Xác định công nghiệp văn hóa là ngành kinh tế trọng điểm trong chiến lược phát triển quốc gia

VHO - Phát biểu tại phiên thảo luận chiều 29.10 của Quốc hội, đại biểu Trần Thị Hồng Thanh (Ninh Bình) nhấn mạnh, Nhà nước cần xác định công nghiệp văn hóa là một ngành kinh tế trọng điểm, từ đó có cơ chế, chính sách đầu tư tương xứng, nhằm thúc đẩy lĩnh vực này phát triển mạnh mẽ, đóng góp thiết thực vào tăng trưởng bền vững của đất nước.

Đại biểu Trần Thị Hồng Thanh đề nghị Nhà nước cần xác định công nghiệp văn hoá là ngành kinh tế trọng điểm

Theo đại biểu, trong thời gian qua, Đảng và Nhà nước đã xác định công nghiệp văn hóa là một ngành kinh tế quan trọng, có vai trò không chỉ bảo tồn và phát huy bản sắc dân tộc mà còn thúc đẩy tăng trưởng, tạo việc làm, mở rộng không gian sáng tạo và khẳng định vị thế Việt Nam trên bản đồ kinh tế - văn hóa quốc tế.

Tinh thần đó được thể hiện rõ trong Nghị quyết số 33 ngày 9.6.2014 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về xây dựng và phát triển con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước, cùng Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030, đã đặt nền tảng quan trọng cho giai đoạn phát triển mới của lĩnh vực này.

Sau thời gian triển khai, Việt Nam đã ghi nhận nhiều kết quả tích cực ở các lĩnh vực như điện ảnh, âm nhạc, mỹ thuật, nghệ thuật biểu diễn, thiết kế, thời trang, quảng cáo, trò chơi điện tử, xuất bản, du lịch văn hóa và công nghiệp di sản số. Nhiều sản phẩm văn hóa Việt Nam đã khẳng định thương hiệu tại các sự kiện, giải thưởng quốc tế và chương trình sáng tạo trẻ, góp phần lan tỏa hình ảnh Việt Nam năng động, sáng tạo trên trường quốc tế.

Tuy nhiên, đại biểu Trần Thị Hồng Thanh cũng chỉ rõ, quy mô thị trường văn hóa sáng tạo của Việt Nam hiện mới chiếm khoảng 4% GDP, thấp hơn nhiều so với mức bình quân 7–10% của các quốc gia trong khu vực. Hạ tầng sáng tạo còn thiếu và yếu; cơ chế, chính sách khuyến khích đầu tư, bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ và phát triển thị trường lao động sáng tạo còn hạn chế. Ở nhiều địa phương, chiến lược phát triển công nghiệp văn hóa chưa được xây dựng bài bản, công tác quy hoạch, đào tạo nhân lực và liên kết vùng vẫn còn mờ nhạt.

Hoàn thiện thể chế, phát triển hệ sinh thái sáng tạo và đẩy mạnh chuyển đổi số

Để công nghiệp văn hóa phát triển bền vững, hướng tới mục tiêu đóng góp 7% GDP vào năm 2030 và 8% GDP vào năm 2035 theo Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa vừa được Quốc hội phê duyệt, đại biểu đề xuất năm nhóm giải pháp trọng tâm.

Thứ nhất, hoàn thiện thể chế và cơ chế chính sách. Đại biểu đề nghị ban hành Luật Phát triển công nghiệp văn hóa để tạo khung pháp lý đồng bộ, rõ ràng; xây dựng thị trường văn hóa lành mạnh, quy định cụ thể về quyền sở hữu trí tuệ, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của tác giả, nhà sáng tạo. Đồng thời, cần có chính sách ưu đãi về đầu tư, thuế, đất đai, chuyển đổi số và tích hợp các chính sách phát triển văn hóa, du lịch, truyền thông, công nghệ sáng tạo trong một chiến lược quốc gia thống nhất.

Thứ hai, phát triển hệ sinh thái sáng tạo và nguồn nhân lực chất lượng cao, hình thành các trung tâm sáng tạo, hỗ trợ khởi nghiệp văn hóa, ươm mầm ý tưởng. Cùng với đó, đổi mới giáo dục nghệ thuật, gắn đào tạo với nhu cầu thị trường và quá trình chuyển đổi số. Đại biểu nhấn mạnh cần thực hiện hiệu quả các Đề án Đào tạo tài năng trong lĩnh vực văn hóa nghệ thuật giai đoạn 2016–2025, tầm nhìn 2030 và Đề án Đào tạo, bồi dưỡng nhân lực văn hóa nghệ thuật ở nước ngoài đến năm 2030.

Thứ ba, đẩy mạnh chuyển đổi số trong lĩnh vực văn hóa, phát triển hạ tầng số phục vụ sản xuất, phân phối và quảng bá sản phẩm văn hóa. Ứng dụng công nghệ hiện đại như trí tuệ nhân tạo (AI), thực tế ảo (VR/AR) trong bảo tồn di sản, phát triển du lịch văn hóa và nghệ thuật biểu diễn, nhằm tạo trải nghiệm mới mẻ, thu hút công chúng.

Thứ tư, tăng cường liên kết vùng và huy động nguồn vốn đầu tư. Đại biểu đề xuất xây dựng chuỗi giá trị văn hóa – du lịch – sáng tạo theo vùng, gắn sản phẩm văn hóa với thương hiệu địa phương. Đồng thời, khuyến khích sự tham gia của doanh nghiệp tư nhân, quỹ đầu tư và cộng đồng nghệ sĩ trong phát triển công nghiệp văn hóa, theo mô hình đối tác công – tư (PPP).

Thứ năm, nâng cao sức mạnh mềm văn hóa Việt Nam trong hội nhập quốc tế. Theo đại biểu, cần đưa sản phẩm văn hóa Việt ra thế giới thông qua các lĩnh vực như phim ảnh, thời trang, nghệ thuật biểu diễn, ẩm thực, văn học và sản phẩm số. Việc tăng cường tổ chức các tuần lễ văn hóa, lễ hội sáng tạo quốc tế tại Việt Nam sẽ góp phần quảng bá hình ảnh đất nước năng động, sáng tạo và hội nhập sâu rộng

Cần xác định công nghiệp văn hóa là ngành kinh tế trọng điểm

Bên cạnh các giải pháp, đại biểu Trần Thị Hồng Thanh cũng đưa ra bốn kiến nghị nhằm thể chế hóa định hướng phát triển công nghiệp văn hóa trong giai đoạn tới.

Thứ nhất, đối với Nhà nước, cần sớm xác định công nghiệp văn hóa là ngành kinh tế trọng điểm, đưa chỉ tiêu tăng trưởng của ngành vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm, đồng thời đầu tư trọng điểm cho hạ tầng sáng tạo, bảo tồn di sản, chuyển đổi số văn hóa và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao.

Thứ hai, đối với các địa phương, mỗi tỉnh, thành phố cần xây dựng chiến lược phát triển công nghiệp văn hóa riêng, gắn với bản sắc, di sản và thế mạnh địa phương, hình thành cụm ngành sáng tạo và các trung tâm biểu diễn, thiết kế, du lịch văn hóa.

Thứ ba, đối với cộng đồng doanh nghiệp và xã hội, cần khuyến khích đầu tư, tài trợ và hợp tác quốc tế trong sáng tạo nghệ thuật, đồng thời xây dựng văn hóa tiêu dùng hiện đại, tôn vinh sản phẩm trí tuệ Việt.

Thứ tư, đối với giới trí thức và nghệ sĩ, đại biểu mong muốn mỗi người phát huy vai trò hạt nhân sáng tạo, truyền cảm hứng đổi mới, góp phần nâng tầm giá trị thẩm mỹ và nhân văn trong các sản phẩm văn hóa, qua đó lan tỏa tinh thần sáng tạo và khát vọng Việt Nam trong thời đại mới...

Nguồn: https://baovanhoa.vn/van-hoa/xac-dinh-cong-nghiep-van-hoa-la-nganh-kinh-te-trong-diem-trong-chien-luoc-phat-trien-quoc-gia-177780.html