Xử lý ô nhiễm môi trường trong chăn nuôi

trang-trai-chan-nuoi(1).jpg — Trang trại chăn nuôi trên địa bàn xã Vĩnh Thuận. Ảnh: TRUNG KIÊN

Dễ phát sinh ô nhiễm

Theo Thống kê thành phố Hải Phòng, từ số lượng gia súc, gia cầm hiện có, ước tính mỗi năm phát sinh khoảng 399 nghìn tấn chất thải rắn, bao gồm chất độn chuồng, thức ăn dư thừa hoặc rơi vãi. Trong đó, khu vực phía Đông Hải Phòng có khoảng 86.330 tấn chất thải từ lợn, 312.910 tấn chất thải từ các loại gia súc, gia cầm, khác như trâu, bò, dê, gà, vịt... Chất thải của gia súc, gia cầm mỗi năm ở khu vực phía Tây thành phố khoảng hơn 1,5 triệu tấn; trong đó chất thải của lợn 1 triệu tấn (66%), chất thải gia cầm 0,35 triệu tấn (23%), chất thải trâu, bò 0,15 triệu tấn (11%)...

Thực tế hiện nay, các trang trại chăn nuôi lớn mới có điều kiện đầu tư xử lý môi trường bằng cách lắp đặt hệ thống hầm bioga cỡ lớn, đủ điều kiện tiêu chuẩn đáp ứng yêu cầu xử lý môi trường; tái chế chất thải, phụ phẩm chăn nuôi làm nguyên liệu cho hoạt động sản xuất khác; sử dụng chế phẩm sinh học xử lý môi trường; áp dụng đệm lót sinh học để giảm mùi hôi thối từ trang trại... Còn phần lớn gia trại, cơ sở chăn nuôi nhỏ, lẻ chưa có điều kiện đầu tư kinh phí để áp dụng các mô hình xử lý môi trường chăn nuôi khép kín, bảo đảm môi trường xanh, sạch trong chăn nuôi...

Theo Phó trưởng Phòng Quản lý môi trường (Sở Nông nghiệp và Môi trường) Đỗ Thị Hương, việc xử lý môi trường chăn nuôi đối với các trang trại, gia trại, nhất là chăn nuôi lợn và gà có khối lượng chất thải phát sinh lớn, đòi hỏi chi phí cao trong xử lý môi trường. Tuy nhiên, doanh nghiệp, hộ chăn nuôi còn khó tiếp cận được cơ chế, chính sách vay vốn ưu đãi. Một số trang trại có điều kiện đầu tư hệ thống xử lý môi trường, nhưng còn hạn chế kỹ thuật vận hành nên chưa bảo đảm quy trình và vẫn gây ô nhiễm môi trường. Đối với cơ sở chăn nuôi nhỏ, lẻ lại càng khó khăn hơn khi tìm giải pháp bảo vệ môi trường chăn nuôi do điều kiện kinh phí hạn hẹp, dẫn tới nguy cơ rủi ro về dịch bệnh lớn...

chan-nuoi(1).jpg — Hộ chăn nuôi gia cầm ở xã Tân Minh sử dụng đệm lót sinh học bảo đảm chuồng trại chăn nuôi luôn sạch sẽ, thoáng mát.

Tuyên truyền, nhân rộng mô hình hiệu quả

Thực tế, tại một số vùng chăn nuôi tập trung, chủ trang trại đang từng bước áp dụng sáng kiến cải tiến kỹ thuật, ứng dụng tiến bộ khoa học nhằm giảm thiểu thấp nhất tình trạng ô nhiễm môi trường từ hoạt động chăn nuôi. Trang trại của bà Phạm Thị Năng ở xã Vĩnh Thịnh trước đây sử dụng mô hình nền bê tông, chăn nuôi ướt để nuôi lợn. Việc rửa chuồng trại thường xuyên gây áp lực lớn cho hạ tầng xử lý môi trường và chi phí vận hành. Tuy nhiên, gần đây, bà xây dựng chuồng sàn tấm đan theo công nghệ Nhật Bản - Đan Mạch - Hàn Quốc, chuồng sàn được thiết kế thoáng, nước thải trang trại rơi thẳng xuống hầm biogas...

Hay chuỗi trang trại nuôi gà đẻ trứng của ông Đào Hữu Thuân ở xã Mao Điền có 4 khu vực chăn nuôi với công suất 7 vạn gà đẻ trứng. Cơ sở vật chất phục vụ chăn nuôi đều được đầu tư quy mô với hệ thống chuồng treo và ô lồng, hệ thống máng ăn bán tự động; khâu xử lý môi trường áp dụng đệm lót sinh học và men vi sinh...

Thành phố Hải Phòng đang thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu, trong đó vấn đề môi trường, xử lý chất thải chăn nuôi là tiêu chí chính. Vì vậy, chăn nuôi theo hướng an toàn kiểm soát chất thải để bảo vệ môi trường không chỉ là xu hướng, mà là yêu cầu bắt buộc trong chiến lược phát triển bền vững ngành chăn nuôi thành phố.

Theo Phó chi cục trưởng Chi cục Thủy sản, Chăn nuôi và Thú y Nguyễn Mạnh Hùng, ngành Nông nghiệp và Môi trường định hướng phát triển chăn nuôi theo đúng quy hoạch, chú trọng xây dựng mô hình chăn nuôi theo quy trình VietGAHP gắn với tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi. Hoạt động chăn nuôi phải vừa bảo đảm ổn định thị trường, vừa bảo vệ môi trường gắn với an toàn thực phẩm; giám sát chặt chẽ diễn biến đàn gia súc, gia cầm trên địa bàn để phòng chống tốt dịch bệnh... Thành phố có cơ chế khuyến khích, hỗ trợ các trang trại chăn nuôi đầu tư cơ sở vật chất, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật trong sản xuất và xử lý môi trường chăn nuôi...

Thời gian tới, các địa phương đẩy mạnh tuyên truyền để người dân chuyển từ thói quen truyền thống sang chăn nuôi theo chuẩn kỹ thuật hiện đại, hạn chế mức thấp nhất nguy cơ gây ô nhiễm môi trường. Thành phố khuyến khích các trang trại, gia trại ứng dụng công nghệ, mô hình phù hợp như: hầm biogas cải tiến, đệm lót sinh học, hệ thống xử lý khí thải, phần mềm quản lý chuồng trại…

Một số vi phạm đang tồn tại trong lĩnh vực chăn nuôi như: xả thải không qua xử lý; xây chuồng trại trái phép; chăn nuôi trong khu dân cư; không kê khai hoạt động chăn nuôi theo quy định… cần được chính quyền địa phương, cơ quan quản lý kiểm tra, giám sát, cảnh báo và chấn chỉnh kịp thời.

HƯƠNG AN

Nguồn: https://baohaiphong.vn/xu-ly-o-nhiem-moi-truong-trong-chan-nuoi-519053.html