát cửa biển Nhật Lệ. Đo đạc khảo sát địa hình, thuỷ văn, đo đạc khảo sát bình đồ, đo đạc mặt cắt ngang sông của hệ thống sông Nhật Lệ, đo đạc địa hình đáy biển ven bờ, thu thập địa chất, địa mạo khu vực ven biển Nhật Lệ, đo số liệu về sóng, thuỷ triều, số liệu sóng toàn cầu của NOAA… để tiến hành đánh giá cụ thể, khoa học. Sau đó, Viện Khoa học thuỷ lợi Việt Nam cũng đã xây dựng bộ công cụ mô hình để đánh giá biến động đường bờ biển ở Nhật Lệ bằng hình thức; phân tích diễn biến xói lở, bồi tụ cho cả tổng thể khu vực cửa Nhật Lệ. Phân tích tốc độ bồi xói, sử dụng chỉ số NSM (m) và LRR (m/năm) để đánh giá biến động đường bờ biển.
Qua kết quả theo dõi, phân tích, đánh giá, theo PGS.TS Nguyễn Thanh Hùng, địa hình đáy biển ở khu vực bãi biển Nhật Lệ có xu hướng biến động rõ rệt theo mùa gió và bão. Gió mùa đông bắc và bão gây xói lở mạnh gần bờ và bồi tụ ngoài khơi rõ rệt, trong khi gió mùa tây nam ít biến động hơn. Xu hướng bồi xói ngày càng gia tăng theo thời gian. PGS.TS Nguyễn Thanh Hùng đề xuất, việc xây dựng đê kè bãi biển Nhật Lệ để bảo vệ bãi biển đẹp nhất Quảng Bình là cần thiết, nhưng cần tính toán khoa học bởi qua theo dõi từ năm 2018 - 2025 bãi biển hạ thấp nghiêm trọng. Khi có bờ kè, bờ biển được cố định, xói không xâm lấn vào bên trong nhưng gây ra hiện tượng hạ thấp bãi biển phía trước kè dẫn đến việc sóng tăng 33-34%, dòng chảy tăng 41-44% (hiện tại so với 2018). Sóng cao vượt thiết kế kè trên 2m gây phá hoại kè. Việc bờ kè Nhật Lệ thường xuyên bị sóng đánh hỏng, biển xâm thực bãi biển còn do khi xây dựng bờ kè thiếu đánh giá đầy đủ về thuỷ động lực, địa hình đáy, tác động khí hậu…
Trong quá trình tìm bàn giải pháp việc bảo vệ bãi biển Nhật Lệ, chúng tôi ghi nhận ý kiến của TS Phan Đình Tuấn, Viện Thuỷ Công trực thuộc Viện Khoa học thuỷ lợi Việt Nam đề xuất: Trước mắt, tỉnh Quảng Bình cần phối hợp với các bộ, ngành liên quan xử lý khẩn cấp; ưu tiên sửa chữa, gia cố khẩn cấp các đoạn kè biển hư hỏng nghiêm trọng bằng giải pháp kè mái nghiêng sử dụng đá hộc hoặc cấu kiện bê tông đúc sẵn. Phương án xử lý lâu dài để bảo vệ bờ biển Nhật Lệ. Theo đó, cần xây dựng công trình đê ngầm giảm sóng xa bờ để giảm năng lượng sóng trước khi vào bờ, tạo điều kiện hình thành, ổn định lại bãi cát tự nhiên, từ đó tăng hiệu quả, bảo vệ tuyến kè bờ, duy trì giá trị cảnh quan, du lịch bền vững. Trong quá trình khi xây dựng bờ kè bảo vệ bãi biển Nhật Lệ cần tính toán khoa học xây dựng tuyến đê ngầm, phân đoạn các đoạn đê, cao trình đỉnh đê, hệ số mái, bề rộng đỉnh, kết cấu bảo vệ mặt và thân đê…
Ông Hoàng Ngọc Đan, Chủ tịch UBND TP Đồng Hới khẳng định: xây dựng tuyến kè biển để bảo vệ bãi biển Nhật Lệ là một công trình mang ý nghĩa chiến lược, được xây dựng với kỳ vọng ứng phó hiệu quả với tình trạng xói lở, bảo vệ an toàn tính mạng, tài sản của người dân, cũng như các hạ tầng thiết yếu và phát triển du lịch ven biển của thành phố. Tuy nhiên, chỉ sau thời gian vận hành, công trình liên tục chịu những tổn thương nghiêm trọng bởi những cơn bão lịch sử cuối năm 2020 và các năm 2022, 2023. Mặc dù địa phương đã có những nỗ lực sửa chữa, nhưng sự ổn định bền vững của tuyến kè vẫn là nỗi trăn trở, do chưa có giải pháp triệt để, lâu dài. Hiện địa phương đang cần tranh thủ ý kiến của các chuyên gia để xây dựng phương án thiết kế nghiên cứu sửa chữa tốt hơn để bảo vệ bãi biển Nhật Lệ.
Nguồn: https://cand.com.vn/Xa-hoi/tim-giai-phap-bao-ve-bai-bien-dep-nhat-quang-binh-khi-thuong-xuyen-bi-bien-xam-thuc-i771897/
Bình luận (0)