Bác sĩ Tăng Hà Nam Anh kể chuyện đi Pháp học phẫu thuật

Nhưng ít ai biết được rằng để đến được đây, ông đã có những bước đi ban đầu khá gian nan. Mới đây, ông đã kể câu chuyện về những ngày đầu tiên ấy.

Những "lần đầu" bỡ ngỡ

Năm 2004, thời còn làm nội trú ở Pháp, một ngày đẹp trời GS Hardy kêu tôi lên và bảo về chuẩn bị báo cáo kỹ thuật mổ nội soi khoang dưới sên cổ chân lấy dị vật.

Thế là vắt giò lên cổ đọc sách, nhờ thư kí của thầy gọi bệnh nhân tái khám, soạn slide tiếng Pháp và bắt đầu tập trình bày bằng tiếng Pháp với các bạn nội trú Pháp để các bạn ấy sửa.

Lần đầu tiên trình bày một bài báo cáo bằng tiếng nước ngoài trước hội nghị gần 800 người đối với một bác sĩ trẻ (năm đó mới vừa 30) quả thực là một áp lực ghê gớm. Cuối cùng thì mọi sự cũng xong một cách xuất sắc, cả nhóm nội trú Pháp kéo tôi đi ăn mừng.

21 năm sau chàng trai ấy quay lại Paris với một bài báo cáo tổng quan về lịch sử chuyên ngành thay khớp ở Việt Nam tại hội nghị chấn thương chỉnh Pháp. Tuy năm nay đỡ run hơn năm xưa nhưng nhiều kỉ niệm ùa về.

Bác sĩ Tăng Hà Nam Anh kể chuyện đi Pháp học phẫu thuật- Ảnh 1. — Bác sĩ Tăng Hà Nam Anh tại buổi báo cáo kỹ thuật mổ nội soi khoang dưới sên cổ chân lấy dị vật năm 2024.

Nhớ lại giữa tháng 10/2003, tôi lúc ấy là một chàng trai trẻ với vốn tiếng Pháp hạn chế và vài đồng bạc lẻ trong tay nhưng lòng quyết tâm đi "kiếm con chữ" chuyên ngành chấn thương chỉnh hình thì cao ngút như những người trẻ khác giàu nhiệt huyết và "nghèo xèng".

Tuần đầu tiên vào làm "chức năng nội trú" dịch đúng từng chữ của từ Faisant Fonction d'Interne FFI, thầy trưởng khoa - GS Lortat Jacob - người sau này có thời gian tiếp xúc mới biết ông dễ tính và hơi hài hước - nhận xét 1 câu làm cốc chủ tụt mood "Nam Anh, em nói "thứ tiếng Pháp trong nhà bếp" (francaise dans la cuisine).

Tuần thứ hai, thầy bắt tất cả nội trú đi dự hội nghị chấn thương chỉnh hình Pháp SOFCOT. Vì là bác sĩ nội trú nên được giảm giá tham dự hội nghị. Bước vào hội trường Bordeaux thấy choáng vì đông bác sĩ quá và có nhiều bài giảng hay quá. Chụp được cái hình với GS Louis Pidorz, người đã qua Sài Gòn dạy lớp chấn thương chỉnh hình và chấm tuyển nội trú cho cả nhóm bác sĩ ngoại đi Pháp. Thời điểm đó, tôi có 1 ý nghĩ hơi ngông cuồng là 1 ngày nào đó mình có thể đứng trên bục để báo cáo trước hội nghị.

Mặc dù sau này được đi báo cáo nhiều nơi, ở nhiều hội nghị lớn trong vùng và châu lục nhưng tất cả bằng tiếng Anh. Nên chuyến đi Pháp báo cáo bằng tiếng Pháp lần này là "thỏa ước mơ".

Từ quá khứ đến tương lai

3 năm trước, nhân 1 lần đi Pháp, tôi có dịp nói chuyện với 1 người bạn Pháp về kế hoạch hợp tác với Hội Chấn thương chỉnh hình Pháp và Hội Chấn thương chỉnh hình Việt Nam về hợp tác Việt - Pháp xung quanh nội soi khớp, thực tế tôi đã làm từ những năm 2015 hay 2016 với Hội Nội soi Pháp và Hội Nội soi TP.HCM.

GS Patrice Mertl từng được mời tham dự hội nghị chấn thương chỉnh hình Việt Nam ở Huế và sau đó là Hội Nội soi khớp và thay khớp Việt Nam (VAAS). Kế hoạch để Việt Nam trở thành quốc gia khách mời của hội nghị chấn thương chỉnh hình Pháp hình thành từ đó.

Kết quả là tại đây, Hội Chấn thương chỉnh hình Việt Nam đã có tham dự với khoảng hơn chục báo cáo bằng tiếng Anh. Ngày thứ hai hội nghị, tôi có 1 bài báo cáo khoảng 15 phút bằng tiếng Pháp để giới thiệu về lịch sử thay khớp ở Việt Nam từ quá khứ đến tương lai.

Báo cáo ở hội thảo Bordeaux, không thể tin được. 22 năm trước là niềm mơ ước, ngày này 22 năm sau mơ ước thành hiện thực.

Và điều thú vị: vẫn chưa quên được tiếng Pháp. Sau bài báo cáo được nhiều GS Pháp bắt tay khen ngợi vì những gì Việt Nam đã phát triển, nhưng vẫn là tiếng Pháp trong nhà bếp năm xưa.

Chuyện giờ này mới kể

BS Nam Anh kể, năm 1991 tôi trúng tuyển vào Đại học Y dược TP.HCM và khăn gói quả mướp từ quê nghèo lên phố thị.

"May mắn tôi được ở trọ nhà của bà bên ngoại. Bà lấy ông xuất thân từ gia đình biết tiếng Pháp nên mấy ngày sau khi đi học ông kêu ra hỏi con biết ngoại ngữ không. Mình thật thà trả lời tiếng Anh thì lõm bõm vì dưới quê chỉ học trên lớp, không có cơ hội thực hành. Ông bảo bác sĩ ngày xưa ai cũng biết tiếng Pháp nên con nên học"- BS Nam Anh kể lại.

BS Nam Anh kể tiếp, "sau đó mỗi tối tôi hăm hở ngồi phụ ông bán vé số và học thêm tiếng Pháp với ông với cuốn sách đầu tiên là cuốn Cours de langue de civilisation. Nói thêm 1 chút ông là dân học tiếng Pháp như là ngôn ngữ chính,

Đến gần cuối năm nội trú, thằng bạn thân bảo sao tao với mày không học lại tiếng Pháp để đi thi FFI? Thế là lại đăng kí học và thi để rồi đậu 1 xuất đi FFI".

Tháng 11.2003, BS trẻ Nam Anh nhập học ở Đại học Paris 13 và làm nội trú ở Bệnh viện Ambroise Pare ở Boulogne Billancourt. Đó là chuyến đi nước ngoài đầu tiên và lâu nhất, xa nhất của 1 bác sĩ trẻ vừa mới tốt nghiệp nội trú chấn thương chỉnh hình.

Mang theo một vali đầy mì gói và vài đồng bạc lẻ làm hành trang, chàng trai ấy háo hức, hăm hở đến xứ sở mà mình yêu thích, nhưng cùng đó là những cú sốc đầu đời xuất hiện. "Đầu tiên là đi đóng tiền ở trường Đại học. Mang theo tiền mặt, đến nơi mới biết trường chỉ nhận séc. Lúc đó chưa mở tài khoản ngân hàng được vì chưa có chỗ ở và giấy xác nhận làm việc. Mất 1 ngày để đi năn nỉ các bạn trong trường ĐH viết giùm tấm sec đúng bằng số tiền cần đóng. Ơn trời cô thủ quỹ thấy mặt mày ngơ ngáo như muốn khóc sau 1 ngày đi xin xỏ nên viết cho tấm séc"- BS Nam Anh kể lại.

Bác sĩ Tăng Hà Nam Anh kể chuyện đi Pháp học phẫu thuật- Ảnh 2. — Bác sĩ Tăng Hà Nam Anh học mổ nội soi khớp vai tại Pháp năm 2003.

Tiến sĩ Nam Anh ngày nay vẫn luôn nhớ "tôi có cái may mắn 'rơi' vào bệnh viện chuyên làm nội soi và thay khớp. GS Hardy, người nổi tiếng về nội soi khớp. Ông mổ nhanh, đẹp và…. khá nóng tính. Rụt rè xin ông dạy nội soi khớp, ông bảo tuần sau đi với ông để học trên xác người hiến tặng. 1 tuần lăn lộn như vậy.

Một năm sau ông kêu tôi lên và bảo chuẩn bị bài đi báo cáo cho hội nghị nội soi khớp ở Bordeaux. Đó là lần đầu tiên báo cáo hội nghị bằng tiếng Pháp ở nước ngoài. Mãi đến 22 năm sau tôi mới được trở lại báo cáo bằng tiếng Pháp ở Paris"….

Anh Thảo

Nguồn: https://suckhoedoisong.vn/bac-si-tang-ha-nam-anh-ke-chuyen-di-phap-hoc-phau-thuat-169251113140655305.htm