Xây dựng nền hành chính phục vụ, Quảng Nam hướng đến dịch vụ công chủ động

Mô phỏng các dịch vụ hành chính công thiết yếu trong cuộc đời công dân đối với mô hình hành chính công chủ động. Nguồn ảnh minh họa: Sở KH-CN

Tiếp cận quản lý toàn diện

Theo ông Trương Thái Sơn - Trưởng phòng Chuyển đổi số và viễn thông (Sở KH-CN), mô hình hành chính công chủ động là một cách tiếp cận quản lý toàn diện, tận dụng công nghệ số để dự đoán và đáp ứng nhu cầu của xã hội mà không cần công dân hay doanh nghiệp phải trực tiếp khởi tạo yêu cầu.

Khác với cách làm truyền thống khi người dân phải đến cơ quan nhà nước để nộp hồ sơ, mô hình này cho phép chính quyền chủ động cung cấp dịch vụ dựa trên các sự kiện quan trọng trong cuộc sống như khai sinh, nhập học, gia hạn giấy phép, hỗ trợ các hộ nghèo...

Các yếu tố cốt lõi của mô hình bao gồm tích hợp dữ liệu liên thông giữa các cơ quan, dự đoán nhu cầu bằng phân tích dữ liệu lớn (Big Data), minh bạch hóa quy trình thông qua các nền tảng trực tuyến, và đặt người dân làm trung tâm của mọi hoạt động phục vụ.

Sở KH-CN đã được UBND tỉnh giao nhiệm vụ chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành để xây dựng kế hoạch triển khai các dịch vụ công trực tuyến chủ động trong quý I. Đây là một phần trong nỗ lực thực hiện Nghị quyết cải cách hành chính, chuyển đổi số và Đề án 06 của Chính phủ, hướng tới xây dựng một chính quyền số hiện đại, hiệu quả.

Mô hình hành chính công chủ động có thể tích hợp dịch vụ thông báo nhập học và làm hồ sơ nhập học chủ động. Ảnh minh họa: Thành Công

Sở KH-CN đã liệt kê chi tiết 8 dịch vụ công chủ động dự kiến triển khai tại Quảng Nam, trải rộng trên nhiều lĩnh vực như tư pháp, giáo dục, y tế, văn hóa và xây dựng.

Trong số này, một số dịch vụ nổi bật có thể kể đến như “Đăng ký khai sinh chủ động”, dự kiến thời hạn hoàn thành vào ngày 30/4/2025. Dịch vụ này do Sở Tư pháp chủ trì, phối hợp với Sở Y tế, các bệnh viện và cơ sở y tế tại TP.Tam Kỳ, UBND các xã, phường, Công an tỉnh, Bảo hiểm Xã hội tỉnh và Sở KH-CN.

Khi có trẻ em sinh ra, hệ thống sẽ tự động tiếp nhận dữ liệu từ cơ sở y tế, khởi tạo thủ tục đăng ký khai sinh. Sau đó, cơ quan chức năng chủ động liên hệ phụ huynh để xác thực thông tin và cấp giấy khai sinh mà không cần nộp hồ sơ giấy như trước đây.

Một dịch vụ khác là “Thông báo nhập học và làm hồ sơ nhập học chủ động” cũng được gợi ý trong mô hình, do Sở GD&ĐT phụ trách. Trước kỳ tuyển sinh đầu cấp (lớp 1 hoặc lớp 6), hệ thống sẽ tự động xác định danh sách học sinh trong độ tuổi quy định, gửi thông báo về trường học dự kiến và thời gian làm thủ tục đến phụ huynh qua các kênh như smartApp, Zalo, email hoặc SMS, giúp đơn giản hóa quy trình và giảm áp lực cho cả gia đình lẫn nhà trường.

Ngoài ra, các dịch vụ như “Thông báo gia hạn giấy phép hành nghề y tế”, “Thông báo gia hạn/cấp đổi thẻ hướng dẫn viên du lịch” hay “Thông báo xác nhận hộ nghèo/cận nghèo chủ động” cũng được đề xuất, hướng đến các nhóm đối tượng là người lao động ngành y tế, du lịch và nhóm hộ nghèo, cận nghèo.

Đặc biệt, dịch vụ “Chủ động tổng hợp hồ sơ khi người dân có nhu cầu xây nhà” được đề xuất với sự tham gia của Sở Xây dựng, Sở Nông nghiệp và Môi trường, Điện lực Quảng Nam và đơn vị cung cấp nước sạch cho thấy sự kết nối đa ngành để hỗ trợ người dân từ khâu lập hồ sơ đến kết nối các tiện ích như điện, nước. Những sáng kiến này giúp giảm thiểu thời gian chờ đợi, tạo sự linh hoạt trong việc ứng dụng công nghệ vào quản lý hành chính.

Thay đổi tầm nhìn

Phát biểu tại hội nghị trao đổi phương án triển khai thí điểm hành chính công chủ động được tổ chức vào ngày 9/4 vừa qua, ông Nguyễn Đức Bình - Giám đốc Sở KH-CN cho biết, việc triển khai hành chính công chủ động là một bước tiến quan trọng trong cải cách hành chính, giúp giảm thiểu thủ tục rườm rà, nâng cao hiệu quả phục vụ và tạo sự hài lòng cho người dân.

Mô hình hành chính công chủ động giúp minh bạch hóa quy trình thông qua các nền tảng trực tuyến, và đặt người dân làm trung tâm của mọi hoạt động phục vụ. Ảnh minh họa: PHƯƠNG GIANG

“Mô hình này không chỉ đơn thuần là ứng dụng công nghệ mà còn là cơ hội để thay đổi tư duy quản lý, từ đó tối ưu hóa nguồn lực và nâng cao chất lượng dịch vụ công trên địa bàn tỉnh” - ông Bình nói.

Những vướng mắc cũng bước đầu được nhận diện. Theo đại diện Sở KH-CN, dữ liệu hiện tại chưa đầy đủ và chưa được khai thác hiệu quả, thời gian triển khai trong tháng 4 và tháng 5/2025 khá gấp rút cũng như yêu cầu về hạ tầng công nghệ, an toàn thông tin và bảo mật dữ liệu đang đặt ra nhiều trở ngại.

Để vượt qua những trở ngại này, tỉnh cần chủ động xây dựng kho dữ liệu địa phương, kết nối với cơ sở dữ liệu quốc gia và ban hành các văn bản pháp lý cho phép thí điểm. Quảng Nam đang cần một hệ thống dữ liệu liên thông và đồng bộ, từ đó mới có thể triển khai hiệu quả các dịch vụ chủ động. Đây là thách thức nhưng cũng là động lực để Quảng Nam đẩy mạnh chuyển đổi số.

Trong tầm nhìn dài hạn, mô hình hành chính công chủ động tại Quảng Nam hứa hẹn giảm tải thủ tục hành chính cho người dân, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước thông qua việc ứng dụng các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo (AI), Internet vạn vật (IoT) và phân tích dữ liệu lớn.

Các đặc điểm chính của mô hình hành chính công chủ động. Nguồn ảnh minh họa: Sở KH-CN

Việc thí điểm tại TP.Tam Kỳ với các dịch vụ như đăng ký khai sinh, thông báo nhập học sẽ là “bài kiểm tra” để đánh giá tính khả thi và hiệu quả của mô hình. Nếu thành công, đây có thể trở thành hình mẫu để nhân rộng ra các địa phương khác, góp phần quan trọng vào mục tiêu xây dựng chính phủ số mà Việt Nam đang hướng tới.

Mô hình cũng cho thấy Quảng Nam đang từng bước hiện thực hóa mục tiêu thay đổi tầm nhìn: lấy người dân làm trung tâm phục vụ, biến chính quyền từ một đơn vị quản lý thành một người đồng hành thực sự của người dân và doanh nghiệp.

Nguồn: https://baoquangnam.vn/xay-dung-nen-hanh-chinh-phuc-vu-quang-nam-huong-den-dich-vu-cong-chu-dong-3152773.html