Việt Nam - Điểm đến của dòng vốn FDI chất lượng cao

VTV.vn - Các doanh nghiệp châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc đều đánh giá cao nỗ lực cải cách, số hóa và phát triển hạ tầng của Việt Nam.

Doanh nghiệp châu Âu lạc quan về triển vọng kinh doanh tại Việt Nam

Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) vừa công bố Chỉ số Niềm tin kinh doanh quý III đã tăng lên mức 66,5 điểm, xác lập mức cao nhất trong 3 năm qua. Điều này phản ánh tinh thần lạc quan rõ nét nhất của cộng đồng doanh nghiệp châu Âu, khi chỉ số này vượt qua ngưỡng ghi nhận trước giai đoạn áp thuế đối ứng của Hoa Kỳ.

EuroCham cho rằng, dù chịu ảnh hưởng từ những biến động toàn cầu, nhưng xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng khỏi Việt Nam vẫn ở mức rất thấp, chỉ 3% doanh nghiệp đang cân nhắc điều chỉnh hoạt động ra ngoài Việt Nam, trong khi 3% khác lại xem xét mở rộng hoặc điều chỉnh hoạt động ngay trong nước. Điều này cho thấy, Việt Nam vẫn là điểm đến sản xuất và đầu tư đáng tin cậy, bền vững trong chuỗi giá trị khu vực.

Ông Dirk Siegeried Hartmann - Tổng Giám đốc Công ty Tesa Site Hải Phòng cho biết: "Chúng tôi lựa chọn Việt Nam và thành phố Hải Phòng để đầu tư khi có những lợi thế về vị trí chiến lược, cơ sở hạ tầng tiên tiến. Cam kết của Chính phủ Việt Nam về một môi trường kinh doanh minh bạch và sự đơn giản hóa các thủ tục pháp lý đã nâng cao niềm tin của nhà đầu tư".

Dù chịu ảnh hưởng từ những biến động toàn cầu, nhưng xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng khỏi Việt Nam vẫn ở mức rất thấp. Ảnh minh họa.

Việc FTSE Russell nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ "cận biên" lên "mới nổi thứ cấp" cũng được xem là yếu tố củng cố niềm tin với các nhà đầu tư châu Âu. Niềm tin kinh doanh này cũng song hành cùng kế hoạch tăng trưởng của Việt Nam. Gần một nửa số doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam khi tham gia khảo sát tin tưởng rằng, Việt Nam sẽ đạt được mục tiêu tăng trưởng GDP 8,3 - 8,5% trong năm nay.

Ông Maros Sefcoviec - Cao ủy Thương mại của Liên minh châu Âu đánh giá: "Hiệp định EVFTA đã củng cố vị thế của Việt Nam như một điểm đến đầu tư hấp dẫn, thúc đẩy dòng vốn FDI từ châu Âu. Các doanh nghiệp EU cho biết, họ đang hưởng lợi rõ rệt nhờ cắt giảm thuế, mở rộng thị trường và tăng sức cạnh tranh. Sau 5 năm thực thi EVFTA, cả Việt Nam và EU đều đang nỗ lực đa dạng hóa và mở rộng cơ hội hợp tác kinh doanh".

Tuy nhiên, thủ tục hành chính vẫn là điều mà các doanh nghiệp châu Âu mong muốn Việt Nam đẩy mạnh cải cách hơn nữa. Theo EuroCham, có tới 65% doanh nghiệp phản ánh thủ tục hành chính hiện vẫn khá phức tạp, nhất là quy trình hoàn thuế giá trị gia tăng và cấp giấy phép lao động thiếu thống nhất giữa các địa phương.

Nếu điều này được cải thiện thì với môi trường đầu tư ổn định, tiềm năng thị trường lớn và cam kết hội nhập sâu rộng, Việt Nam sẽ giữ vững được vị trí là điểm đến đầu tư đầy triển vọng trong mắt cộng đồng Việt Nam châu Âu. 

Để hiểu rõ hơn về những động lực thúc đẩy dòng vốn từ châu Âu vào Việt Nam, cũng như những kỳ vọng và chiến lược của doanh nghiệp châu Âu tại thị trường nước ta trong thời gian tới, phóng viên VTV có cuộc trao đổi với ông Torben Minlo - Thành viên Ban lãnh đạo EuroCham Việt Nam.

80% doanh nghiệp châu Âu đã bày tỏ sự lạc quan về triển vọng kinh doanh tại Việt Nam trong 5 năm tới. Trả lời về cơ sở để các doanh nghiệp châu Âu duy trì được sự lạc quan này, ông Torben Minlo cho biết, một trong những yếu tố thúc đẩy sự lạc quan này là kinh tế ba quý đầu năm của Việt Nam rất tốt, với tốc độ tăng trưởng GDP ấn tượng. Hiện có rất nhiều cải cách đang được Chính phủ triển khai và các nhà đầu tư châu Âu nhìn nhận đó là những cải cách tích cực, giúp quá trình đầu tư diễn ra nhanh hơn và thuận lợi hơn.

Bên cạnh đó, có thể thấy rõ một xu hướng mạnh mẽ về chuyển đổi số đang diễn ra tại Việt Nam từ lĩnh vực ngân hàng, doanh nghiệp tư nhân cho đến sản xuất. Quá trình số hóa này sẽ là nền tảng quan trọng để thu hút thêm các nhà đầu tư quốc tế trong tương lai.

Việt Nam hiện đã trở thành một phần của chuỗi cung ứng toàn cầu, nổi lên như một điểm đến hàng đầu nhờ sự ổn định chính trị, tốc độ giải ngân đầu tư tốt và nền kinh tế năng động.

"Nhìn chung, tôi có thể nói rằng Việt Nam đang làm rất tốt và nếu mọi thứ tiếp tục đi đúng hướng, tương lai của Việt Nam sẽ rất tươi sáng", ông Torben Minlo đánh giá.

Vậy cộng đồng doanh nghiệp châu Âu mong muốn nhìn thấy những cơ chế, chính sách hoặc giải pháp đột phá nào từ phía Chính phủ Việt Nam để tiếp tục thúc đẩy dòng đầu tư chất lượng cao?

Theo ông Torben Minlo: "Chúng tôi đánh giá cao chính sách ngoại giao linh hoạt, mềm dẻo, giữ thế cân bằng của Việt Nam trong bối cảnh địa chính trị thế giới phức tạp. Các nhà đầu tư nước ngoài đến Việt Nam không chỉ muốn xuất khẩu sang châu Âu mà còn sang Mỹ và nhiều thị trường khác và Việt Nam đang làm rất tốt trong việc duy trì quan hệ song phương với các đối tác này".

Về khía cạnh cần cải thiện, đặc biệt với các nhà đầu tư châu Âu, phát triển bền vững và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao là ưu tiên hàng đầu. Giờ đây, các nhà đầu tư luôn tìm kiếm những cơ hội đầu tư "xanh". Nếu Việt Nam đẩy nhanh tiến trình xanh hóa nền kinh tế và chuẩn bị nguồn nhân lực tốt, điều đó chắc chắn sẽ thu hút thêm dòng vốn đầu tư châu Âu trong đầu tư công nghệ cao và bền vững.

"Ngoài ra, chúng tôi mong muốn có một cơ chế "một cửa" - nghĩa là khi đến Việt Nam, chúng tôi có thể trình bày kế hoạch đầu tư, thủ tục được xử lý nhanh chóng để sớm đi vào vận hành. Nếu Việt Nam tiếp tục làm tốt các cải cách này, chúng tôi rất kỳ vọng vào kết quả bứt phá trong tương lai", ông Torben Minlo nói.

Cải cách hành chính tạo niềm tin cho nhà đầu tư

Không chỉ các doanh nghiệp châu Âu, các nhà đầu tư lớn đến từ Nhật Bản, Hàn Quốc cũng đã đưa ra những đánh giá hết sức tích cực về môi trường đầu tư, kinh doanh tại Việt Nam trong thời gian qua, thể hiện qua các con số cụ thể như thu hút FDI 9 tháng qua đạt trên 28,5 tỷ USD, tăng 15% so với cùng kỳ năm trước.

Một trong những yếu tố mang lại thành công được các nhà đầu tư nước ngoài nhắc đến trong những ngày gần đây là sự hợp nhất, mở rộng không gian phát triển của các địa phương, giúp tăng kết nối hạ tầng, chia sẻ nguồn lực. Việc hình thành ra các "siêu địa phương" cũng đã tạo ra những cực tăng trưởng với quy mô kinh tế lớn hơn. Như TP Hồ Chí Minh đã dẫn đầu cả nước với tổng vốn FDI đăng ký 4,8 tỷ USD. Tiếp theo sau đó là Bắc Ninh, Hà Nội.

Trong 9 tháng đầu năm nay, công nghiệp chế biến, chế tạo tiếp tục khẳng định vị thế là động lực chính, thu hút phần lớn dòng vốn FDI vào Việt Nam. Ảnh minh họa.

Một nhà đầu tư Hàn Quốc vừa quyết định rót thêm 50 triệu USD để xây dựng thêm các công trình phụ trợ cho dự án của mình, qua đó nâng tổng số vốn đầu tư vào Việt Nam lên gần nửa tỷ USD.

Theo đại diện doanh nghiệp, việc hợp nhất Hải Dương với Hải Phòng đã mở ra nhiều cơ hội và ưu đãi thuận lợi cho doanh nghiệp mở rộng sản xuất kinh doanh.

Ông Yang Chul - Tổng Giám đốc Công ty Hyundai Kefico Việt Nam cho biết: "Sau khi sáp nhập, doanh nghiệp được hưởng các chính sách và cơ chế ưu đãi đặc biệt của Trung ương trao cho TP Hải Phòng như về thuế, điều kiện đầu tư… Việc số hóa thủ tục hành chính TP Hải Phòng đang làm tốt tôi cũng kỳ vọng doanh nghiệp sẽ rút ngắn được nhiều thời gian, tiết kiệm chi phí".

Việc kiến tạo các địa phương lớn hơn sau sáp nhập và đơn giản hóa thủ tục hành chính… đã giúp Việt Nam có thêm cơ hội thực hiện việc chuyển từ thu hút vốn FDI bằng chi phí thấp sang thu hút vốn bằng nền tảng thể chế và năng lực quản trị. Theo Tổ chức xúc tiến thương mại Nhật Bản (JETRO), 62% doanh nghiệp được khảo sát đánh giá môi trường đầu tư và tiềm năng tăng trưởng tại Việt Nam rất cao, vượt xa mức trung bình của Asean, nhờ vào các nỗ lực cải cách.

Ông Haruhiko Ozasa - Trưởng Đại diện Tổ chức Xúc tiến thương mại Nhật Bản tại Hà Nội đánh giá: "Những cải cách này là cần thiết đối với Việt Nam khi đất nước đặt mục tiêu trở thành quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045. Bằng cách nâng cao năng suất kinh doanh thông qua việc tái cấu trúc các cơ quan hành chính, định vị khu vực tư nhân… là động lực tăng trưởng chính thúc đẩy đổi mới sáng tạo và hội nhập quốc tế. Việt Nam đang xây dựng nền tảng vững chắc cho tăng trưởng bền vững và lâu dài".

Tầm nhìn cải cách này của Việt Nam cũng được Ngân hàng Thế giới đánh giá cao. "Chính phủ Việt Nam đặt mục tiêu sẽ cắt giảm và đơn giản hóa ít nhất 30% điều kiện kinh doanh không cần thiết, rút ngắn 30% thời gian xử lý thủ tục hành chính và giảm 30% chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp. Đây là tín hiệu tích cực để thu hút thêm FDI. Bất chấp bối cảnh toàn cầu nhiều bất định, giải ngân vốn FDI tại Việt Nam vẫn duy trì sự bền bỉ, tăng trên 9% trong năm nay", ông Sacha Dray - Chuyên gia Kinh tế Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam nhận định.

Ngoài ra, việc các dự án FDI tăng vốn từ đầu năm đến nay cao gần gấp rưỡi cùng kỳ và phần góp vốn/mua cổ phần của nhà đầu tư nước hiện cũng tăng gần 35% đã cho thấy, các dự án hiện hữu sau một thời gian kinh doanh thành công đã quyết định mở rộng quy mô đáng kể, thể hiện niềm tin vững vàng của các nhà đầu tư quốc tế với môi trường đầu tư tại Việt Nam.

Tiếp tục cải cách để thu hút FDI chất lượng cao

Trong 9 tháng đầu năm nay, công nghiệp chế biến, chế tạo tiếp tục khẳng định vị thế là động lực chính, thu hút phần lớn dòng vốn FDI vào Việt Nam, phù hợp với định hướng chiến lược của Việt Nam là thu hút FDI có chọn lọc, chất lượng cao... Đây là tinh thần xuyên suốt từ Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Và cũng là cơ sở để Chính phủ, các bộ ngành và các địa phương xây dựng cơ chế đặc thù, vượt trội.

Chưa đầy 3 năm nữa, một nhà máy sản xuất pin lithium quy mô lớn sẽ được hình thành trên diện tích gần 9 hecta tại Khu Công nghiệp Yên Lư, tỉnh Bắc Ninh. Đây là nhà máy thứ 3 của doanh nghiệp nước ngoài vào thủ phủ công nghiệp - công nghệ cao tại Việt Nam nằm tạo bước đi chiến lược để tiếp cận thị trường toàn cầu.

Ông Lý Duy Năng - Phó Tổng Giám đốc, Công ty TNHH Sunwoda Việt Nam cho biết: "Việc tăng cường đầu tư vào Bắc Ninh là cần thiết cho sự phát triển chiến lược của công ty. Trong quá trình đầu tư, chính quyền địa phương đã phản ứng rất tích cực và hỗ trợ rất nhiều trong việc tư vấn chính sách, giấy phép, thuê đất và xử lý các thủ tục nhanh chóng".

Theo Ban quản lý các khu công nghiệp tỉnh Bắc Ninh, hạ tầng đồng bộ và đẩy mạnh cải cách hành chính là yếu tố then chốt mang lại thành công trong cạnh tranh thu hút đầu tư. Công tác quy hoạch và chuyển đổi số cũng đang được địa phương coi là đòn bẩy quan trọng để đón dòng vốn công nghệ cao.

Không chỉ Bắc Ninh, Phú Thọ, Hà Nội và nhiều địa phương khác cũng đang chủ động khơi thông tiềm lực, hướng đến thu hút các FDI chất lượng cao. Sau sáp nhập, các địa phương được trao thêm quyền, chủ động hơn trong tháo gỡ vướng mắc cho doanh nghiệp. Điều này giúp dòng vốn cam kết nhanh chóng chuyển thành vốn thực hiện.

Cùng với nỗ lực từ địa phương, các bộ, ngành trung ương cũng đang tập trung cải cách, tạo hành lang pháp lý thông thoáng, minh bạch và thích ứng với thông lệ quốc tế. Chẳng hạn, từ ngày 15/10, Việt Nam chính thức áp dụng Thuế tối thiểu toàn cầu theo Nghị định số 236 của Chính phủ, là bước đi quan trọng trong hội nhập kinh tế quốc tế.

Nhiều bộ luật quan trọng liên quan đến Đất đai, Khoáng sản, Đấu thầu… cũng được các cơ quan chức năng sửa đổi, bổ sung theo hướng phù hợp với thực tế khách quan và tạo thuận lợi cho sản xuất, kinh doanh để trình Quốc hội xem xét thông qua trong kỳ họp dự kiến khai mạc vào đầu tuần tới.

Nỗ lực cải thiện môi trường đầu tư, tạo thuận lợi cho sản xuất, kinh doạnh không chỉ là công việc của riêng Chính phủ, các Bộ, ngành, mà cần sự đồng lòng, quyết tâm đến từng cấp cơ sở. Một môi trường đầu tư thông thoáng, cạnh tranh công bằng, minh bạch và bền vững sẽ là chìa khóa để giữ chân và thu hút thêm các "đại bàng" công nghệ, qua đó mở ra một giai đoạn mới trong thu hút vốn FDI chất lượng cao vào Việt Nam.

Nguồn: https://vtv.vn/viet-nam-diem-den-cua-dong-von-fdi-chat-luong-cao-100251018053937917.htm