Vệ sinh vùng kín thế nào cho đúng cách?

Bác sĩ chuyên khoa 1 Chu Tú Phương, Sản Phụ khoa, Bệnh viện Phương Nam, giải đáp: Câu hỏi này không chỉ của riêng bạn, mà là thắc mắc chung của rất nhiều chị em, từ các bạn gái tuổi teen đến phụ nữ trưởng thành. Việc vệ sinh vùng kín tưởng chừng đơn giản, nhưng thực tế lại tồn tại không ít hiểu lầm. Và một trong những sai lầm phổ biến nhất hiện nay là càng rửa nhiều, càng sạch, càng tốt.

Lạm dụng dung dịch vệ sinh: “Sạch quá” thành hại

Một trong những sai lầm phổ biến nhất của phụ nữ Việt là lạm dụng dung dịch vệ sinh phụ nữ hoặc rửa vùng kín quá nhiều lần trong ngày. Nhiều người có thói quen dùng dung dịch vệ sinh với thành phần sát khuẩn mạnh hoặc mùi hương đậm mỗi ngày, thậm chí nhiều lần trong ngày, với mong muốn giữ cho vùng kín luôn thơm tho và sạch sẽ.

Tuy nhiên, điều ít ai biết là âm đạo có cơ chế tự làm sạch tự nhiên. Bên trong vùng kín có hệ vi sinh vật bao gồm vi khuẩn có lợi (như Lactobacillus) giúp duy trì độ pH axit nhẹ (khoảng 3,8 - 4,5), từ đó ức chế sự phát triển của vi khuẩn và nấm gây bệnh. Khi bạn rửa quá nhiều hoặc dùng sản phẩm có chất tẩy mạnh, sự cân bằng này bị phá vỡ, khiến vùng kín dễ bị khô rát, kích ứng, thậm chí tăng nguy cơ viêm nhiễm.

Một số người còn sử dụng nước lá như trầu không, chè xanh để xông hoặc rửa vùng kín. Dù các loại lá này có tính kháng khuẩn tự nhiên, nhưng nếu dùng không đúng cách (nấu quá đặc, không lọc kỹ, dùng quá thường xuyên) cũng có thể gây hại cho da vùng kín vốn rất nhạy cảm.

Thụt rửa bên trong vùng kín. Thực tế, bên trong vùng kín không chỉ có vi khuẩn có hại mà còn có hệ thống các lợi khuẩn giúp cân bằng độ pH và ngăn chặn vi khuẩn xâm nhập từ bên ngoài. Thói quen vệ sinh vùng kín bằng cách thụt rửa quá sâu sẽ đồng thời tiêu diệt cả hại khuẩn và lợi khuẩn, làm mất cân bằng môi trường pH ở âm đạo. Ngoài ra, điều này cũng sẽ tạo điều kiện để vi khuẩn xấu thâm nhập vào cơ thể, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng vùng kín.

Vệ sinh vùng kín thế nào cho đúng?

Chăm sóc vùng kín đúng cách không cần phức tạp. Dưới đây là những nguyên tắc cơ bản giúp bạn vệ sinh vùng kín an toàn:

Rửa nhẹ nhàng bên ngoài vùng kín 2-3 lần/ngày (buổi sáng và tối hoặc sau khi quan hệ, tùy vào tình trạng cơ thể và thói quen sinh hoạt).
Chỉ dùng dung dịch vệ sinh dịu nhẹ, có độ pH phù hợp (3,8-4,5) và không chứa chất tạo mùi mạnh. Không nên dùng thường xuyên nếu không có nhu cầu đặc biệt.
Tuyệt đối không thụt rửa sâu vào âm đạo, trừ khi có chỉ định của bác sĩ. Chỉ sử dụng vòi xịt có tia nước nhỏ vừa đủ để vệ sinh nhẹ nhàng vùng ngoài.
Sau khi đi vệ sinh hoặc tắm, nên lau khô vùng kín bằng khăn mềm, lau từ trước ra sau để tránh vi khuẩn từ hậu môn lan sang. Chú ý sử dụng khăn riêng và chỉ dùng 1 lần để đảm bảo an toàn, không dùng khăn lau đi lau lại nhiều lần.
Mặc quần áo thoải mái, không bó sát. Thay quần lót hằng ngày, ưu tiên loại làm từ cotton, thấm hút tốt và thoáng khí.

Việc vệ sinh sạch sẽ là cần thiết, nhưng đừng để bị ám ảnh bởi việc phải “thơm” hay “sạch” mọi lúc. Vùng kín có mùi tự nhiên, điều này hoàn toàn bình thường. Nếu bạn thấy khí hư thay đổi màu sắc, có mùi hôi bất thường, ngứa hoặc rát, thì đó là lúc cần đi khám phụ khoa, không phải lúc để “rửa kỹ hơn”.