Từ ngày 1-7/8 hằng năm, Tuần lễ Thế giới Nuôi con bằng sữa mẹ (World Breastfeeding Week) được tổ chức rộng khắp tại nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ nhằm nâng cao nhận thức về lợi ích của việc nuôi con bằng sữa mẹ.
Được khởi xướng từ năm 1992 bởi Liên minh Thế giới hành động vì nuôi con bằng sữa mẹ (WABA), sự kiện này đã trở thành hoạt động thường niên trên phạm vi toàn cầu.
Năm 2025, với chủ đề “Ưu tiên nuôi con bằng sữa mẹ - Tạo dựng hệ thống hỗ trợ bền vững,” Tuần lễ hướng đến thông điệp: chăm lo sức khỏe của mẹ và bé, đồng thời thúc đẩy hành động vì môi trường bền vững trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng diễn biến khó lường.
Nền tảng sức khỏe và kết nối yêu thương
Sinh con ở tuần thai thứ 38, chị Nguyễn Thu Trang (32 tuổi, phường Đống Đa, Hà Nội) chia sẻ, những giờ đầu sau sinh là khoảng thời gian đầy áp lực. Bé liên tục khóc vì đói trong khi mẹ không có sữa. Cảm giác lo lắng, mệt mỏi sau ca vượt cạn càng khiến chị thêm căng thẳng.
Vừa chống chọi với cơn đau sau mổ chưa lành, chị vừa tìm hiểu thông tin, lắng nghe lời khuyên từ các chuyên gia. Sau ba ngày kiên trì cho con bú, sữa bắt đầu về nhiều hơn. “Dù có vất vả đến mấy, tôi cố gắng cho con bú, nuôi con bằng sữa mẹ vẫn là lựa chọn tốt nhất,” chị Thu Trang chia sẻ.
Theo bác sỹ chuyên khoa I Dương Thị Hạnh (Phòng khám Medlatec, Hà Nội), sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tối ưu cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, đặc biệt trong 6 tháng đầu đời. Không chỉ chứa đầy đủ các dưỡng chất thiết yếu phù hợp với từng giai đoạn phát triển, sữa mẹ còn giàu kháng thể tự nhiên giúp trẻ tăng cường hệ miễn dịch, giảm nguy cơ mắc bệnh như viêm phổi, tiêu chảy, dị ứng và nhiều bệnh lý khác.

“Bên cạnh lợi ích về sức khỏe, sữa mẹ còn là sợi dây kết nối tình cảm thiêng liêng giữa mẹ và con. Nuôi con bằng sữa mẹ không chỉ mang lại lợi ích cho bé, còn giúp mẹ phục hồi nhanh hơn sau sinh, đồng thời tiết kiệm chi phí đáng kể cho gia đình so với việc sử dụng sữa công thức” - bác sỹ Dương Thị Hạnh chia sẻ.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng lý tưởng cho trẻ sơ sinh. Những tháng đầu đời, sữa mẹ cung cấp toàn bộ năng lượng và dưỡng chất thiết yếu. Khi trẻ lớn dần, sữa mẹ vẫn tiếp tục đóng vai trò quan trọng, đáp ứng khoảng 50% nhu cầu dinh dưỡng trong nửa sau năm đầu và khoảng 1/3 trong năm thứ hai.
Tuy nhiên, các nỗ lực thúc đẩy nuôi con bằng sữa mẹ vẫn đang bị cản trở bởi tình trạng tiếp thị không phù hợp các sản phẩm thay thế sữa mẹ, làm xói mòn niềm tin, ảnh hưởng tiêu cực đến việc duy trì và kéo dài thời gian cho con bú.
Có một thực tế là việc nuôi con bằng sữa mẹ không hề đơn giản như mọi người vẫn nghĩ. Bác sỹ Dương Thị Hạnh cho biết trong thăm khám, nhiều bà mẹ, đặc biệt là những người lần đầu sinh con, thường gặp khó khăn do chưa được hướng dẫn kỹ lưỡng về cách cho con bú. Tình trạng ngậm ti không đúng khiến trẻ bị đầy hơi, nấc cụt, trong khi mẹ lại cảm thấy áp lực vì phải cho bú liên tục hoặc vắt sữa theo giờ.
Một trong những trở ngại phổ biến là viêm tắc tia sữa xảy ra khi lượng sữa tiết ra nhiều nhưng không được bú hết hoặc không được vắt ra đúng cách. Nếu không xử lý kịp thời, tình trạng này có thể gây đau đớn, nhiễm trùng và ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của mẹ, thậm chí buộc phải ngừng cho con bú sớm.
Từ kinh nghiệm thực tế, chuyên gia khuyến nghị các bà mẹ nên được tư vấn kỹ về tư thế bú đúng, học cách massage và vắt sữa để phòng ngừa tắc tia sữa. Bên cạnh đó, việc luyện cho trẻ bú theo giờ cũng giúp thiết lập nhịp sinh học ổn định và giảm căng thẳng cho mẹ. “Nuôi con bằng sữa mẹ là một hành trình đòi hỏi sự kiên trì, kiến thức và đặc biệt là sự hỗ trợ từ gia đình, cộng đồng và hệ thống y tế. Khi được đồng hành đúng cách, người mẹ có thể nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu và tiếp tục duy trì cho đến khi trẻ được 24 tháng tuổi,” bác sỹ Hạnh nhấn mạnh.
Từ sức khỏe trẻ em đến giải pháp bảo vệ môi trường

Không chỉ mang ý nghĩa thiết yếu với sức khỏe mẹ và bé, nuôi con bằng sữa mẹ còn được công nhận là một hành động thiết thực góp phần bảo vệ môi trường.
Đây cũng là điểm nhấn trong thông điệp của Tuần lễ Thế giới Nuôi con bằng sữa mẹ năm 2025, trong bối cảnh thế giới đang đối mặt với những thách thức lớn về biến đổi khí hậu, cạn kiệt tài nguyên và ô nhiễm môi trường.
Theo WABA, nếu mỗi người mẹ có con dưới 6 tháng tuổi kéo dài thời gian nuôi con bằng sữa mẹ thêm một tháng, hiệu ứng tích cực về môi trường tương đương với việc trồng thêm 300.000 cây xanh. Trong khi đó, việc sản xuất và tiêu thụ sữa công thức - vốn là lựa chọn thay thế phổ biến hiện nay - lại tiêu tốn lượng tài nguyên khổng lồ và phát thải lượng khí nhà kính đáng kể.
Cụ thể, quá trình sản xuất sữa công thức cho trẻ sơ sinh tại các quốc gia thu nhập thấp và trung bình phát thải tới 7,5 tỷ kg CO₂, tương đương với lượng phát thải của một chiếc xe hơi chạy quãng đường 30 tỷ km. Đồng thời, lượng nước tiêu hao trong quy trình này lên đến 2,6 tỷ m3, tương đương hơn một triệu bể bơi Olympic.
Chỉ riêng tại các quốc gia đang phát triển, việc sử dụng sữa công thức cho trẻ dưới 6 tháng tuổi tạo ra lượng khí nhà kính ngang với phát thải từ hai triệu chiếc ô tô, hoặc bằng khả năng hấp thụ CO₂ của 318 triệu cây xanh trong một năm. Những con số này đã cho thấy sức mạnh của hành động nuôi con bằng sữa mẹ không chỉ ở khía cạnh chăm sóc trẻ em, mà còn ở quy mô môi trường toàn cầu.
WABA và các tổ chức y tế, môi trường quốc tế kêu gọi các chính phủ, tổ chức xã hội và doanh nghiệp đồng hành tạo dựng hệ thống hỗ trợ thiết thực, như kéo dài thời gian nghỉ thai sản, xây dựng không gian cho con bú tại nơi làm việc, tăng cường dịch vụ tư vấn hậu sản và bảo vệ quyền được nuôi con bằng sữa mẹ của phụ nữ./.
Nguồn: https://www.vietnamplus.vn/tuan-le-nuoi-con-bang-sua-me-chung-tay-vi-suc-khoe-tre-em-moi-truong-ben-vung-post1052869.vnp
Bình luận (0)