Ứng dụng AI trong giáo dục - đào tạo: Cần sớm ban hành chương trình, tài liệu cho cấp phổ thông

(NLĐO)- Bộ Giáo dục - đào tạo, Bộ Khoa học - Công nghệ cần sớm tham mưu cho Chính phủ ban hành các văn bản hướng dẫn triển khai Chiến lược AI trong giáo dục

Ngày 25-10, Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương phối hợp cùng Báo Sài Gòn Giải Phóng tổ chức tọa đàm "Đẩy mạnh ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong giáo dục và đào tạo - Những lợi ích và thách thức". Tại tọa đàm, nhiều ý kiến của các chuyên gia, nhà giáo khẳng định việc ứng dụng AI trong giáo dục - đào tạo là xu thế tất yếu.

Các đại biểu dự tọa đàm

Ông Nguyễn Khắc Văn, Quyền Tổng Biên tập Báo Sài Gòn Giải Phóng, cho biết Nghị quyết 71/2025 của Bộ Chính trị xác định một trong những nhiệm vụ đột phá chiến lược là "chuyển đổi số toàn diện, phổ cập và ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số, AI trong giáo dục - đào tạo". Đây không chỉ là chủ trương mang tính định hướng mà còn là mệnh lệnh của thực tiễn, đòi hỏi giáo dục - đào tạo Việt Nam phải chủ động thích ứng, đổi mới tư duy, mô hình và phương pháp để bắt kịp, tiến cùng và có thể vượt lên trong xu thế phát triển toàn cầu.

Theo ông Nguyễn Khắc Văn, thực tiễn cho thấy AI đang mở ra nhiều cơ hội mới cho giáo dục - đào tạo Việt Nam như: tăng khả năng tiếp cận tri thức, thu hẹp khoảng cách vùng miền, thúc đẩy giáo dục cá nhân hóa; khơi dậy tinh thần sáng tạo, nâng cao năng lực tự học, tự nghiên cứu của người học và đổi mới phương pháp giảng dạy của người thầy... 

Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích to lớn, việc ứng dụng AI trong giáo dục - đào tạo cũng đặt ra nhiều thách thức, như vấn đề an toàn dữ liệu, đạo đức học thuật, năng lực số của giáo viên, đến nguy cơ phụ thuộc công nghệ, chênh lệch hạ tầng giữa các vùng miền. 

"Làm thế nào để AI phục vụ con người chứ không thay thế con người, để công nghệ thực sự thúc đẩy công bằng, nhân văn trong giáo dục – đó chính là những vấn đề cần được trao đổi, thảo luận sâu trong tọa đàm"- ông Nguyễn Khắc Văn nhấn mạnh.

Nhiều ý kiến của các chuyên gia, nhà giáo nhìn nhận tầm quan trọng và sự cấp thiết của việc đẩy mạnh ứng dụng AI trong giáo dục - đào tạo; từ đó đề ra những giải pháp, nhóm giải pháp xuất phát từ thực tiễn.

TS Lê Thị Mai Hoa, Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục - Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, phát biểu

PGS-TS Dương Anh Đức - Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy TP HCM - phát biểu tại tọa đàm

Bà Đỗ Ngọc Chi, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Nguyễn Bỉnh Khiêm (phường Sài Gòn), cho biết để đẩy mạnh ứng dụng AI, nhà trường bắt đầu bằng những bước đi căn cơ là xây dựng hạ tầng, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên, kết hợp với đổi mới cách dạy, cách học. 

Trường Tiểu học Nguyễn Bỉnh Khiêm đã đầu tư công trình "Phòng kỹ năng số – Digital Skill Classroom". Theo bà Chi, không gian ấy không chỉ là phòng học công nghệ mà còn là một môi trường giáo dục giá trị sống trong thời đại số - nơi học sinh học cách làm chủ công nghệ, chứ không bị công nghệ chi phối. 

Theo bà Chi, đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên được bồi dưỡng về khai thác học liệu số, công cụ AI hỗ trợ dạy học; ứng dụng nền tảng LMS, Microsoft Teams, phần mềm quản lý lớp học trực tuyến; lồng ghép kỹ năng công dân số trong bài giảng và hoạt động trải nghiệm. Giáo viên được khuyến khích chuyển từ "truyền đạt kiến thức" sang "dẫn dắt năng lực", lấy công nghệ và AI làm bạn đồng hành, giúp học sinh tư duy phản biện, sáng tạo và ứng xử văn minh trong không gian mạng.

Bà Đỗ Ngọc Chi, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Nguyễn Bỉnh Khiêm (phường Sài Gòn), cho biết để đẩy mạnh ứng dụng AI, nhà trường bắt đầu bằng những bước đi căn cơ là xây dựng hạ tầng, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên, kết hợp với đổi mới cách dạy, cách học

Với Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong, bà Phạm Thị Bé Hiền, hiệu trưởng nhà trường, cho rằng khó khăn hiện nay là thiếu đội ngũ giáo viên được đào tạo bài bản về AI. Đây là bài toán cần được giải quyết sớm. "Trường chọn giải pháp hợp đồng với giảng viên các trường đại học và kỹ sư về AI, đồng thời tổ chức bồi dưỡng sâu cho đội ngũ giáo viên tin học của trường" - bà thông tin...

Từ các ý kiến, đề xuất, tham luận tại tọa đàm, ông Huỳnh Thành Đạt - Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương - nhấn mạnh Bộ Giáo dục - Đào tạo, Bộ Khoa học - Công nghệ cần sớm tham mưu cho Chính phủ ban hành các văn bản hướng dẫn triển khai Chiến lược AI trong giáo dục; đặc biệt là khung đạo đức AI trong trường học và chương trình, tài liệu AI cho cấp phổ thông.

Ông Huỳnh Thành Đạt cũng đề xuất Chính phủ và các bộ, ngành nghiên cứu xây dựng quỹ chuyển đổi số trong giáo dục đại học – một quỹ đầu tư chiến lược, có cơ chế, chính sách đột phá để thu hút nguồn lực xã hội hóa, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào hạ tầng số và các giải pháp AI trong giáo dục.

Xây dựng nền giáo dục Việt Nam hiện đại, nhân văn, sáng tạo

Ông Huỳnh Thành Đạt - Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương - phát biểu tại tọa đàm

Theo ông Huỳnh Thành Đạt, về phía các cơ sở giáo dục đại học, cần đào tạo chủ động, tiên phong trong đổi mới, học hỏi các mô hình thành công, thay vì bị động phụ thuộc vào các giải pháp bên ngoài.

Ngoài ra, cộng đồng các doanh nghiệp cần thay đổi tư duy, chuyển từ vai trò là "người sử dụng lao động" thụ động sang vị thế "người đồng kiến tạo" nguồn nhân lực. Các cơ quan thông tấn, báo chí cần tiếp tục sứ mệnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức về cả lợi ích và thách thức của AI, tạo sự đồng thuận xã hội và tâm thế chủ động, sẵn sàng hội nhập cho người dân.

"Tôi tin tưởng với tinh thần Nghị quyết 71/2025 cùng sự đồng hành của đội ngũ trí thức, nhà giáo, nhà khoa học và doanh nghiệp công nghệ, chúng ta sẽ xây dựng được nền giáo dục Việt Nam hiện đại, nhân văn, sáng tạo, mang bản sắc dân tộc và tầm vóc thời đại"- ông Hùnh Thành Đạt tin tưởng.

Nguồn: https://nld.com.vn/ung-dung-ai-trong-giao-duc-dao-tao-can-som-ban-hanh-chuong-trinh-tai-lieu-cho-cap-pho-thong-196251025142337172.htm