Nhạc sĩ tài hoa và trách nhiệm
Gặp được nhạc sĩ Trương Ngọc Ninh trong những ngày thu “Tháng Mười Hà Nội” – tựa đề ca khúc gắn liền với tên tuổi ông, giữa lịch trình kín mít những buổi duyệt chương trình nghệ thuật, những cuộc gặp gỡ văn nghệ sĩ nhân dịp kỷ niệm 71 năm Ngày Giải phóng Thủ đô, là một điều may mắn. Trong căn nhà nhỏ giữa lòng thành phố, bên dòng sông Hồng và hồ Tây, người nhạc sĩ giản dị kể về quãng đời gắn bó với nghệ thuật, với quân đội và với Hà Nội – nơi đã nuôi dưỡng tâm hồn nghệ thuật của ông qua bao năm tháng.
Nhạc sĩ Trương Ngọc Ninh sinh năm 1943 tại Nghĩa Hưng, Nam Định (nay thuộc Ninh Bình). Ông kể, từ nhỏ đã yêu thích âm nhạc, may mắn được học violon và sớm được tuyển vào Đoàn Văn công Quân khu III. Những năm tháng khoác cây đàn trên vai đi khắp các chiến trường, mang âm nhạc phục vụ bộ đội, chứng kiến bao hy sinh, vất vả của đồng đội đã trở thành nguồn cảm xúc dồi dào, là chất liệu quý giá cho những sáng tác sau này của ông. Ngay từ khi còn trong quân ngũ, ông đã bắt đầu sáng tác cho các tiết mục múa, các vở vũ kịch. Sau đó, ông được cử đi học chuyên ngành sáng tác tại Nhạc viện Hà Nội (nay là Học viện Âm nhạc quốc gia Việt Nam). Quãng thời gian này giúp ông trau dồi kiến thức, nghiên cứu sâu hơn và sáng tác nhiều tác phẩm có giá trị, trong đó có những bản nhạc thính phòng cùng những ca khúc trữ tình được công chúng yêu thích. Về công tác tại Quân chủng Phòng không – Không quân, ông tiếp tục đều đặn sáng tác, đặc biệt là những bài ca về người lính và tình đồng đội.
Năm 1990, nhạc sĩ Trương Ngọc Ninh chuyển công tác sang Sở Văn hóa và Thông tin Hà Nội (nay là Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội), đảm nhiệm nhiều vị trí quan trọng, trong đó có Phó Giám đốc Sở (1997–2003). Trong thời gian này, ông tham gia chỉ đạo nghệ thuật nhiều chương trình lớn của Thủ đô. Đặc biệt là chương trình nghệ thuật kỷ niệm 990 năm Thăng Long – Hà Nội, với dấu ấn trong sáng kiến tổ chức màn trống hội hoành tráng mở đầu.
Ngoài ra, nhạc sĩ Trương Ngọc Ninh còn được mời giảng dạy tại Trường Đại học Văn hóa nghệ thuật Quân đội, góp phần đào tạo nhiều thế hệ nhạc sĩ tên tuổi, có thể kể đến như nhạc sĩ Nguyễn Ngọc Tú, nhạc sĩ Xuân Bình... Không chỉ vậy, ông còn đảm nhận nhiều trọng trách trong công tác hội: Phó Chủ tịch Hội Âm nhạc Hà Nội (2006–2016), Chủ tịch Hội Âm nhạc Hà Nội (2016–2021), Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Hà Nội (2016–2021). Ông cũng là người góp phần tổ chức, quản lý, sản xuất cho nhiều ban nhạc nổi tiếng như Đồng Đội, Sao Mai, Anh Em…
Nổi bật nhất trong hoạt động nghệ thuật của nhạc sĩ Trương Ngọc Ninh là kho sáng tác âm nhạc đồ sộ, với hơn 500 ca khúc ở nhiều thể loại và đề tài khác nhau. Ông từng sáng tác nhiều bài hát cho các lực lượng quân đội như “Lính binh nhì”, “Áng mây bình yên”, “Mây du”, “Thương anh”, “Lính trẻ quân khí”… Hay những ca khúc mang đậm sắc màu các địa phương như “Huế chiều cuối đông”, “Thuyền về đảo nhỏ”, “Đường vào thành phố dệt”, “Bồi hồi Thái Nguyên”, “Chiều Lào Cai”, “Lên Tuyên Quang đại ngàn”, “Tháng Mười Hà Nội”… Ngoài ra, ông còn viết nhiều ca khúc về các ngành nghề như ngân hàng, điện lực, hàng không, tòa án... và những bản nhạc trữ tình ghi dấu ấn trong lòng người yêu nhạc như “Hạt mưa mùa xuân”, “Vòng tay Đam San”, “Lời ru chia đôi”, “Xuống chợ”, “Biển khát”… Ông cũng viết nhiều tác phẩm khí nhạc, nhạc múa, nhạc cho sân khấu như “Thạch Sanh”, “Rừng miền Tây” (giao hưởng)…
Nhạc sĩ Trương Ngọc Ninh đã được tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học, nghệ thuật năm 2007 với những ca khúc xuất sắc, có giá trị cao về văn học, nghệ thuật, ca ngợi đất nước, nhân dân, góp phần xây dựng Chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc.
Còn hơi thở còn cống hiến cho Hà Nội
Nhạc sĩ Trương Ngọc Ninh đã cống hiến cho Hà Nội nhiều tác phẩm âm nhạc đặc sắc, trong đó nổi bật là “Tháng Mười Hà Nội”, “Ô cửa nhịp phố”, “Phố trong làng”... Bài hát “Tháng Mười Hà Nội” như một bức tranh thu tuyệt đẹp được vẽ nên bằng âm nhạc. Trong từng giai điệu, từng lời ca, người nghe cảm nhận được một Hà Nội dịu dàng, lãng mạn mà nhạc sĩ tài hoa Trương Ngọc Ninh gửi gắm. “Tháng Mười thu, phố phường thu Hà Nội/Tháng Mười, thu mùa thu/Lắng nghe heo may gọi mùa/Nước thu xanh trong mặt hồ/Chiều xuống lá thu nhẹ rơi/Bồi hồi mùa thu trong tôi/Ngàn năm Thăng Long, Đông Đô, Hà Nội/Lời xưa ru tôi, ru tôi vào đời”… Tác phẩm thường xuyên được biểu diễn trong các chương trình nghệ thuật về Hà Nội, thậm chí, còn được chọn là chủ đề cho nhiều đêm nhạc lớn quy tụ những nghệ sĩ danh tiếng.
Trong 15 năm công tác tại Sở Văn hóa và Thông tin Hà Nội, nhạc sĩ Trương Ngọc Ninh có nhiều đóng góp quan trọng cho lĩnh vực văn hóa – nghệ thuật của Thủ đô. Ông tham mưu phê duyệt những công trình, chương trình nghệ thuật hướng tới Đại lễ kỷ niệm 1000 năm Thăng Long – Hà Nội; chỉ đạo các đoàn nghệ thuật, nhà hát của thành phố trong các dịp lễ lớn; tham mưu đặt tên đường phố, xây dựng các văn bản quản lý nhà nước về văn hóa, văn nghệ, góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của đời sống văn hóa Thủ đô.
Từ năm 2016 đến 2021, trên cương vị Chủ tịch Hội Âm nhạc Hà Nội, ông đã lãnh đạo và chỉ đạo nhiều hoạt động sôi nổi, quy tụ đông đảo các thế hệ nhạc sĩ. Đặc biệt, ông cùng Ban chấp hành Hội duy trì đều đặn chương trình giới thiệu tác phẩm mới của các nhạc sĩ Hà Nội vào ngày 15 hằng tháng. Đây là hoạt động rất ý nghĩa, góp phần đẩy mạnh hoạt động của Hội Âm nhạc Hà Nội ngày một khởi sắc được thể hiện qua những sáng tác mới của các nhạc sĩ viết về Hà Nội, làm phong phú đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân Thủ đô, đáp ứng đổi thay của cuộc sống, đặc biệt là đời sống âm nhạc hiện nay.
Cùng với Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật Hà Nội, Hội Âm nhạc Hà Nội, nhạc sĩ Trương Ngọc Ninh tổ chức các đêm nhạc “Tình yêu Hà Nội” hằng năm tôn vinh các nhạc sĩ hội viên Hội Âm nhạc Hà Nội đã nhận Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về văn học, nghệ thuật và giới thiệu tới công chúng Thủ đô những tác phẩm âm nhạc hay về Hà Nội, thông qua đó khơi dậy tình yêu, lòng tự hào của nhân dân với Thủ đô và đất nước.
Dù đã ở tuổi 82 tuổi, nhạc sĩ Trương Ngọc Ninh vẫn hăng say tham gia các hoạt động nghệ thuật, vẫn có mặt trong Hội đồng nghệ thuật của Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội để xét duyệt các chương trình văn hóa. Dáng người cao gầy nhưng nhanh nhẹn, ông cười hiền: “Nhiều bệnh tuổi già lắm, nhưng cứ bắt tay vào công việc là quên hết mệt mỏi. Có lẽ vì say mê, nên âm nhạc lại cho tôi thêm năng lượng sống”.
Theo dõi đời sống âm nhạc Thủ đô, ông vẫn luôn trăn trở về việc phát triển công nghiệp âm nhạc, công nghiệp biểu diễn. Sau những concert tầm quốc gia và các chương trình có sự tham gia của nghệ sĩ quốc tế thu hút hàng vạn khán giả thành công gần đây, ông cho rằng, Hà Nội cần tiếp tục đầu tư để trở thành đầu tàu phát triển công nghiệp văn hóa của cả nước. “Công nghiệp văn hóa phải được hiểu là làm nghệ thuật có giá trị, có khán giả, có thể bán vé. Muốn vậy, phải đầu tư từ công nghệ biểu diễn, đào tạo nghệ sĩ, chế độ chính sách cho đến trang thiết bị hiện đại, và quan trọng nhất là đội ngũ nghệ sĩ tài năng, chuyên nghiệp”, ông chia sẻ.
Được nhận được thông tin được thành phố tặng danh hiệu Công dân Thủ đô ưu tú năm 2025, nhạc sĩ Trương Ngọc Ninh xúc động bày tỏ: “Tôi rất hạnh phúc vì những đóng góp của mình được ghi nhận. Đây là động lực để tôi tiếp tục làm việc. Còn hơi thở, tôi vẫn sẽ còn cống hiến cho Hà Nội, thành phố đã nuôi dưỡng và truyền cảm hứng cho âm nhạc của tôi”.
Nguồn: https://hanoimoi.vn/truong-ngoc-ninh-nhac-si-thang-muoi-ha-noi-tai-hoa-718946.html
![[Ảnh] Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Đại hội thế giới Liên đoàn các Hiệp hội Giao nhận và Vận tải quốc tế - FIATA](https://vphoto.vietnam.vn/thumb/1200x675/vietnam/resource/IMAGE/2025/10/08/1759936077106_dsc-0434-jpg.webp)
![[Ảnh] Thủ tướng Phạm Minh Chính thị sát, chỉ đạo công tác khắc phục hậu quả mưa lũ sau bão tại Thái Nguyên](https://vphoto.vietnam.vn/thumb/1200x675/vietnam/resource/IMAGE/2025/10/08/1759930075451_dsc-9441-jpg.webp)
Bình luận (0)