Bộ Công Thương đang lấy ý kiến để trình Chính phủ ban hành lộ trình áp dụng nhiên liệu sinh học, với mục tiêu chuyển sang sử dụng xăng sinh học E10 trên toàn quốc. Trong đó, việc sử dụng xăng E10 (pha 10% ethanol vào xăng khoáng) dự kiến áp dụng từ ngày 1/1/2026.
Trước mắt từ ngày 1/8, hai doanh nghiệp đầu mối xăng dầu lớn nhất cả nước là Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) và Tổng Công ty Dầu Việt Nam (PV Oil) cho biết sẽ thí điểm bán xăng E10 tại TPHCM, TP Hà Nội và TP Hải Phòng.
Thế giới áp dụng ra sao?
Tại nhiều quốc gia, xăng E10 được xem là bước đệm quan trọng trong tiến trình chuyển đổi từ nhiên liệu hóa thạch sang các nguồn năng lượng sạch hơn. Mỹ, EU, Thái Lan, Brazil... đều đã sử dụng phổ biến xăng E10 trong nhiều năm qua.
Brazil là nước đi đầu với chương trình quốc gia về pha xăng pha ethanol từ năm 1975, sử dụng ethanol sản xuất từ mía để pha vào xăng với tỷ lệ 20%, thậm chí có thể lên đến 85% dùng trong ngành vận tải. Từ tháng 8, Brazil sẽ nâng tỷ lệ ethanol pha vào xăng từ 27% (E27) lên 30% (E30) bắt buộc sử dụng trên toàn quốc, theo Reuters.
Tại Mỹ, quốc gia này bắt đầu thử nghiệm sử dụng xăng pha cồn từ những năm 1976 sau đợt khủng hoảng năng lượng năm 1973. Từ năm 1978, Mỹ đã có chính sách ưu tiên ethanol trong nhiên liệu và dùng biện pháp giảm thuế đối với xăng pha ethanol nhằm khuyến khích phát triển thị trường nhiên liệu sinh học.
Hiện nay, xăng tiêu thụ trên toàn nước Mỹ đều có chứa đến 10% ethanol, các tỷ lệ pha ethanol 15, 20, 30% được khuyến khích sử dụng, một số phương tiện cải hoán động cơ có thể sử dụng E85, tức tỷ lệ pha ethanol lên đến 85%.
Ở nhiều nước châu Âu, châu Mỹ, xăng sinh học đã được sử dụng trong nhiều năm qua và hiện nay tỷ lệ ethanol pha vào xăng bắt buộc tối thiểu là 10%.
Các lựa chọn loại xăng pha ethanol tại một trạm xăng ở Mỹ (Ảnh: Reuters).
Tại khu vực Đông Nam Á, Thái Lan và Philippines là hai nước tiên phong trong sử dụng xăng pha ethanol với tỷ lệ phổ biến là 10-15%. Thái Lan là một trong những nước sản xuất ethanol lớn ở khu vực Đông Nam Á. Thái Lan đã bắt đầu cung cấp ethanol làm nhiên liệu từ năm 2005, đến nay chủ yếu tiêu thụ xăng sinh học E10 và khuyến khích sử dụng xăng E20.
Hiện nay, ở Thái Lan chỉ tồn tại xăng sinh học có pha ethanol. Người tiêu dùng bắt buộc phải lựa chọn giữa các loại xăng pha ethanol với các tỷ lệ khác nhau, do đó lượng tiêu thụ xăng sinh học tăng lên 93%.
Với Philippines, quốc gia này quy định bắt buộc dùng xăng sinh học E5 từ năm 2009 và E10 từ năm 2011. Philippines miễn thuế cho phần nhiên liệu sinh học pha và các khoản miễn thuế VAT cho nguyên liệu thô (mía, sắn...) khi dùng để sản xuất nhiên liệu sinh học. Philippines là một trong những nhà nhập khẩu ethanol lớn nhất châu Á.
Loại xăng sinh học E10 có gì khác biệt?
Theo cẩm nang xăng sinh học của Bộ Công Thương, nguyên liệu chính để sản xuất cồn sinh học (bioethanol) tại Việt Nam hiện nay là sắn lát khô. Cồn sinh học được sản xuất từ quá trình lên men tinh bột, mật rỉ đường và các phế phẩm nông nghiệp khác.
Xăng sinh học được ký hiệu là Ex trong đó x là % thể tích cồn trong công thức pha trộn xăng sinh học. Xăng sinh học E10 là nhiên liệu chứa 10% thể tích cồn sinh học và 90% thể tích xăng truyền thống.
Việc sử dụng xăng sinh học giúp cải thiện tính năng động cơ, giảm phát thải, mang lại lợi ích cho người tiêu dùng và xã hội. Quá trình sử dụng xăng sinh học rất thuận tiện, không cần phải điều chỉnh động cơ khi chuyển đổi giữa xăng sinh học và xăng thông thường.
Do ethanol có trị số octan (RON - Research Octane Number) cao tới 109 nên khi pha vào xăng sẽ giúp nhiên liệu chống kích nổ tốt hơn. Ngoài ra, ethanol chứa nhiều oxy hơn so với xăng thường, giúp quá trình cháy trong động cơ diễn ra triệt để hơn, tăng công suất, giảm tiêu hao nhiên liệu, đồng thời giảm thiểu phát thải các chất độc hại trong khí thải động cơ.
Sử dụng xăng sinh học E10 cho động cơ xe máy đang lưu hành, động cơ phát huy công suất vượt trội hơn so với xăng thông thường (Ảnh: Shutterstock).
Các nghiên cứu thực nghiệm đánh giá độ bền và tuổi thọ của động cơ xe máy và ô tô cho thấy mức độ ảnh hưởng của xăng sinh học E10 và xăng truyền thống ảnh hưởng khá tương đương, đều nằm trong giới hạn cho phép về tiếng ồn và sự thay đổi các đặc tính của dầu bôi trơn.
Tuy nhiên, xăng sinh học E10 có ảnh hưởng rõ nét hơn đối với sự biến đổi của áp suất nén, công suất, lượng nhiên liệu tiêu thụ, phát thải, mức độ mài mòn cũng như chất lượng của dầu bôi trơn.
Tóm lại, khi sử dụng xăng sinh học E10 cho xe máy đang lưu thông, động cơ có thể đạt công suất cao hơn, tiết kiệm nhiên liệu hơn. Ngoài ra, E10 có thể dùng chung với xăng thường mà không cần điều chỉnh hệ thống nhiên liệu.
Cơ quan chức năng khẳng định xăng sinh học E10 không ảnh hưởng nhiều tới chi tiết bằng vật liệu thép nhưng có ảnh hưởng tới các chi tiết bằng vật liệu hợp kim nhôm, các loại mấu nhựa như đồng cũng như các vật liệu bọc.
Với các dòng xe đời mới, các bộ phận bằng đồng trong bộ chế hòa khí và một số chi tiết bằng nhựa hiện nay đã được cải tiến để phù hợp với nhiên liệu sinh học, nên không còn là điểm yếu lớn khi sử dụng xăng E10.
Tuy nhiên, các chi tiết làm bằng cao su hoặc vật liệu mềm như gioăng, phớt, ống dẫn… nếu không đảm bảo độ kín hoặc không được thiết kế để chịu cồn ethanol, cần được thay thế bằng loại cao su chuyên dụng có độ bền cao hơn khi tiếp xúc với xăng pha ethanol. Ngoài ra, không nên dùng xăng E10 cho các loại xe ít được bảo dưỡng định kỳ.
Nguồn: https://dantri.com.vn/kinh-doanh/xang-e10-viet-nam-sap-trien-khai-toan-quoc-the-gioi-da-tien-xa-toi-dau-20250731022844316.htm
Bình luận (0)